ResponseEve, a responsive template by SiGa

	Spółgłoska zwarta zębowa dźwięczna
	Spółgłoska zwarta zębowa dźwięczna
Numer IPA	104 408
	d̪
Jednostka znakowa	d̪
Unikod	U+0064 U+032a
UTF-8 (hex)	64 cc aa
	Inne systemy
X-SAMPA	d_d
Kirshenbaum	d[
IPA Braille↗	⠙⠠⠹
	Przykład
	informacje • pomoc
	Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Spółgłoska zwarta zębowa dźwięczna – rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w językach naturalnych, oznaczany w międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA symbolem [d̪].

Artykulacja

Opis

W czasie artykulacji tej spółgłoski:

modulowany jest strumień powietrza wydychany z płuc, czyli jest to spółgłoska płucna egresywna;
prąd powietrza w jamie ustnej uchodzi wzdłuż środkowej linii języka – spółgłoska środkowa;
język styka się z zębami – jest to zatem spółgłoska zębowa;
tylna część podniebienia miękkiego zamyka dostęp do jamy nosowej, jest to spółgłoska ustna;
dochodzi do całkowitego zablokowania przepływu powietrza przez jamę ustną i nosową, a następnie do przerwania utworzonej blokady i wybuchu (plozji) – jest to spółgłoska zwarta.
wiązadła głosowe drgają periodycznie, spółgłoska ta jest więc dźwięczna^[1].

Warianty

Opisanej powyżej artykulacji może towarzyszyć dodatkowo:

wzniesienie środkowej części grzbietu języka w stronę podniebienia twardego, mówimy wtedy o spółgłosce zmiękczonej (spalatalizowanej): [d̪ʲ]
wzniesienie tylnej części grzbietu języka w kierunku podniebienia tylnego, mówimy spółgłosce welaryzowanej: [d̪ˠ]
przewężenie w gardle, mówimy spółgłosce faryngalizowanej spółgłosce: [d̪ˤ]
zaokrąglenie warg, mówimy wtedy o labializowanej spółgłosce [d̪ʷ]^[1]

Spółgłoska może być wymówiona:

bez całkowitego drgania wiązadeł głosowych, mówimy wtedy o spółgłosce ubezdźwięcznionej: [d̥]^[1].

Przykłady

Przykłady w wybranych językach:

Wariant dziąsłowy

Język	Słowo	IPA	Znaczenie	Uwagi
angielski	duck	[d ɑ k ]	'kaczka'	Głoska może być wymawiana inaczej, zależnie od miejscowej odmiany języka^[2]^[3].	niderlandzki^[4]	dak	[d ɑ k ]	'dach'
indonezyjski^[5]	dacing	[ˈ d ä tʃ ɪ ŋ ]	'waga odważnikowa'
luksemburski^[6]	brudder	[ˈ b ʀ u d ɐ ]	'brat'
niemiecki^[7]	Dach	[d a x ]	'dach'	Głoska pośrednia pomiędzy zębową i zębodołową.
japoński^[8]	男性的 (danseiteki)	[d ã n s e̞ː t e̞k i ]	'męski'

Wariant zębowy

Język	Słowo	IPA	Znaczenie	Uwagi
białoruski^[9]	падарожжа	[p ä d̪ä ˈ r o ʐʐ ä ]	'podróż'
francuski^[10]	dais	[d̪ɛ ]	'baldachim'	Zobacz też artykuł: Wymowa i transkrypcja języka francuskiego.
polski^[11]^[1]	droga	[d r o g a ]	-
portugalski^[12]	dar	[ˈ d̪a ɾ ]	'dawać'
rosyjski^[13]	дышать	[d̪ɨ̞ˈ ʂ a t ʲ ]	'oddychać'
słoweński^[14]	danes	[ˈ d̪àː n ə s̪]	'dzisiaj'
włoski^[15]	dare	[ˈ d̪ä ː r e ]	'dawać'

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Magdalena Derwojedowa: Zamiast korepetycji Język polski Kompendium. Świat książki, 2005. ISBN 83-7391-251-7.
↑ BeverleyB. Collins BeverleyB., Inger M.I.M. Mees Inger M.I.M., The Phonetics of English and Dutch, Brill Publishers, 2003 (ang.).
↑ James MJ.M. Scobbie James MJ.M., Olga B.O.B. Gordeeva Olga B.O.B., BenjaminB. Matthews BenjaminB., Acquisition of Scottish English Phonology: an overview, QMU Speech Science Research Centre Working Papers, 2006 (ang.).
↑ Carlos Gussenhoven. Dutch. „Journal of the International Phonetic Association”. 22 (2), s. 45–47, 1992. DOI: 10.1017/S002510030000459X (ang.). Data dostępu: 17 września 2018
↑ Craig D. Soderberg, Kenneth S. Olson. Indonesian. „Journal of the International Phonetic Association”. 38 (2), s. 209–213, 2008. DOI: 10.1017/s0025100308003320 (ang.).
↑ Peter Gilles, Jürgen Trouvain. Luxembourgish. „Journal of the International Phonetic Association”. 43 (1), s. 67–74, 2013. DOI: 10.1017/S0025100312000278 (ang.). Data dostępu: 17 września 2018
↑ MaxM. Mangold MaxM., Das Aussprachewörterbuch, Dudenverlag, 2005 (ang.).
↑ Hideo Okada. Phonetic Representation:Japanese. „Journal of the International Phonetic Association”. 21 (2), s. 94–97, 1991. DOI: 10.1017/S002510030000445X (ang.).
↑ PedP. Padluzhny PedP., Fanetyka belaruskai litaraturnai movy, 1989, s. 13 (ang.).
↑ Cecile Fougeron, Caroline L Smith. Illustrations of the IPA:French. „Journal of the International Phonetic Association”. 23 (2), s. 73, 1993. DOI: 10.1017/S0025100300004874 (ang.).
↑ Wiktor Jassem. Polish. „Journal of the International Phonetic Association”. 33 (1), s. 103–107, 2003. DOI: 10.1017/S0025100303001191 (ang.).
↑ Madalena Cruz-Ferreira. European Portuguese. „Journal of the International Phonetic Association”. 25 (2), s. 90–94, 1995. DOI: 10.1017/S0025100300005223 (ang.).
↑ DanielD. Jones DanielD., DennisD. Ward DennisD., The Phonetics of Russian, Cambridge University Press, 1969 (ang.).
↑ ToneT. Pretnar ToneT., EmilE. Tokarz EmilE., Slovenščina za Poljake: Kurs podstawowy języka słoweńskiego, Katowice: Uniwersytet Śląski, 1980 (pol.).
↑ Derek Rogers, Luciana d'Arcangeli. Italian. „Journal of the International Phonetic Association”. 34 (1), s. 117–121, 2004. DOI: 10.1017/S0025100304001628 (ang.).

[derwojedowa-1] Magdalena Derwojedowa: Zamiast korepetycji Język polski Kompendium. Świat książki, 2005. ISBN 83-7391-251-7.

[2] BeverleyB. Collins BeverleyB., Inger M.I.M. Mees Inger M.I.M., The Phonetics of English and Dutch, Brill Publishers, 2003 (ang.).

[3] James MJ.M. Scobbie James MJ.M., Olga B.O.B. Gordeeva Olga B.O.B., BenjaminB. Matthews BenjaminB., Acquisition of Scottish English Phonology: an overview, QMU Speech Science Research Centre Working Papers, 2006 (ang.).

[4] Carlos Gussenhoven. Dutch. „Journal of the International Phonetic Association”. 22 (2), s. 45–47, 1992. DOI: 10.1017/S002510030000459X (ang.). Data dostępu: 17 września 2018

[5] Craig D. Soderberg, Kenneth S. Olson. Indonesian. „Journal of the International Phonetic Association”. 38 (2), s. 209–213, 2008. DOI: 10.1017/s0025100308003320 (ang.).

[6] Peter Gilles, Jürgen Trouvain. Luxembourgish. „Journal of the International Phonetic Association”. 43 (1), s. 67–74, 2013. DOI: 10.1017/S0025100312000278 (ang.). Data dostępu: 17 września 2018

[7] MaxM. Mangold MaxM., Das Aussprachewörterbuch, Dudenverlag, 2005 (ang.).

[8] Hideo Okada. Phonetic Representation:Japanese. „Journal of the International Phonetic Association”. 21 (2), s. 94–97, 1991. DOI: 10.1017/S002510030000445X (ang.).

[9] PedP. Padluzhny PedP., Fanetyka belaruskai litaraturnai movy, 1989, s. 13 (ang.).

[10] Cecile Fougeron, Caroline L Smith. Illustrations of the IPA:French. „Journal of the International Phonetic Association”. 23 (2), s. 73, 1993. DOI: 10.1017/S0025100300004874 (ang.).

[jassem-11] Wiktor Jassem. Polish. „Journal of the International Phonetic Association”. 33 (1), s. 103–107, 2003. DOI: 10.1017/S0025100303001191 (ang.).

[12] Madalena Cruz-Ferreira. European Portuguese. „Journal of the International Phonetic Association”. 25 (2), s. 90–94, 1995. DOI: 10.1017/S0025100300005223 (ang.).

[13] DanielD. Jones DanielD., DennisD. Ward DennisD., The Phonetics of Russian, Cambridge University Press, 1969 (ang.).

[14] ToneT. Pretnar ToneT., EmilE. Tokarz EmilE., Slovenščina za Poljake: Kurs podstawowy języka słoweńskiego, Katowice: Uniwersytet Śląski, 1980 (pol.).

[15] Derek Rogers, Luciana d'Arcangeli. Italian. „Journal of the International Phonetic Association”. 34 (1), s. 117–121, 2004. DOI: 10.1017/S0025100304001628 (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

ResponseEve, a responsive template by SiGa

Artykulacja

Opis

Warianty

Przykłady

Wariant dziąsłowy

Wariant zębowy

Przypisy

Witaj

Źródło

Odsyłacze

Podziel się