Spółgłoska zwarta dwuwargowa dźwięczna
Numer IPA 102
b
Jednostka znakowa

b

Unikod

U+0062

UTF-8 (hex)

62

Inne systemy
X-SAMPA b
Kirshenbaum b
IPA Braille↗
Przykład
informacje • pomoc
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Spółgłoska zwarta dwuwargowa dźwięczna – rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w językach naturalnych. W międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA oznaczanej symbolem: [b].

Artykulacja

Opis

W czasie artykulacji podstawowego wariantu [b]:

  • modulowany jest prąd powietrza wydychanego z płuc, czyli artykulacja tej spółgłoski wymaga inicjacji płucnej i egresji,
  • tylna część podniebienia miękkiego zamyka dostęp do jamy nosowej, prąd powietrza uchodzi przez jamę ustną spółgłoska nosowa;
  • prąd powietrza w jamie ustnej przepływa ponad całym językiem lub przynajmniej powietrze uchodzi wzdłuż środkowej linii języka;
  • dolna warga kontaktuje się z górną wargą, tworząc zwarcie. Dochodzi do całkowitego zablokowania przepływu powietrza przez jamę ustną i nosową, a następnie do przerwania utworzonej blokady i wybuchu (plozji);
  • wiązadła głosowe periodycznie drgają, spółgłoska ta jest dźwięczna;
  • pozycja języka i ust może zależeć od kontekstu, w jakim występuje głoska[1].

Warianty

Opisanej powyżej artykulacji może towarzyszyć:

  • wzniesienie środkowej części grzbietu języka w stronę podniebienia twardego, mówimy wtedy o spółgłosce zmiękczonej (spalatalizowanej): [bʲ];
  • wzniesienie tylnej części grzbietu języka w kierunku podniebienia tylnego, mówimy wtedy o spółgłosce welaryzowanej: [bˠ];
  • przewężenie w gardle, mówimy wtedy o spółgłosce faryngalizowanej: [bˤ];
  • zaokrąglenie warg, mówimy wtedy o spółgłosce labializowanej [bʷ][1].

Spółgłoska może być wymówiona:

  • bez pełnego udziału wiązadeł głosowych, mówimy wtedy o spółgłosce ubezdźwięcznionej: [] – występuje to np. pomiędzy spółgłoskami bezdźwięcznymi, jednak nie należy mylić tego zjawiska z głoską p[1].

Występowanie

Przykłady w wybranych językach:

Język Słowo IPA Znaczenie Uwagi
angielski[2] remember [rimembə] 'pamiętać' Zobacz też: Fonologia i fonetyka języka angielskiego
arabski współczesny[3] كتب [ˈkatabɐ] 'napisał'
armeński Dialekt wschodni[4] բարի [bɑˈɾi] 'dziecko'
kataloński[5] bèstia [ˈbɛstiə] 'bestia'
francuski[6] boue [bu] 'szlam' Zobacz też: Wymowa i transkrypcja języka francuskiego.
gruziński[7] ავშვი [ˈbavʃvi] 'dziecko'
polski[8][1] but [but] - Zobacz też: Fonetyka języka polskiego.
portugalski[9] bato [ˈbatʊ] 'uderzam'
rumuński[10] bou [bow] 'byk'
rosyjski[11] рыба [ˈrɨbə] 'ryba'
hiszpański[12] invertir mbɾˈiɾ] 'inwestować'
ukraiński[13] брат [ˈbrɑ] brat
zapotecki[14] bald [bal͡d] 'mało'

Zobacz też

  • bezdźwięczny odpowiedniki spółgłoski – [p];
  • spółgłoska iniektywna dwuwargowa dźwięczna – [ɓ].

Przypisy

  1. a b c d Magdalena Derwojedowa: Zamiast korepetycji Język polski Kompendium. Świat książki, 2005. ISBN 83-7391-251-7.
  2. Beata Assaf (red.): Kieszonkowy słownik polsko-angielski angielsko-polski. Larousse/SEJER, 2004, s. 8. ISBN 83-89181-14-2.
  3. Robin Thelwall. Illustrations of the IPA: Arabic. „Journal of the International Phonetic Association”. 20 (2), s. 37–41, 1990. DOI: 10.1017/S0025100300004266. (ang.). 
  4. Jasmine Dum-Tragut, Armenian: Modern Eastern Armenian, John Benjamins Publishing Company, 2009 (ang.).
  5. Joan F. Carbonell, Joaquim Llisterri. Catalan. „Journal of the International Phonetic Association”. 22 (1–2), s. 53–56, 1992. DOI: 10.1017/S0025100300004618. (ang.).  Data dostępu do witryny: 17 września 2018
  6. Cecile Fougeron, Caroline L Smith. Illustrations of the IPA:French. „Journal of the International Phonetic Association”. 23 (2), s. 73–76, 1993. DOI: 10.1017/S0025100300004874. (ang.). 
  7. Ryan K. Shosted, Chikovani Vakhtang. Standard Georgian. „Journal of the International Phonetic Association”. 36 (2), s. 255–264, 2006. DOI: 10.1017/S0025100306002659. (ang.).  Data dostępu do witryny: 17 września 2018
  8. Wiktor Jassem. Polish. „Journal of the International Phonetic Association”. 33 (1), s. 103–107, 2003. DOI: 10.1017/S0025100303001191. (ang.). 
  9. Madalena Cruz-Ferreira. European Portuguese. „Journal of the International Phonetic Association”. 25 (2), s. 90–94, 1995. DOI: 10.1017/S0025100300005223. (ang.). 
  10. dexonline.ro (rum.) [dostęp: 22.08.2018]
  11. Jaye Padgett. Contrast and Post-Velar Fronting in Russian. „Natural Language & Linguistic Theory”. 21 (1), s. 39–87, 2003. DOI: 10.1023/A:1021879906505. (ang.). 
  12. Eugenio Martínez-Celdrán, Ana Ma. Fernández-Planas, Josefina Carrera-Sabaté. Castilian Spanish. „Journal of the International Phonetic Association”. 33 (2), s. 255–259, 2003. DOI: 10.1017/S0025100303001373. (ang.).  Data dostępu do witryny: 17 września 2018
  13. Andrii Danyenko, Serhii Vakulenko, Ukrainian, Lincom Europa, 1995 (ang.). Data dostępu do witryny: 17 września 2018
  14. Elizabeth Merrill. Tilquiapan Zapotec. „Journal of the International Phonetic Association”. 38 (1), s. 107–114, 2008. DOI: 10.1017/S0025100308003344. (ang.).  Data dostępu do witryny: 17 września 2018

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się