ResponseEve, a responsive template by SiGa

Spółgłoska boczna półotwarta podniebienna
Numer IPA	157
ʎ
Jednostka znakowa	ʎ
Unikod	U+028e
UTF-8 (hex)	ca 8e
Inne systemy
X-SAMPA	L
Kirshenbaum	l^
IPA Braille↗	⠦⠽
Przykład
informacje • pomoc
Obraz znaku
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Spółgłoska boczna półotwarta podniebienna – rodzaj dźwięku spółgłoskowego. W systemie IPA oznaczana jest symbolem [ʎ] (odwróconą literą y), a w X-SAMPA symbolem [L].

Artykulacja

• powietrze jest wydychane z płuc — jest to spółgłoska płucna egresywna
• podniebienie miękkie i języczek blokują wejście do nosa — jest to spółgłoska ustna
• środkowa część języka dotyka podniebienia twardego — jest to spółgłoska podniebienna
• czubek języka przylega ściśle do dziąseł, ale wydychane powietrze przepływa po bokach języka — jest to spółgłoska boczna
• powietrze przepływa przez jamę ustną bez turbulencji — jest to spółgłoska półotwarta
• więzadła głosowe drżą - jest to zasadniczo spółgłoska dźwięczna, choć wariant bezdźwięczny może się pojawiać w otoczeniu spółgłosek bezdźwięcznych, np. w wyrazie myślcie.

Występowanie

Język włoski

W języku włoskim, spółgłoska /ʎ/ jest realizowana jako spółgłoska dziąsłowo-podniebienna i może być oznaczana symbolem [ʎ̝]. W wielu akcentach języka włoskiego jest ona również spółgłoską szczelinową, która nie posiada specjalnego symbolu w notacji IPA^[1]. W nagłosie, spółgłoska /ʎ/ jest zawsze krótka, a w śródgłosie zawsze długa. Dodatkowo w języku włoskim spółgłoska /ʎ/ kontrastuje z inną spółgłoską boczną, mianowicie /l/. Parą minimalną są dla przykładu wyrazy paglia /ˈpaʎːa/ oraz palla /ˈpalːa/^[2].

W ortografii języka włoskiego, fonem ten symbolizuje trójznak gli.

Przykłady

• w języku ajmara: llaki [ʎaki], „smutny”
• w języku hiszpańskim: lluvia [ˈʎuβja], „deszcz”
• w języku katalońskim: lluna [ˈʎunǝ], „Księżyc”
• w języku keczua: allin [ˈaʎin], „dobry”
• w języku macedońskim: љубов [ʎubov], „miłość”
• w języku nowogreckim: λιακάδα [ʎaˈkaða], „światło słońca”
• w języku portugalskim: olho [ˈoʎu], „oko”
• w języku serbskochorwackim: odijeljen [ˈodijeːʎen], „rozdzielony”
• w języku słowackim: roľa [ˈrɔʎa], „rola”
• w języku włoskim: paglia [ˈpaʎːa], „słoma”^[2]

Przypisy

Bibliografia

• Patricia Ashby: Understanding Phonetics, Understanding Language series. Routledge, 2011. ISBN 978-0-340-92827-1.
• Martin Krämer: The Phonology of Italian. OUP Oxford, 2009. ISBN 978-0-19-929079-6.