Marszałek Siemion Timoszenko | |
marszałek Związku Radzieckiego | |
Pełne imię i nazwisko |
Siemion Konstantinowicz Timoszenko |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
6 lutego?/18 lutego 1895 |
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1914–1960 |
Siły zbrojne | |
Stanowiska |
dowódca Okręgów Wojskowych: |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa, |
Odznaczenia | |
Carskie: |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Komisarz ludowy obrony ZSRR | |
Okres |
od 7 maja 1940 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca |
Siemion Konstantinowicz Timoszenko (ros. Семён Константинович Тимошенко, ukr. Семен Костянтинович Тимошенко, ur. 6 lutego?/18 lutego 1895 we wsi Furmanka, zm. 31 marca 1970 w Moskwie) – radziecki dowódca wojskowy, marszałek Związku Radzieckiego (1940), dwukrotny Bohater Związku Radzieckiego (1940, 1965), członek Komitetu Centralnego WKP(b) (1939–1952), deputowany do Rady Najwyższej ZSRR 1., 2., 3., 4., 5., 6. i 7. kadencji.
Urodził się 18 lutego (6 lutego jul.) 1895 we wsi Furmanka k. Odessy w rodzinie ukraińskich chłopów. W 1914 został powołany do wojska rosyjskiego i walczył w I wojnie światowej z Niemcami. W 1918 wstąpił do Armii Czerwonej. Walczył w wojnie domowej dowodząc plutonem, szwadronem, a w końcu 1 Krymskim Pułkiem Rewolucyjnym, z którym w sierpniu 1918 brał udział w obronie Carycyna. Od listopada dowodził brygadą kawalerii. W 1919 wstąpił do RKP(b). W wojnie polsko-bolszewickiej dowodził 6 Dywizją Kawalerii (listopad 1919 – sierpień 1920), następnie 4 Dywizją Kawalerii, wchodzącymi w skład 1 Armii Konnej Budionnego. Był kilkakrotnie raniony. W 1922 ukończył Akademię Wojskową Armii Czerwonej.
Po zakończeniu wojny ukończył wyższe kursy wojskowe w 1922, 1927 i 1930. Dowodził 3. Korpusem kawalerii., a następnie 6. Korpusem Kawalerii. W 1933 został zastępcą dowódcy Białoruskiego Okręgu Wojskowego, a w 1935 – Kijowskiego Okręgu Wojskowego. Od czerwca 1937 dowodził Północno-Kaukaskim Okręgiem Wojskowym, od września 1937 Charkowskim Okręgiem Wojskowym, a od lutego 1938 – Kijowskim Specjalnym Okręgiem Wojskowym.
We wrześniu 1939, w stopniu komandarma był dowódcą Frontu Ukraińskiego uczestniczącego w agresji na Polskę. W tym czasie wydał prowokacyjną odezwę skierowaną do żołnierzy Wojska Polskiego, która w treści zawierała kłamliwe wiadomości (o tym, iż oficerowie polscy prowadzą żołnierzy na rzeź i nienawidzą ich oraz że rozstrzelali delegatów posłanych z propozycją kapitulacji), informacje o rzekomej zdradzie dokonanej przez polskich oficerów oraz wzywała do użycia przemocy ze strony żołnierzy polskich wobec oficerów polskich[1]. Objął również dowództwo nad wojskami w czasie drugiego etapu wojny radziecko-fińskiej, od 7 stycznia 1940. Za dowodzenie w tej wojnie 21 marca 1940 przyznano mu tytuł Bohatera Związku Radzieckiego.
7 maja 1940 mianowano go marszałkiem Związku Radzieckiego. Od maja 1940 do lipca 1941 był ludowym komisarzem obrony ZSRR, po Woroszyłowie.
W lipcu 1940 lwowski ZWZ przeprowadził nieudany zamach na jego życie podczas pokazu filmowego na ulicy Kleparowskiej. Zginęły 3 osoby, 27 zostało rannych, głównie sowieckich wojskowych[2].
W czerwcu 1941, po agresji niemieckiej, stał się z racji stanowiska komisarza przewodniczącym Stawki i tytularnym Naczelnym Wodzem wojsk radzieckich (faktycznym był Józef Stalin). Na początku lipca 1941 z rozkazu Stalina wyruszył dowodzić wojskami Frontu Zachodniego oraz pięcioma armiami rezerwowymi. Dowodzeni przez niego żołnierze nie powstrzymali uderzenia niemieckiego. 30 września 1941 objął dowództwo Frontu Południowo-Zachodniego. W kwietniu 1942 w czasie ofensywy w kierunku Charkowa stracił 250 tys. żołnierzy. W lipcu objął dowództwo Frontu Stalingradzkiego, lecz 23 lipca Stalin odwołał go do Moskwy. Od października 1942 do marca 1943 dowodził Frontem Północno-Zachodnim.
Brak sukcesów jego wojsk przesądził o przeniesieniu go jako przedstawiciela Kwatery Głównej Naczelnego Dowództwa do zajęć koordynowania działań frontów. Między innymi, od sierpnia 1944 do końca wojny koordynował działania sztabów 2., 3. i 4. Frontu Ukraińskiego.
Po wojnie dowodził kolejno kilkoma okręgami wojskowymi (1945–1946 – Baranowickim, 1946–1949 – Południowouralskim, 1949–1960 – Białoruskim Okręgiem Wojskowym). Od 1960 był w grupie generalnych inspektorów Ministerstwa Obrony ZSRR. 18 lutego 1965, w 70. urodziny przyznano mu drugi tytuł Bohatera Związku Radzieckiego za zasługi dla sił zbrojnych. Zmarł 31 marca 1970; pochowany przy ścianie kremlowskiej na Placu Czerwonym w Moskwie.
Był deputowanym do Rady Najwyższej ZSRR od 1. do 7. kadencji, w latach 1939–1952 był członkiem Komitetu Centralnego WKP(b).
Timoszenko przedstawiony został w jednym z cyklu opowiadań Isaaka Babla „Armia konna” pod postacią Pawliczenki, dowódcy VI Dywizji Kawalerii, która rozwiązana została jesienią 1920 za bandytyzm i pogromy[3].
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.