Siły Zbrojne Południa Rosji (ros. Вооружённые силы Юга России, ВСЮР) – oficjalna nazwa antybolszewickich (białych) wojsk rosyjskich, działających jako formacja od 8 stycznia 1919, gdy doszło do formalnego połączenia Armii Ochotniczej z Armią Dońską (do których przyłączyły się inne związki operacyjne białych Rosjan) do 10 maja 1920, gdy zostały formalnie przemianowane na Armię Rosyjską[1]. Określane popularnie jako Armia Ochotnicza, zarówno przez współczesnych, jak i w historiografii.
Początkowo Dowódcą Sił Zbrojnych Południa Rosji był gen. Anton Denikin, a po odwrocie na Krym, gen. Piotr Wrangel. Wiosną 1919 armia rozpoczęła natarcie z Północnego Kaukazu w kierunkach północnym i zachodnim, w maju-czerwcu zajmując Donbas i Charków, a następnie 23 sierpnia Kijów. Na zdobytych ziemiach ukraińskich głoszono ideę jedynej i niepodzielnej Rosji, niszczono ukraińskie szkoły i organizacje kulturalne, wprowadzano masowe represje wobec ukraińskiej inteligencji[2]. 31 sierpnia 1919 opuściła Kijów, który został zajęty przez armię URL i wspomagające ją oddziały UHA.
Walki pomiędzy Armią Ochotniczą a wojskami ukraińskimi trwały przez wrzesień i październik 1919. Z powodu ciężkiej sytuacji (epidemia tyfusu, brak amunicji) Komenda Główna UHA była zmuszona podpisać 6 listopada 1919 (oficjalnie 17 listopada) umowę o wejściu UHA w skład Armii Ochotniczej. Na wypełnienie tej umowy nie wyraził zgody dyktator ZURL Jewhen Petruszewycz, zresztą i tak nie zrealizowano jej z powodu szybkich sukcesów wojsk bolszewickich rozpoczynających walkę przeciw AO i jej szybkiego odwrotu.
Po zdobyciu w końcu czerwca 1919 r. Carycyna Siły Zbrojne Południa Rosji rozpoczęły marsz na Moskwę. Do połowy października 1919 r. odniosły szereg zwycięstw, zajmując kolejno Kursk, Woroneż i Orzeł. Następnie zostały jednak zmuszone do wycofania się. Przegrane bitwy pod Woroneżem i Kastornoje oznaczała ostatecznie przejście inicjatywy w wojnie na stronę czerwonych[3].
Resztki rozbitych Sił Zbrojnych Południa Rosji po ciężkich walkach na Kubaniu (luty-marzec 1920) wycofały się przez port w Noworosyjsku na Krym. 4 kwietnia 1920 gen. Anton Denikin podał się do dymisji i udał się na emigrację, a dowództwo przejął gen. Piotr Wrangel. 10 maja 1920 SZPR zostały oficjalnie przekształcone w Armię Rosyjską pod dowództwem Piotra Wrangla.
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.
