Portret saduceusza (ilustracja z Kroniki norymberskiej), 1493.

Saduceusze (hebr. צְדוּקִים Ṣĕdûqîm, gr. Σαδδουκαῖοι) – stronnictwo religijno-polityczne w Judei w starożytnym Izraelu zawiązane wokół kapłanów Świątyni Jerozolimskiej wywodzących się z rodu Sadoka, arcykapłana Świątyni mianowanego przez Salomona. Pojawiło się w II w. p.n.e.[1].

Możliwe, że nie nadali oni sobie tej nazwy sami, lecz że została ona nadana im przez innych z akcentem polemicznym[2].

Podstawowe różnice pomiędzy saduceuszami a faryzeuszami.
Saduceusze[3] Faryzeusze[4]
Grupa kapłańska i arystokratyczna.

Stanowili większość w organach decyzyjnych.

Dzięki niższej pozycji w hierarchii społecznej mieli większy kontakt z ludem, który uznawał ich za autorytet duchowo-religijny. Byli liczniejsi od saduceuszy[5].

Mimo że nie stanowili większości w organach decyzyjnych, cieszyli się dość dużą władzą z uwagi na poparcie ludu.

Zwolennicy hellenizacji. Przeciwnicy hellenizacji.
Uznawanie jedynie Tory. Odrzucenie prawa ustnego i proroków. Uznawanie Tory na równi z prawem mówionym, tradycją i prorokami.
Niewiara w życie wieczne. Według saduceuszy dusza po śmierci odchodzi. Zaprzeczali karze lub nagrodzie w życiu po śmierci. Wiara w nieśmiertelność duszy i życie pośmiertne, nagroda lub kara wyrażona jakością życia po śmierci.
Niewiara w istoty nadprzyrodzone (poza Bogiem) takie jak anioły lub demony. Wiara w anioły i demony (saduceusze bowiem mówią, że nie ma zmartwychwstania, ani anioła, ani ducha, a faryzeusze uznają jedno i drugie. Dzieje apostolskie 23:8)[6]

Ostoją saduceuszy były zamożne warstwy społeczeństwa, sprzyjające asymilacji, najpierw w ramach kultury hellenistycznej, potem współpracy z Rzymem.

Byli reformatorskim odłamem ówczesnego judaizmu, dosłownie interpretowali księgi biblijne, odrzucali tradycję ustną. W przeciwieństwie do faryzeuszy odrzucali tendencje mistyczne, koncepcję zmartwychwstania oraz mesjanizmu. Byli także ich przeciwnikami politycznymi[7].

Kapłani przedstawieni w Nowym Testamencie to właśnie przedstawiciele saduceuszy. Stronnictwo zniknęło po przegranym antyrzymskim powstaniu (6670 n.e.), zburzeniu Świątyni przez Tytusa i rozproszeniu Żydów.

Przypisy

  1. saduceusze, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2023-03-16].
  2. Joachim Gnilka, Jezus z Nazaretu. Orędzie i dzieje, tłum. J. Zychowicz, Kraków Znak 1997, ISBN 83-7006-431-0, s. 83.
  3. Żydowski Instytut Historyczny [online], www.jhi.pl [dostęp 2020-11-05].
  4. Żydowski Instytut Historyczny [online], www.jhi.pl [dostęp 2020-11-05].
  5. Kim byli saduceusze i faryzeusze? [online], GotQuestions.org/Polski [dostęp 2020-11-05] (pol.).
  6. Biblia Tysiąclecia – Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu – Dz 23 [online], biblia.deon.pl [dostęp 2020-11-06].
  7. Józef Flawiusz, Dawne dzieje Izraela 13,5,9 i 18,1,4; Wojna żydowska 2,8,14.

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się