Rozejm w Żurawnie
Ilustracja
Obraz Romana Postempskiego pt. „Jan III podpisuje traktat z Turkami w Żurawnie”
Data

17 października 1676

Miejsce

Żurawno

Wynik

odzyskanie części Podola i Ukrainy przez Rzeczpospolitą

Przyczyna

bitwa pod Żurawnem

Strony traktatu
 I Rzeczpospolita  Imperium Osmańskie

Rozejm w Żurawnierozejm zawarty 17 października 1676 roku w Żurawnie pomiędzy Rzecząpospolitą a Imperium Osmańskim, dzięki któremu Korona odzyskała część utraconych ziem Podola i Ukrainy (bez Kamieńca Podolskiego); była to mniej więcej jedna trzecia stanu sprzed 1672 roku.

Postanowienia rozejmu:

Układ rozejmowy był następstwem zwycięstwa hetmana koronnego Jana Sobieskiego pod Chocimiem i pod Żurawnem (wojna polsko-turecka 1672–1676), które nie zostało w pełni wykorzystane, m.in. na skutek bierności wojsk moskiewskich w wojnie przeciwko Turcji.

Zakończenie wojny tureckiej na zasadach zaproponowanych pod Żurawnem zostało zaakceptowane przez posłów podczas sejmu nadzwyczajnego obradującego w Warszawie od 14 stycznia do 27 kwietnia 1677 roku[2].

W celu negocjacji mających doprowadzić do zawarcia traktatu pokojowego między Rzecząpospolitą a Turcją do Stambułu udało się poselstwo na czele z wojewodą chełmińskim Janem Krzysztofem Gnińskim, które przebywało tam w latach 1677–1678. Negocjacje ostatecznie zakończyły się fiaskiem, wobec odmowy strony tureckiej przywrócenia granicy przedwojennej i zwrotu Rzeczypospolitej Kamieńca.

Po zawarciu sojuszu z Austrią w 1683 roku rozejm został zerwany. Rozpoczęta w 1683 druga faza wojny polsko-tureckiej, toczonej od 1684 w koalicji Ligi Świętej zakończyła się w 1699 pokojem karłowickim, który formalnie przywrócił granicę polsko-turecką z 1672 roku.

Przypisy

  1. Białą Cerkiew i Pawołocz pozostawiono w rękach polskich, Kamieniec w tureckich. Bar, Międzybóż, Niemirów i Kalnik formalnie przyznane Turkom umyślił Sobieski mimo wszystko zatrzymać przy sobie. Jasyru nie dano, haracz poszedł w zapomnienie, a cały spór o Podole i Ukrainę został odesłany do załatwienia w drodze dyplomatycznej przez wielkie poselstwo polskie w Konstantynopolu, a przy dalszym pośrednictwie Francji. Władysław Konopczyński, Dzieje Polski nowożytnej, wyd. IV krajowe, Warszawa 1999, Wyd. Instytut Wydawniczy „Pax” ISBN 83-211-0730-3, s. 465.
  2. a b Zbigniew Hundert, Dyslokacja partii wojska koronnego w 1677 roku. Przyczynek do badań pogranicza polsko-tureckiego oraz organizacji armii w dobie pokoju 1677–1683, „Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym”, 36 (1), 2016, s. 41–68, DOI: 10.12775/KLIO.2016.003, ISSN 1643-8191 [dostęp 2019-05-28] (pol.).
  3. Kazimierz Jarochowski, Dzieje panowania Augusta II od śmierci Jana III do chwili wstąpienia króla Karola XII na ziemię polską, Poznań 1856, s. 197.

Bibliografia, literatura


Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się