Radoslav Katičić (ur. 3 czerwca 1930 w Zagrzebiu, zm. 10 sierpnia 2019 w Wiedniu) – chorwacki językoznawca, indoeuropeista i historyk literatury. Zajmował się filologią grecką, komparatystyką indoeuropejską (zwłaszcza indyjską i starobałkańską), teorią językoznawstwa ogólnego, filologią słowiańską i chorwacką oraz językoznawstwem starobałkańskim.
Studia w dziedzinie filologii klasycznej ukończył w 1954 r. na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Zagrzebskiego. W tymże roku zaczął pracować jako bibliotekarz w seminarium. Jego pierwsze prace naukowe poruszały tematy z zakresu filologii starogreckiej i studiów bizantyjskich. W okresie 1956–1957 przebywał na stypendium w Atenach. W 1958 r. został mianowany asystentem w Katedrze Komparatystyki Indoeuropejskiej na Uniwersytecie Zagrzebskim. W 1959 r. doktoryzował się na podstawie rozprawy Pitanje jedinstva indoeuropske glagolske fleksije. W okresie 1960–1961 był stypendystą Fundacji Humboldta w Tybindze. Później wrócił na Uniwersytet Zagrzebski, gdzie w 1961 r. został mianowany docentem w dziedzinie indoeuropeistyki i językoznawstwa ogólnego. W 1966 r. został mianowany profesorem nadzwyczajnym, a w 1974 r. otrzymał tytuł profesora zwyczajnego[1]. W 1977 r. został profesorem zwyczajnym slawistyki na Uniwersytecie Wiedeńskim. W 1988 r. przeszedł na emeryturę[2].
Autor piętnastu książek i czterystu dyskusji, artykułów, esejów, recenzji książek i innych publikacji, zwłaszcza z dziedziny filologii chorwackiej. Autor fundamentalnych książek z zakresu językoznawstwa kroatystycznego[3].
Wybrana twórczość
- Osnovni pojmovi suvremene lingvističke teorije. Zagrzeb 1967.
- A Contribution to the General Theory of Comparative Linguistics. Haga—Paryż 1970.
- Jezikoslovni ogledi. Zagrzeb 1971.
- Stara indijska književnost. Zagrzeb 1973.
- The Ancient Languages of the Balkans. Haga—Paryż 1976.
- Novi jezikoslovni ogledi. Zagrzeb 1986, 1992 (wyd. uzup.).
- Sintaksa hrvatskoga književnog jezika. Zagrzeb 1986, 1991, 2002.
- Ein Ausblick auf die slawischsprachige Völkerwelt im Südosten. Wiedeń 1996.
- Na kroatističkim raskrižjima. Zagrzeb 1999.
Niektóre aspekty działalności Katičicia spotkały się z krytyką, zwłaszcza dążności preskryptywistyczne[4], puryzm w odniesieniu do terminologii językoznawczej[5], prymordialistyczne pojmowanie narodów[6][7] i subiektywny charakter jego artykułów na temat polityki językowej[6][8]. Jego opis składni był negatywnie oceniany przez innych chorwackich syntaktyków[9][10][11][12].
Przypisy
- ↑ Radoslav Katicic 1930-2019 distinguished Croatian linguist in Vienna [online], www.croatia.org [dostęp 2019-12-11] .
- ↑ Hrvatski biografski leksikon [online], hbl.lzmk.hr [dostęp 2019-12-11] .
- ↑ Preminuo akademik Radoslav Katičić - Institut za hrvatski jezik i jezikoslovlje [online], ihjj.hr [dostęp 2019-12-11] .
- ↑ Moderna vremena :: Starčević, Sarić, Kapović: Jezični savjeti nemaju veze s kvalitetom jezika nego s ideološkim treningom [online], www.mvinfo.hr [dostęp 2019-12-11] (chorw.).
- ↑ SnježanaS. Kordić SnježanaS., Relativna rečenica, Zagrzeb: Matica hrvatska & Hrvatsko filološko društvo, 1995 (Znanstvena biblioteka Hrvatskog filološkog društva ; 25), s. 317–321, DOI: 10.2139/ssrn.3460911, ISBN 953-6050-04-8, LCCN 97154457, OCLC 37606491 [dostęp 2015-03-19] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-04] (serb.-chorw.).
- ↑ a b Bernhard Gröschel: Das Serbokroatische zwischen Linguistik und Politik: mit einer Bibliographie zum postjugoslavischen Sprachenstreit (Serbo-Croatian Between Linguistics and Politics: With a Bibliography of the Post-Yugoslav Language Dispute). Monachium: Lincom Europa, 2009, s. 323, 359, seria: Lincom Studies in Slavic Linguistics ; t. 34. ISBN 978-3-929075-79-3. LCCN 2009473660. OCLC 428012015. (niem.).
- ↑ Snježana Kordić. Svijet o nama: Bernhard Gröschel, Das Serbokroatische zwischen Linguistik und Politik (About us – World point of view: Bernhard Gröschel, Serbo-Croatian Between Linguistics and Politics). „Književna republika”. 7 (10-12), s. 324, 2009. Zagrzeb. ISSN 1334-1057. [dostęp 2018-05-06]. [zarchiwizowane z adresu 1 June 2012]. (serb.-chorw.). (NSK). (CEEOL).
- ↑ SnježanaS. Kordić SnježanaS., Jezik i nacionalizam (Language and Nationalism), Zagrzeb: Durieux, 2010 (Rotulus Universitas), s. 376–377, DOI: 10.2139/ssrn.3467646, ISBN 978-953-188-311-5, LCCN 2011520778, OCLC 729837512 [dostęp 2016-04-03] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-01] (serb.-chorw.).
- ↑ Ivo Pranjković. Nekoliko napomena o Sintaksi prof. Katičića (A few Remarks on Prof. Katičić’s Syntax). „Jezik”. 36 (1-2), s. 5–8, 1988. Zagrzeb. ISSN 0021-6925. (serb.-chorw.).
- ↑ Relativna rečenica – gramatičke nedoumice (Relative clause – uncertainties in grammar books), [w:] SnježanaS. Kordić SnježanaS., Strani jezik u dodiru s materinskim, Zagrzeb: Hrvatsko društvo za primijenjenu lingvistiku, 1992, s. 151–152, OCLC 438850199 [dostęp 2015-06-04] [zarchiwizowane z adresu 2012-12-29] (serb.-chorw.).
- ↑ Dragutin Raguž: Odnosne rečenice s veznikom/relativom «što» (Relative Clauses with the conjunction/relativiser što). Zagrzeb: Hrvatska sveučilišna naklada, 1994, s. 10, 43, 54, 67, 76–78, seria: Biblioteka Jezikoslovlje ; 7. ISBN 953-1690-15-4. (serb.-chorw.).
- ↑ Pronomina im Antezedenten und Restriktivität/Nicht-Restriktivität von Relativsätzen im Kroatoserbischen und Deutschen (Pronouns in antecedents and restrictive / non-restrictive relative clauses in Serbo-Croatian and German), [w:] SnježanaS. Kordić SnježanaS., Slavjano-germanskie jazykovye paralleli/Slawisch-germanische Sprachparallelen, Mińsk: Belorusskij gosudarstvennyj universitet, 1996 (Sovmestnyj issledovatel'skij sbornik slavistov universitetov v Minske i Bochume), s. 172–174, OCLC 637166830 [dostęp 2017-05-07] [zarchiwizowane z adresu 2012-12-29] (niem.).
Bibliografia
- Preminuo akademik Radoslav Katičić (chorw.)
- Radoslav Katicic 1930–2019 distinguished Croatian linguist in Vienna (ang.)
- KATIČIĆ, Radoslav (chorw.)
