Powiat proszowicki
powiat
|
|
|
Państwo
|
Polska
|
Województwo
|
małopolskie
|
TERC
|
1214
|
Siedziba
|
Proszowice
|
Starosta
|
Krystian Hytroś
|
Powierzchnia
|
414,57 km²
|
Populacja (31.12.2020) • liczba ludności
|
43 057[1]
|
• gęstość
|
104,3 os./km²
|
Urbanizacja
|
14,23%
|
Tablice rejestracyjne
|
KPR
|
Adres urzędu: ul. 3 Maja 72 32-100 Proszowice
|
Szczegółowy podział administracyjny
|
|
Położenie na mapie województwa
|
|
Multimedia w Wikimedia Commons
|
|
|
Informacje w Wikipodróżach
|
|
Strona internetowa
|
Biuletyn Informacji Publicznej
|
Powiat proszowicki – powiat w Polsce (województwo małopolskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą są Proszowice.
Według danych z 31 grudnia 2019 roku[2] powiat zamieszkiwały 43 222 osoby. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 43 160 osób[3].
Podział administracyjny
W skład powiatu wchodzą:
Historia
1954–1972
Powiat proszowicki został powołany 1 października 1954 roku w województwie krakowskim, jako jeden z pierwszych powiatów utworzonych po wprowadzeniu gromad w miejsce dotychczasowych gmin (29 września 1954) jako podstawowych jednostek administracyjnych PRL. Na powiat proszowicki złożyły się 1 miasto i 24 gromady, które wyłączono z trzech ościennych powiatów (w praktyce gromady te należały do tych powiatów przez zaledwie dwa dni)[4]:
- z powiatu miechowskiego (woj. krakowskie):
- miasto Proszowice
- gromady Biórków Wielki[5], Brzesko Nowe[6], Dobranowice, Glewiec, Igołomia, Karwin, Klimontów, Koniusza, Kowala, Makocice[7], Mniszów, Niegardów, Ostrów, Pałecznica, Pieczonogi, Radziemice, Smoniowice, Śmiłowice, Wawrzeńczyce i Wierzbno
- z powiatu krakowskiego (woj. krakowskie)[8]:
- z powiatu pińczowskiego (woj. kieleckie):
1 stycznia 1956 roku gromady Czulice i Wyciąże powróciły do powiatu krakowskiego, natomiast do powiatu proszowickiego przyłączono gromady Łętkowice i Waganowice z powiatu miechowskiego[10]. 31 grudnia 1961 roku zniesiono gromady Dobranowice (włączono do gromad Wawrzeńczyce, Brzesko Nowe i Kowala) i Mniszów (do gromad Brzesko Nowe i Kowala)[11]. 1 stycznia 1969 roku zniesiono gromadę Śmiłowice a jej obszar włączono do gromady Nowe Brzesko[12].
1973–1975
Po zniesieniu gromad i reaktywacji gmin 1 stycznia 1973 roku powiat proszowicki podzielono na 1 miasto i 8 gmin[13] :
1975–1998
Po reformie administracyjnej obowiązującej od 1 czerwca 1975 roku terytorium zniesionego powiatu proszowickiego zostało włączono do nowego województwa miejskiego krakowskiego; jedynie gmina Pałecznica znalazła się w nowym (mniejszym) województwie kieleckim[18].
W 1976 roku zniesiono cztery gminy:
Gmina Pałecznica została odtworzona 2 kwietnia 1991 roku[22].
1999 do dziś
W wyniku reformy administracyjnej z 1999 roku powiat przywrócono w województwie małopolskim, lecz w innym kształcie niż zniesiony w 1975 roku[23]:
- gminę Igołomia-Wawrzeńczyce przyłączono do powiatu krakowskiego
- gmin Kościelec, Niegardów i Wierzbno nie reaktywowano[22].
- miasto i gminę Proszowice połączono 1 stycznia 1992 roku we wspólną gminę miejsko-wiejską[24]
- powiat proszowicki zwiększył się natomiast o:
Demografia
Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2005):
|
Ogółem |
Kobiety |
Mężczyźni
|
|
osób |
% |
osób |
% |
osób |
%
|
Ogółem
|
43 561
|
100
|
22 098
|
50,73
|
21 463
|
49,27
|
Miasto
|
6187
|
14,20
|
3263
|
7,49
|
2924
|
6,71
|
Wieś
|
37 374
|
85,80
|
18 835
|
43,24
|
18 539
|
42,56
|
- Piramida wieku mieszkańców powiatu proszowickiego w 2014 roku[25].
Religia
Użytkowanie terenu
Powiat o charakterze rolniczym, w okolicy żyzne gleby:
- użytki rolne stanowią 88,8% powierzchni powiatu
- lasy i tereny leśne stanowią zaledwie 1,6% powierzchni powiatu; stopień zalesienia waha się w poszczególnych gminach od 0,4% (Gmina Pałecznica) do 3,8% (Gmina Koszyce).
Sąsiednie powiaty
Przypisy
- ↑ Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20] .
- ↑ l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019 .brak strony (książka)
- ↑ GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020 .brak strony (książka)
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 239
- ↑ oryginalna pisownia przez „u”, obowiązująca w latach 1950
- ↑ oryginalna pisownia odwrotna, obowiązująca w latach 1950
- ↑ oryginalna pisownia przez „ą”, obowiązująca w latach 1950
- ↑ a b od 1 stycznia 1956 z powrotem w powiecie krakowskim (Dz.U. z 1955 r. nr 44, poz. 287)
- ↑ od 1973 roku część Krakowa
- ↑ Dz.U. z 1955 r. nr 44, poz. 287
- ↑ Uchwała Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie nr 13/3/61 z dnia 18 września 1961 r. w sprawie zniesienia i utworzenia niektórych gromad w województwie krakowskim
- ↑ Uchwała Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie nr XIV/78/68 z dnia 13 maja 1968 r. w sprawie zniesienia i utworzenia niektórych gromad w województwie krakowskim
- ↑ Polska – Zarys encyklopedyczny. PWN, 1974
- ↑ Gmina Kościelec została zniesiona 15 stycznia 1976 roku a jej obszar włączony do gmin Nowe Brzesko i Proszowice – Dz.U. z 1976 r. nr 1, poz. 12
- ↑ Gmina Niegardów została zniesiona 2 lipca 1976 roku a z jej terenów oraz ze znoszonej gmina Wierzbno utworzono gminę Koniusza; jedynie sołectwo Skrzeszowice z gminy Niegardów włączono do gminy Kocmyrzów-Luborzyca – Dz.U. z 1976 r. nr 24, poz. 143
- ↑ Gmina Pałecznica została zniesiona 1 lipca 1976 roku przez włączenie do dychotomicznej gminy Racławice-Pałecznica – Dz.U. z 1976 r. nr 23, poz. 142; gmina Pałecznica została jednakże przywrócona 2 kwietnia 1991 roku – Dz.U. z 1991 r. nr 2, poz. 8
- ↑ Gmina Wierzbno została zniesiona 2 lipca 1976 roku a z jej terenów oraz ze znoszonej gmina Niegardów utworzono gminę Koniusza – Dz.U. z 1976 r. nr 24, poz. 143
- ↑ Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92
- ↑ Dz.U. z 1976 r. nr 1, poz. 12
- ↑ Dz.U. z 1976 r. nr 23, poz. 142
- ↑ a b Dz.U. z 1976 r. nr 24, poz. 143
- ↑ a b Dz.U. z 1991 r. nr 2, poz. 8
- ↑ Dz.U. z 1998 r. nr 103, poz. 652
- ↑ Dz.U. z 1991 r. nr 87, poz. 397
- ↑ Powiat proszowicki w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
Linki zewnętrzne
- Internetowy Kurier Proszowicki. kurier.iap.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-07)].