Śródmieście | |
Plac Teatralny, po lewej pałac Jabłonowskich, po prawej gmach Teatru Wielkiego | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Położenie na mapie Warszawy | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego | |
52°14′39,0″N 21°00′34,0″E/52,244167 21,009444 |
Plac Teatralny – plac w śródmieściu Warszawy położony między wylotami ulic: Senatorskiej, Moliera, Bielańskiej i Wierzbowej.
Plac powstał w dwóch etapach. Około 1808 na miejscu zlikwidowanego targowiska Pociejów i rozebranego pałacu Pociejowskiego utworzono najpierw ogród, a później niewielki plac nazwany placem Pociejowskim[1]. W 1825 rozebrano znajdujący się obok Marywil[2]. Pozyskany teren wykorzystano pod budowę monumentalnego gmachu Teatru Wielkiego oraz utworzenie kolejnego placu[2]. Plac ten połączono z placem Pociejowskim i nazwano Marywilskim[2]. Nazwa plac Teatralny zaczęła być używana ok. 1840[2].
Po przeniesieniu w 1818 siedziby władz miejskich do pałacu Jabłonowskich plac stał się centrum życia miasta[3]. W 1838 roku plac przedstawił na swym obrazie Marcin Zaleski[4].
Na placu w czasie powstania styczniowego i rewolucji 1905 roku miały miejsce wielkie manifestacje patriotyczne.
W okresie międzywojennym plac był ważnym węzłem komunikacyjnym, m.in. przecinało go kilka linii tramwajowych[5].
We wrześniu 1939 w pałacu Jabłonowskich mieścił się sztab cywilnej obrony Warszawy.
W 1936 przed gmachem teatru odsłonięto pomnik Wojciecha Bogusławskiego[6]. Został on zniszczony w 1944[6]. W czasie wojny zniszczone zostały również m.in. gmach teatru i budynki w północnej pierzei placu; ocalał najmniej uszkodzony pałac Blanka.
Po ogłoszeniu kapitulacji III Rzeszy, 9 maja 1945 roku na placu odbyła się wielka manifestacja mieszkańców[7].
Na początku lat 60. po wschodniej stronie ul. Bielańskiej wzniesiono trzy wieżowce, będące częścią osiedla Bielańska-WZ-Długa (według innego źródła osiedla Plac Teatralny)[6], zaprojektowanego przez Jerzego Czyża, Jana Furmana i Andrzeja Skopińskiego[8]. Ich lokalizacja wzbudziła kontrowersje[9].
W 1964 w miejscu zniszczonego pałacu Jabłonowskich ustawiono pomnik Bohaterów Warszawy[10]. W 1965 odsłonięto zrekonstruowany pomnik Wojciecha Bogusławskiego oraz pomnik Stanisława Moniuszki[6]. Plac wyłożono kostką bazaltową z podolskiego kamieniołomu zdjętą z ul. Żwirki i Wigury[11].
W latach 90. zrekonstruowano pałac Jabłonowskich i kościół św. Andrzeja, co zakończyło proces przywracania zabudowy przy placu[12].
Centralną część placu zajmuje parking dla samochodów[13].
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.