Niob
cyrkon ← niob → molibden
Wygląd
metaliczny szary, anodowany jest niebieskawy
Niob
Widmo emisyjne niobu
Widmo emisyjne niobu
Ogólne informacje
Nazwa, symbol, l.a.

niob, Nb, 41
(łac. niobium)

Grupa, okres, blok

5 (VB), 5, d

Stopień utlenienia

III, V

Właściwości metaliczne

metal przejściowy

Właściwości tlenków

średnio kwasowe

Masa atomowa

92,906 ± 0,001[a][3]

Stan skupienia

stały

Gęstość

8570 kg/m³

Temperatura topnienia

2477 °C[1]

Temperatura wrzenia

4744 °C[1]

Numer CAS

7440-03-1

PubChem

23936

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
warunków normalnych (0 °C, 1013,25 hPa)

Niob (Nb, łac. niobium) – pierwiastek chemiczny z grupy metali przejściowych układu okresowego. Nazwa pochodzi od Niobe, córki Tantala z mitologii greckiej. W anglosaskiej literaturze dotyczącej metalurgii spotykana jest nazwa Columbium z symbolem Cb.

Charakterystyka

Blacha niobowa

Jest to stalowoszary, miękki, ciągliwy i kowalny metal, podobny właściwościami do tantalu. Nie ulega korozji nawet w wysokiej temperaturze, jest odporny na działanie mocnych kwasów nieorganicznych i wody królewskiej, a także stopionych alkaliów[4]. Reaguje, podobnie jak tantal, z kwasem fluorowodorowym, z utworzeniem kompleksu - kwasu sześciofluoroniobowego(V):

2Nb + 12HF → 2NbF
6
+ 2H+
+ 5H
2

W środowisku niekompleksującym jony niobu nie istnieją – strąca się wodorotlenek Nb(OH)
5
. Niob tworzy tlenek Nb
2
O
5
, który reaguje z roztopionymi alkaliami, tworząc niobiany, rozpuszczalne w wodzie tylko przy wysokim pH. Jony niobu na V stopniu utlenienia są bezbarwne, na IV i III stopniu utlenienia mają zabarwienie.

Występowanie

Występuje w skorupie ziemskiej w ilości 20 ppm. Minerałem tego pierwiastka jest kolumbit (Fe,Mn)Nb
2
O
6
.

Odkrycie

Niob został odkryty w 1801 r. przez Charlesa Hatchetta.

Zastosowanie

Przykładowe zastosowanie Niobu - rezonans magnetyczny

Otrzymuje się go na skalę przemysłową i stosuje do produkcji stopów z żelazem i niklem, a także w technice jądrowej. Stopy niobu z cyną i glinem wykazują właściwości nadprzewodzące.

W 2010 roku wydobyto łącznie 62 900 ton niobu, z czego 58 tys. ton (ok. 92%) w Brazylii, zaś 4,42 tys. ton (ok. 7%) w Kanadzie[5].

Uwagi

  1. Podana wartość stanowi przybliżoną standardową względną masę atomową (ang. abridged standard atomic weight) publikowaną wraz ze standardową względną masą atomową, która wynosi 92,90637 ± 0,00001.

Przypisy

  1. a b David R. Lide (red.), CRC Handbook of Chemistry and Physics, wyd. 90, Boca Raton: CRC Press, 2009, s. 4-24, ISBN 978-1-4200-9084-0 (ang.).
  2. Niobium (nr 262722) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2011-10-05]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
  3. Thomas Prohaska i inni, Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report), „Pure and Applied Chemistry”, 94 (5), 2021, s. 573–600, DOI: 10.1515/pac-2019-0603 (ang.).
  4. Nowak, Izabela; Ziolek, Maria. Niobium Compounds: Preparation, Characterization, and Application in Heterogeneous Catalysis. „Chemical Reviews”. 99 (12), s. 3603–3624, 1999. DOI: 10.1021/cr9800208. PMID: 11849031. 
  5. John F. Papp: Niobium. U.S. Geological Survey, styczeń 2011. [dostęp 2013-09-17].

Bibliografia

  • Jerzy Minczewski, Zygmunt Marczenko, Chemia analityczna. 1. Podstawy teoretyczne i analiza jakościowa, Warszawa: PWN, 2001, ISBN 83-01-13498-4, ISBN 83-01-13499-2, OCLC 749313943.

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się