W zakresie geologii Steno udowodnił, że część skał powstaje na drodze sedymentacji, czyli że są to skały osadowe. Sformułował także, obowiązujące do dziś, cztery podstawowe zasady stratygrafii: zasadę pierwotnie poziomego położenia warstw skalnych, ciągłości obocznej warstw, zasadę superpozycji oraz zasadę następstwa gatunkowego. Był też propagatorem tezy, że skamieniałości są pochodzenia organicznego. Wprowadził jeden z pierwszych podziałów dziejów Ziemi na epoki geologiczne. Prowadził także badania krystalograficzne odkrywając prawo stałości kątów w kryształach.
De Musculis et Glandulis Observationum Specimen (1664)
Elementorum myologiæ specimen, seu musculi descriptio geometrica : cui accedunt Canis Carchariæ dissectum caput, et dissectus piscis ex Canum genere (1667/1669)
Discours sur L'Anatomie du Cerveau (1669). Faksimilia [1].
De solido intra solidum naturaliter contento dissertationis prodromus ("Foreløbigt udkast til en afhandling om et fast legeme naturligt indesluttet i et fast legeme") (1669/1671)
Upamiętnienie
W naukach biologicznych
Na jego cześć nazwano gatunek kopalnego koniaEquus stenonis Cocchi, 1867[1], znanego z wczesnego plejstocenu Europy[2] przedstawiciela grupy o nieformalnej angielskiej nazwie „stenonid horses”[3], a także rodzaje wieloszczetówStenoninereis Wiesenberg-Lund, 1958[4] i jeżowcówStenonaster Lambert, 1922[5][6] oraz gatunek kopalnego małżaMyophoria stenonis Stoppani, 1863[7][8].
Na jego cześć nazwano minerał stenonit (z grupy węglanów)[10].
W liturgii Kościoła rzymskiego
Wspomnienie bł. Nielsa Stensena obchodzi się w dniu 5 grudnia[11].
Inne
W Kopenhadze znajduje się ulica Nielsa Stensena (Stenosgade)[12], a w miejscu, gdzie stał dom, w którym się urodził, umieszczono tablicę pamiątkową[13].
Bibliografia
Herbert Wendt, Przed potopem, przekład Anna Jerzmańska, Złota Seria Literatury Popularnonaukowej, Warszawa 1971.
Twarogowski J. Poczet wielkich geologów. Nasza Księgarnia, 1974.
James S. Aber Nicolaus Steno - History of Geology http://academic.emporia.edu/
Nicolaus Steno w bazie catholic-hierarchy.org (ang.)
Przypisy
↑IginoI.CocchiIginoI., L'Uomo fossile nell'Italia centrale: studj paleoetnologici, „Memorie della Società italiana di scienze naturali”, 2 (7), 1867.brak strony (czasopismo)
↑OmarO.CirilliOmarO. i inni, An updated review on Equus stenonis (Mammalia, Perissodactyla): New implications for the European early Pleistocene Equus taxonomy and paleoecology, and remarks on the Old World Equus evolution, „Quaternary Science Reviews”, 269, 2021, s. 107155, DOI: 10.1016/j.quascirev.2021.107155, ISSN 0277-3791 [dostęp 2023-12-28].
↑AnnA.ForstenAnnA., Middle Pleistocene replacement of stenonid horses by caballoid horses — ecological implications, „Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology”, 65 (1), 1988, s. 23–33, DOI: 10.1016/0031-0182(88)90109-5, ISSN 0031-0182 [dostęp 2023-12-28].
↑EliseE.Wesenberg-LundEliseE., Lesser Antillean Polychaetes, chiefly from brackish water with a Survey and a Bibliography of Fresh and Brackish – Water Polychaetes, „Studies on the Fauna of Curaçao and other Caribbean Islands”, 8 (1), 1 stycznia 1958, s. 1–41, ISSN 0166-5189 [dostęp 2023-12-28](ang.).
↑ abStenoEdit, Named in honour of Steno [online], nielssteensen.dk, 4 lutego 2014 [dostęp 2023-12-28](ang.).
↑A.A.StoppaniA.A., Paléontologie Lombarde ou description des fossiles de Lombardie, publiée à l'aide de plusieurs savants par l'Abbé Antoine Stoppani, t. 3 (1), www.digitale-sammlungen.de, Milano 1860–1865, OCLC 162328856 [dostęp 2023-12-28].
↑Martyrologium Romanum, ex decreto sacrosancti OEcumenici Concilii Vaticani II instauratum, auctoritate Ioannis Pauli Pp. II promulgatum. Editio altera., Typis Vaticanis, 2004, s. 844.
↑Stenosgade – KEND KØBENHAVN [online] [dostęp 2023-12-28](duń.).
↑Mindetavle for Niels Steensen [online], Københavns Biblioteker [dostęp 2023-12-28](duń.).
Linki zewnętrzne
Nicolaus Steno [online], academic.emporia.edu [zarchiwizowane z adresu 2017-01-28](ang.).