Mlask nosowy przedniojęzykowo-dziąsłowy
|
|
ǃ̃
|
Jednostka znakowa
|
ǃ̃
|
Unikod
|
U+01c3 U+0303
|
UTF-8 (hex)
|
c7 83 cc 83
|
ŋǃ
|
Jednostka znakowa
|
ŋǃ
|
Unikod
|
U+014b U+01c3
|
UTF-8 (hex)
|
c5 8b c7 83
|
ᵑǃ
|
Jednostka znakowa
|
ᵑǃ
|
Unikod
|
U+1d51 U+01c3
|
UTF-8 (hex)
|
e1 b5 91 c7 83
|
Inne systemy
|
Kirshenbaum
|
n.! n^!
|
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.
|
Mlask nosowy przedniojęzykowo-dziąsłowy – rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w niektórych językach naturalnych. W Międzynarodowym alfabecie fonetycznym oznaczany jest symbolem: ǃ̃, ŋǃ lub ᵑǃ.
Artykulacja
W czasie artykulacji podstawowego wariantu [ŋǃ]:
- modulowany jest prąd powietrza zasysanego powstały w wyniku różnicy ciśnień wytworzonej przy grzbiecie języka wzniesionym do góry, czyli artykulacja tej spółgłoski wymaga inicjacji ustnej i ingresji (zob. mlaski);
- mimo iż dochodzi do zablokowania przepływu powietrza przez tor ustny jamą ustną, podniebienie miękkie jest opuszczone i powietrze uchodzi przez nos – jest to spółgłoska nosowa;
- prąd powietrza w jamie ustnej przepływa ponad całym językiem lub przynajmniej powietrze uchodzi wzdłuż środkowej linii języka;
- koniuszek języka i jego brzeżek kontaktuje się tuż za górnymi dziąsłami, tworząc zwarcie, równocześnie grzbiet język wznosi się stromo w kierunku podniebienia miękkiego i języczka tworząc całkowite drugie zwarcie, jak przy wymowie [k]. W powstałej komorze dochodzi do pojawienia się podciśnienia w wyniku „ssącego” ruchu języka do tyłu. Następuje przerwanie blokady dziąsłowej, przy czym równocześnie powietrze jest zasysane do środka, co daje akustycznie charakterystyczny mlask;
- więzadła głosowe drgają, jest to spółgłoska dźwięczna.
Wykorzystanie
Mlask nosowy przedniojęzykowo-dziąsłowy występuje m.in. w językach: xhosa, nama, zulu. W nama zapisywany jest dwuznakiem !n, a w xhosa i zulu Nq[1][2][3].
Przypisy
- ↑ Zulu language and pronunciation, omniglot.com [dostęp 2020-10-16] .
- ↑ Khoekhoe (Nama) language, alphabet and pronunciation, omniglot.com [dostęp 2020-10-16] .
- ↑ Xhosa alphabet, pronunciation and language, omniglot.com [dostęp 2020-10-16] .
Spółgłoski |
---|
|
|
Z koartykulacją |
---|
nosowe
|
nm
|
wargowo-przedniojęzykowa
|
ŋm
|
wargowo-miękkopodniebienna
|
zwarte
|
tp
|
wargowo-przedniojęzykowa (bezdźwięczna)
|
db
|
wargowo-przedniojęzykowa (dźwięczna)
|
kp
|
wargowo-miękkopodniebienna (bezdźwięczna)
|
gb
|
wargowo-miękkopodniebienna (dźwięczna)
|
qʡ
|
języczkowo-nagłośniowa
|
|
szczelinowe
|
ɧ
|
zadziąsłowo-miękkopodniebienna (bezdźwięczna)
|
półotwarte
|
ʍ
|
wargowo-miękkopodniebienna (bezdźwięczna)
|
w
|
wargowo-miękkopodniebienna (dźwięczna)
|
ɫ
|
boczna dziąsłowa welaryzowana
|
ɥ̊
|
wargowo-podniebienna (bezdźwięczna)
|
ɥ
|
wargowo-podniebienna (dźwięczna)
|
|
|
|
|
|