Lista albańskich filmów

Rys historyczny

W oficjalnej historii filmu albańskiego za pionierów kinematografii uchodzą bracia Manaki (Milton i Janaki), realizujący w 1908 filmy na ziemiach albańskich. W 1912 Austriak Josef Stauber wynajął w Szkodrze dom, w którym 1 września 1912 odbył się pierwszy na ziemiach albańskich pokaz filmowy[1]. Podobne projekcje organizował w 1912 Kolë Idromeno. Kino Staubera działało do wiosny 1914, nosiło nazwę Theater-Elektrik (Elektrische Teater) i każdego dnia organizowało 2–3 projekcje. Widzami na projekcjach byli zarówno mieszkańcy miasta, jak też marynarze z obcych okrętów stacjonujących w Szkodrze (w tym czasie miasto pozostawało pod kontrolą sił międzynarodowych). Podobne kina uruchamiały w czasie I wojny światowej wojska stacjonujące na terenie Albanii – austro-węgierskie, włoskie i francuskie. W Szkodrze działało kino „Lovcen”, zaś w Tiranie – „Feldkino”.

W latach 1912–1914 podjęto też kilka prób kręcenia filmów dokumentalnych na terenie Albanii. Realizowali je Włosi (Aquilla) i Austriacy (Sascha Film Fabrik). W 1920 uruchomiono kinoteatr Përparimi we Wlorze, a następnie kina stałe w Tiranie, Szkodrze i w Beracie[1]. Większe zainteresowanie Albanią przyniósł okres międzywojenny, zwłaszcza okres rządów króla Zoga I. Uroczystości oficjalne filmowała amerykańska wytwórnia Fox Movietone News. Pod koniec lat 30. XX w. działało na terenie Albanii 18 kin –- najpopularniejszymi było „Cinema moderne” w Korczy i „Nacional” w Tiranie. Filmy zagraniczne docierały do Albanii poprzez firmę dystrybucyjną „Shqiptaro film” – tygodniowo w kinach albańskich prezentowano 9 filmów fabularnych. W czasie okupacji włoskiej (1939–1943) jedyną firmą zajmującą się produkcją filmów dokumentalnych i dystrybucją włoskich filmów fabularnych była Tomorri Film.

Realizacja filmów fabularnych stała się możliwa dopiero od 10 lipca 1952 r., kiedy powstało Studio Filmowe Nowa Albania (Kinostudio Shqipëria e Re)[1]. Rok później, we współpracy z radzieckim Mosfilmem zrealizowano pierwszy film fabularny „Skanderbeg”. Z czasem w Nowej Albanii Albańczycy realizowali filmy samodzielnie, a ich liczba stopniowo rosła – w 1984 zrealizowano 18 filmów fabularnych. Dominowały filmy typowe dla kultury socrealizmu, z wyraźnym przesłaniem ideologicznym, a także filmy odwołujące się do doświadczeń II wojny światowej. Ważnym nurtem albańskiej kinematografii były w tym okresie filmy, skierowane do widowni dziecięcej i młodzieżowej. W 1982 działało na terenie Albanii ponad 100 sal kinowych[1].

W 1991 r. nastąpił trwały kryzys kina albańskiego. Nowa Albania przyjęła nazwę Albafilm Studio, a następnie została podzielona na kilka odrębnych studiów. Nieliczne filmy powstawały głównie w koprodukcji z partnerami z Francji, Niemiec czy Szwajcarii. Największym sukcesem kina albańskiego była „Nagroda Młodych”, którą na festiwalu w Cannes otrzymał film Gjergja Xhuvaniego Hasła.

Okres 1953–1960

Okres 1961–1970

Okres 1971–1980

Okres 1981–1990

Okres 1991–2000

Okres 2001–2010

Okres 2011–2020

Okres 2021–2030

Seriale filmowe

Przypisy

  1. a b c d Robert Elsie: Historical Dictionary of Albania. Lanham, Toronto, Plymouth, UK: The Scarecrow Press Inc., 2010, s. 135, seria: Historical Dictionaries of Europe, No. 75. ISBN 978-0-8108-7380-3.

Bibliografia

  • T. Czekalski, Kultura albańska w latach 1996–1998, Przegląd Albański 3:1998–2000.
  • T. Dienes, Albania. Przewodnik turystyczny, Łódź 2005.
  • A. Hoxha, Historia e Kinemase ne Shqiperi. Vellimi i pare (1897–1944), Tirana 2007. ISBN 978-99943-611-5-1.
  • P. Prifti, Socialist Albania. Domestic and Foreign Developments, Cambridge 1978.
  • F. Slatina, Portrete artistesh, Tirana 1999.
  • Filmoteka Narodowa Albanii

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się