Ligustr (LigustrumL.) – rodzajroślin należący do rodzinyoliwkowatych (Oleaceae). Liczy 45 gatunków[3]. Większość występuje w południowo-wschodniej i wschodniej Azji, jeden gatunek – ligustr pospolityL. vulgare rośnie w Europie, rejonie Kaukazu i północno-zachodniej Afryce, także jeden gatunek – Ligustrum australianum występuje w Queensland w północnej Australii[3][5]. Różne gatunki zawleczone poza obszar naturalnego występowania są uciążliwymi gatunkami inwazyjnymi[6]. W naturze rosną zwykle w różnych formacjach zaroślowych, często na glebach wapiennych. Ich kwiaty zapylane są przez owady[7]. Kwiaty pachną, ale aromat bywa nieprzyjemny ze względu na zawartość trimetyloaminy o zapachu podobnym do amoniaku[6]. Na ligustrze żeruje pryszczel lekarski – trujący owad dawniej wykorzystywany w medycynie[8].
Różne gatunki i odmiany uprawiane są jako rośliny ozdobne, często w formie żywopłotów – np. ligustr pospolity i ligustr jajowatolistny L. ovalifolium. Ligustr lśniącyL. lucidum uprawiany jest jako zimozielone drzewo uliczne w Azji i południowej Europie (też rośnie inwazyjnie w Nowej Zelandii i Australii). Rośliny z tego rodzaju wykorzystywane są także jako miododajne i lecznicze[6][7].
Obupłciowe, zebrane w wyrastające szczytowo lub podszczytowo kwiatostany wiechowato-wierzchotkowe. Kielich dzwonkowaty, składa się z 4 działek zrośniętych u nasady, często drobnych[5][7]. Płatki korony są cztery, białe, u nasady są zrośnięte w krótką lub dłuższą, walcowatą rurkę, zakończoną wolnymi, nieco kapturkowatymi łatkami. Pręciki są dwa, są schowane lub wystają z rurki korony. Zalążnia jest górna i dwukomorowa, w każdej komorze rozwijają się dwa zalążki[7][5]. Szyjka słupka jest krótka, z rozwidlonym znamieniem[9].
Rodzaj z rodziny oliwkowatych (Oleaceae), a w jej obrębie z plemienia Oleeae[10]. Wraz z rodzajem lilakSyringa łączony jest w podplemię Ligustrinae Koehne (1893)[5]. Analizy filogenetyczne oparte na badaniach molekularnych pozwoliły stwierdzić, że rodzaj Ligustrum jest zagnieżdżony w rodzaju Syringa, czyniąc z niego takson parafiletyczny[11].
↑Michael A.M.A.RuggieroMichael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20](ang.).
↑ abcdeK. Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. VII. Flowering Plants. Dicotyledons. Lamiales. Berlin, Heidelberg: Springer, 2004, s. 302. ISBN 978-3-642-62200-7.
↑ abcDavid J.D.J.MabberleyDavid J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 526, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
↑ abcdefgRoger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 414. ISBN 0-333-73003-8.
↑AleksanderA.SmakoszAleksanderA., Bug as a Drug. Lytta vesicatoria L. Applications in Nineteenth Century Official Medicine, „Pharmacognosy Reviews”, 16 (31), 2022, s. 27–33, DOI: 10.5530/phrev.2022.16.5 [dostęp 2023-10-09].
↑ abcLigustrum Linnaeus. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-04-11].
↑Genus Ligustrum L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-04-11].
↑Dupin, J.; Raimondeau, P.; Hong-Wa, C.; Manzi, S.; Gaudeul, M.; Besnard, G.. Resolving the Phylogeny of the Olive Family (Oleaceae): Confronting Information from Organellar and Nuclear Genomes. „Genes”. 11, 12, s. 1508, 2020. DOI: 10.3390/genes11121508.