Kyoto University (jap.京都大学Kyōto Daigaku; w skrócie 京大 Kyōdai, w skrócie po ang. KyotoU) – jeden z najważniejszych japońskich uniwersytetów państwowych, znajdujący się w Kioto, drugi co do starszeństwa w Japonii. Stanowi państwową korporację uniwersytecką niezależną od rządu (w 2004 wszystkie japońskie uniwersytety państwowe otrzymały taki status[3]). Kształci się na nim około 22 tysięcy studentów (na studiach licencjackich i magisterskich).
Historia
Kolebką Uniwersytetu był badawczo-edukacyjny organ rządowy o nazwie Seimi-kyoku (舎密局)[a][4][5], założony w Osace w 1869.
Po serii reform systemu edukacji instytucja ta została przeniesiona do Kioto w 1889 i przemianowana na Trzecią Szkołę Wyższą (第三高等学校 Daisan-kōtō-gakkō)[b] w 1894. Do czasu ostatecznej integracji z uniwersytetem po II wojnie światowej szkoła ta pielęgnowała własną atmosferę wolności akademickiej[6].
Cesarski Uniwersytet w Kioto (京都帝國大學 Kyōto Teikoku Daigaku), jako część systemu uniwersytetów cesarskich, powołany został 18 czerwca 1897 i umieszczony w budynkach Trzeciej Szkoły Wyższej, która przeniosła się na teren po drugiej stronie ulicy, gdzie do dziś znajduje się południowy kampus Yoshida. W roku założenia uniwersytetu powołano Wydział Nauk Ścisłych i Techniki. Wydział Prawa i Wydział Medycyny zostały założone w 1899, a Wydział Sztuk Wyzwolonych w 1906, co rozszerzyło zakres działalności uczelni poza nauki ścisłe i przyrodnicze.
W październiku 1947 Cesarski Uniwersytet w Kioto otrzymał obecną nazwę, a w 1949 przyłączono Trzecią Szkołę Wyższą, która przejęła wykładanie nauk wyzwolonych jako Wydział Nauk Wyzwolonych (Kyōyō-bu). Wydział został następnie rozwiązany w związku z powołaniem w 1992 Wydziału Zintegrowanych Studiów Humanistycznych (総合人間学部 Sōgō-ningen-gakubu).
Teraźniejszość
Uczelnia promuje się jako uczelnia rozwijająca „ducha wolności akademickiej”. Wśród wykładowców i absolwentów uniwersytetu jest dziewięciu laureatów Nagrody Nobla[2], jeden zdobywca Nagrody Gaussa, pięciu uhonorowanych Nagrodą Laskera i dwóch, którym przyznano Medal Fieldsa[1], oraz wielu japońskich polityków, filozofów, ekonomistów i naukowców.
Uczelnia jest również znana jako miejsce narodzin filozoficznej „szkoły z Kioto” (京都学派 Kyōto-gakuha)[7]. Jej założycielem był Kitarō Nishida (1870–1945)[8]. W pobliżu uniwersytetu znajduje się spacerowa „Ścieżka Filozofii” (na zdjęciu), biegnąca wzdłuż wąskiego kanału. Upamiętnia ona profesora, który – zmęczony problemami dotyczącymi natury rzeczywistości i miejsca człowieka we wszechświecie – odpoczywał, spacerując nią[9].
Wybrane instytuty badawcze i placówki
Instytut Fizyki Teoretycznej Yukawa (Yukawa Institute for Theoretical Physics)[10]
Instytut Badawczy Nauk Matematycznych (Research Institute for Mathematical Sciences)[11]
Instytut Badawczy Naczelnych (Primate Research Institute)[12]
Uniwersytet ma umowy o współpracy z wieloma uczelniami i instytutami naukowymi na całym świecie, w tym z Uniwersytetem Jagiellońskim[13][14].
Rankingi
Uniwersytet jest jedną z wiodących azjatyckich instytucji badawczych. Zajmuje czołowe miejsca w głównych rankingach, zazwyczaj w pierwszej dwójce w Japonii (rywalizuje z Uniwersytetem Tokijskim), w pierwszej dziesiątce w Azji oraz wśród 50 najlepszych uczelni na świecie[15].
Instytucja posiada trzy kampusy – Yoshida, Uji i Katsura – oraz wiele obiektów w całej Japonii.
Yoshida jest trzonem działalności uczelni od momentu jej powstania. Na jego terenie znajdują się budowle o różnych stylach architektonicznych, od ceglanych budynków z czasów założenia tej instytucji przez wieżę zegarową Budynku Stulecia, która stała się symbolem uniwersytetu, po nowoczesne budynki laboratoryjne. Kampus jest podzielony na siedem sekcji.
Teren obecnego kampusu Uji (są to teraz przedmieścia Kioto) stał się własnością uniwersytetu w 1949. Poprzednio należał do Cesarskiej Armii Japońskiej. Na jego terenie są rozmieszczone instytuty i ośrodki badawcze, zajmujące się głównie naukami przyrodniczymi i związanymi z energią.
Kampus Katsura, otwarty w 2003, został pomyślany jako „Techno-Science Hill” łączący naturę, technikę i naukę jako bazę innowacyjności do eksploracji nowych obszarów wiedzy[17].
↑Była to instytucja rządowa – jedna z pierwszych w Japonii, która przekazywała zachodnią wiedzę naukową – stworzona do badań, nauczania chemii i fizyki oraz pozyskiwania technologii chemicznych w okresie restauracji Meiji. Słowo seimi jest archaizmem pochodzącym z języka niderlandzkiego, o znaczeniu „chemia”. Wiąże się ono z pojęciem rangaku (蘭学, dosł. „nauka holenderska”), czyli zdobywania wiedzy Zachodu poprzez naukę języka i kontakty z holenderską enklawą Dejima, w okresie prowadzenia polityki izolacji Japonii (Sakoku) w latach 1641–1853.
↑Tego rodzaju placówek było w ówczesnej Japonii łącznie osiem, o kolejnych numerach: „pierwsza” w Tokio (第一高等学校 (東京)), „druga” w Sendai (第二高等学校 (仙台)), „czwarta” w Kanazawie (第四高等学校 (金沢) itd. Były to specjalistyczne uczelnie stworzone na potrzeby szybkiej modernizacji kraju. Ówczesnej nazwy kōtō-gakkō, oznaczającej instytucję edukacyjną odpowiadającą poziomem ówczesnym uniwersytetom, nie należy mylić z identyczną nazwą współczesnej szkoły średniej II stopnia (wyższej szkoły średniej).
Przypisy
↑ abKyoto University at a glance. Kyoto University, 2018. [dostęp 2019-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-26)]. (ang.).
↑Jun Oba: Incorporation of National Universities in Japan and its Impact upon Institutional Governance. Hiroshima Univesity, Research Institute for Higher Education, 2006. [dostęp 2019-04-29]. (ang.).
↑Kenkyusha’s New Japanese-English Dictionary. Tokyo: Kenkyusha Limited, 1991, s. 1356, 1427. ISBN 4-7674-2015-6.
↑Third Higher School Fund. Kyoto University. [dostęp 2019-04-29]. (ang.).
↑Masakatsu Fujita: The Kyoto School of Philosophy and its Genealogy. Kyoto University, 2013. [dostęp 2019-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-26)]. (ang.).
↑Agnieszka Kozyra: Filozofia szkoły z Kioto (Kyōtoha) – w 140. rocznicę urodzin Nishidy Kitarō (1870-1945). PBN, 2010. [dostęp 2019-06-29]. (pol.).
↑Michael Lambe: Walking The Path Of Philosophy. InsideKyoto.com, 2019. [dostęp 2019-04-28]. (ang.).
↑Yukawa Institute for Theoretical Physics (YITP). Kyoto University. [dostęp 2019-04-29]. (ang.).
↑Research Institute for Mathematical Sciences (RIMS). Kyoto University. [dostęp 2019-04-29]. (ang.).
↑Primate Research Institute (PRI). Kyoto University. [dostęp 2019-04-29]. (ang.).
↑Kraje pozauropejskie. Uniwersytet Jagielloński. [dostęp 2019-04-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-28)].
↑International Relations at Kyoto University. Kyoto University, 2013. s. 11. [dostęp 2019-04-28]. (ang.).
↑Academic Ranking of World Universities 2018. Academic Ranking of World Universities, 2018. s. 2018. [dostęp 2019-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-16)]. (ang.).