Księstwo udzielne – w średniowieczu (ale także w epoce nowożytnej) księstwo dzielnicowe uniezależnione faktycznie od władzy zwierzchniej. Księstwa udzielne powstały w warunkach monarchii patrymonialnej na skutek rozdrobnienia feudalnego, które w Europie Środkowo-Wschodniej miało zwykle charakter rozbicia dzielnicowego.

W polskiej literaturze historycznej termin „udzielny” częściej występuje w znaczeniu „niepodlegający nikomu ani niczemu; niezależny od nikogo; niezawisły, suwerenny; rządzony samowładnie”[1], niekiedy jednak zgodnie z pierwotnym znaczeniem oznacza księstwo dzielnicowe – czyli dzielnicę wydzieloną przez władcę zwierzchniego innym członkom dynastii panującej, np. synom, młodszym braciom. To drugie znaczenie pojęcia jest częściej używane w literaturze rosyjskiej[potrzebny przypis] i stamtąd bywa niekiedy przenoszone do literatury polskiej, bez wnikania w rzeczywisty zakres władzy panującego. Pewnemu pomieszaniu pojęć sprzyjają również takie sytuacje, kiedy księstwo udzielne powstałe jako nadział podlegający władzy zwierzchniej stawało się faktycznie i formalnie niezależne.

Sytuacja analogiczna do przypadku księstw udzielnych dotyczy także innych organizmów państwowych, których władcy nosili tytuły hrabiego, margrabiego, grafa itp.

Zobacz też

Przypisy

  1. Słownik języka polskiego, pod red. M. Szymczaka, Warszawa 1981, t. 3, s. 583.

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się