Komenda Rejonu Uzupełnień Kraków Powiat
Powiatowa Komenda Uzupełnień
Kraków Powiat
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1918

Rozformowanie

1939

Tradycje
Rodowód

PKU Kraków XV
PKU 20 pp
PKU Kraków Powiat[1]

Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Dyslokacja

garnizon Kraków

Podległość

DOK V

Skład

PKU typ II

Komendy rejonów uzupełnień OK V

Komenda Rejonu Uzupełnień Kraków Powiat (KRU Kraków Powiat) – organ wojskowy właściwy w sprawach uzupełnień Sił Zbrojnych II Rzeczypospolitej
i administracji rezerw w powierzonym mu rejonie[2].

Historia komendy

Rozkazem kierownika MSWojsk. nr 144 z 27 listopada 1918 w sprawie organizacji władz zaciągowych powołano do życia między innymi Powiatową Komendę Uzupełnień w Krakowie dla Okręgu Wojskowego XV obejmującego dawny obszar austriackiej komendy wojskowej krakowskiej z Zagłębiem Dąbrowskim wraz z kopalniami będzińskimi i powiat olkuskim, dawny obszar austriacko-przemyskiej komendy wojskowej – od Wisłoka na wschód[3].

20 stycznia 1922 roku w kasynie oficerskim w Krakowie odbył się wieczór dyskusyjny na temat „Obowiązki wychowawcze oficera względem nowobrańców”. Referował ppor. Stefan Kuta z PKU Kraków Powiat, który jednocześnie pełnił funkcję komendanta Krakowskiej Chorągwi Harcerskiej[4][5].

Z dniem 1 stycznia 1924 roku został zniesiony powiat podgórski, a jego terytorium włączone do powiatu krakowskiego[6]. W tym samym roku z PKU Nowy Targ został wyłączony powiat myślenicki i włączony do PKU Kraków Powiat[7][8]. W kwietniu 1925 roku PKU Kraków Powiat administrowała powiatami: bocheńskim, krakowskim, myślenickim i wielickim[9].

W 1926 roku siedziba komendy znajdowała się w koszarach im. Króla Jana Sobieskiego przy ul. Warszawskiej[10].

Z dniem 1 października 1927 roku została utworzona PKU Bochnia, której podporządkowano powiaty: bocheński i wielicki. Od tego dnia PKU Kraków Powiat administrowała powiatami: krakowskim i myślenickim[11].

W marcu 1930 roku PKU Kraków Powiat nadal podlegała Dowództwu Okręgu Korpusu Nr V i administrowała powiatami: krakowskim, myślenickim i wielickim[12]. W grudniu tego roku posiadała skład osobowy typ II[13].

Z dniem 1 kwietnia 1932 roku został zniesiony powiat wielicki[14].

1 lipca 1938 roku weszła w życie nowa organizacja służby uzupełnień, zgodnie z którą dotychczasowa PKU Kraków Powiat została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Kraków Powiat przy czym nazwa ta zaczęła obowiązywać 1 września 1938 roku[15], z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 roku o powszechnym obowiązku wojskowym[16]. Obok wspomnianej ustawy i rozporządzeń wykonawczych do niej, działalność KRU Kraków Powiat normowały przepisy służbowe MSWojsk. D.D.O. L. 500/Org. Tjn. Organizacja służby uzupełnień na stopie pokojowej z 13 czerwca 1938 roku. Zgodnie z tymi przepisami komenda rejonu uzupełnień była organem wykonawczym służby uzupełnień[17].

Komendant rejonu uzupełnień w sprawach dotyczących uzupełnień Sił Zbrojnych i administracji rezerw podlegał bezpośrednio dowódcy Okręgu Korpusu Nr V, który był okręgowym organem kierowniczym służby uzupełnień. Rejon uzupełnień nie uległ zmianie i nadal obejmował powiaty: krakowski i myślenicki[2].

Obsada personalna

Poniżej przedstawiono wykaz oficerów zajmujących stanowisko komendanta Powiatowej Komendy Uzupełnień i komendanta rejonu uzupełnień oraz wykaz osób funkcyjnych (oficerów i urzędników wojskowych) pełniących służbę w PKU i KRU Kraków Miasto, z uwzględnieniem najważniejszych zmian organizacyjnych przeprowadzonych w 1926 i 1938 roku.

Komendanci
  • ppłk piech. Stanisław Wilusz (1923[18] – IV 1924 → komendant PKU Buczacz[19][20])
  • ppłk piech. Kamil Jakesch (IV 1924[19][8] – X 1926 → dyspozycja dowódcy OK V[21])
  • ppłk piech. Marian Steczkowski (od X 1926[22])
  • ppłk dypl. piech. Tadeusz Kwiatkowski (IV 1928[23][24] – I 1929 → inspektor poborowy OK V[25])
  • ppłk dypl. kaw. Tadeusz Śmigielski (III 1929[26][27] – III 1934 → dyspozycja dowódcy OK V[28][29])
  • ppłk dypl. piech. dr Kazimierz Putek (VI 1934 – 1939[30])
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych PKU w latach 1921–1925[31][32]
  • I referent
    • kpt. piech. Jan Antoni Werner (do II 1925[33] → I referent PKU Kraków Miasto)
    • kpt. piech. Witold Sylwester Tettamandi (II[33] – VIII 1925[34] → I referent PKU Kraków Miasto)
    • mjr piech. Juliusz Miłowski (od VIII 1925[34])
    • kpt. piech. Witold Sylwester Tettamandi (X 1925[35] – II 1926 → kierownik I referatu)
  • II referent – urzędnik wojsk. XI rangi / por. kanc. Piotr Stuczyński (1923 – II 1926 → kierownik II referatu)
  • referent inwalidzki
    • urzędnik wojsk. XI rangi Adolf Weiss (1923)
    • kpt. kanc. Tadeusz Muszyński (1924 – II 1926 → referent inwalidzki)
  • oficer instrukcyjny
    • por. tab. Stefan Kaliński (1923 – 1924)
    • kpt. piech. Jan Jakub Wilczyński (do XII 1925 → 20 pp[36])
    • por. piech. Kazimierz Władysław Czarkowski (od XII 1925[36])
  • oficer ewidencyjny na powiat krakowski – urzędnik wojsk. X rangi / por. kanc. Rudolf Matzenauer (do 15 XII 1925 → Kancelaria Sztabu DOK V[36])
  • oficer ewidencyjny Podgórze – urzędnik wojsk. X rangi / por. kanc. Ludwik Jan Dorner (1923 – 1924)
  • oficer ewidencyjny na powiat wielicki
    • urzędnik wojsk. XI rangi Franciszek Bobka (1923)
    • por. kanc. Józef Masłowski (1924)
  • oficer ewidencyjny na powiat bocheński – wakat
  • oficer ewidencyjny na powiat myślenicki – por. piech. Marian Rodzaj (IV[37] – 1 VIII 1924 → PKU Katowice[38])
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych PKU w latach 1926–1938[39][40][41]
  • kierownik I referatu administracji rezerw i zastępca komendanta
    • kpt. piech. Witold Sylwester Tettamandi (II 1926 – IV 1933[42]Dep. Uzup. MSWojsk.)
    • kpt. art. Lucjan Chwalibóg (IV 1933[43] – †6 XI 1934[44])
    • kpt. piech. Stanisław Baran[a] (od XII 1934[47])
  • kierownik II referatu poborowego
    • por. kanc. Piotr Stuczyński (od II 1926)
    • por. piech. Władysław Kotowicz (był w 1932 i 1935)
  • referent – por. kanc. Witold Masłowski (od II 1926)
  • referent inwalidzki – kpt. kanc. Tadeusz Muszyński (od II 1926)
  • referent (etat przejściowy) – por. kanc. Włodzimierz Dubrawski (od II 1926)
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych KRU w latach 1938–1939[30][b]
  • kierownik I referatu ewidencji – kpt. adm. (piech.) Lucjan Gawroński †1940 Katyń[49]
  • kierownik II referatu uzupełnień – kpt. adm. (piech.) Józef II Skowroński

Uwagi

  1. Kpt. piech. Stanisław Baran (ur. 19 kwietnia 1890). We wrześniu 1930 roku został zwolniony z zajmowanego stanowiska w KOP i oddany do dyspozycji dowódcy właściwego okręgu korpusu[45]. Do grudnia 1934 roku pełnił służbę w PKU Dębica na stanowisku kierownika II referatu poborowego. W 1939 roku dostał się do niemieckiej niewoli. Przebywał w Oflagu VI E, a od 17 września 1942 roku w Oflagu VI B Dössel[46].
  2. Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939 roku[48].

Przypisy

  1. Almanach oficerski 1923/24 ↓, s. 36.
  2. a b Dz.U. z 1939 r. nr 20, poz. 131.
  3. Szandrocho 2011 ↓, s. 44, 46.
  4. Korespondencje. Z Krakowa. „Polska Zbrojna”. 33, s. 3, 1922-02-03. Warszawa. 
  5. Obowiązki wychowawcze oficera względem nowobrańców. „Polska Zbrojna”. 23, s. 4, 1922-01-24. Warszawa. 
  6. Dz.U. z 1923 r. nr 122, poz. 992.
  7. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1473.
  8. a b Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1337.
  9. Dz.U. z 1925 r. nr 37, poz. 252.
  10. Księga adresowa 1926 ↓, s. 178.
  11. Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 28 z 14 października 1927 roku, poz. 350.
  12. Dz.U. z 1930 r. nr 31, poz. 270.
  13. Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 40 z 23 grudnia 1930 roku, poz. 471.
  14. Dz.U. z 1932 r. nr 1, poz. 3.
  15. Jarno 2001 ↓, s. 173.
  16. Dz.U. z 1938 r. nr 25, poz. 220.
  17. Historia WKU Suwałki ↓.
  18. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1468.
  19. a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 37 z 12 kwietnia 1924 roku, s. 210.
  20. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1329.
  21. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 46 z 25 października 1926 roku, s. 374.
  22. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 46 z 25 października 1926 roku, s. 379.
  23. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 157.
  24. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 24 lipca 1928 roku, s. 255, sprostowanie przydziału.
  25. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 29 stycznia 1929 roku, s. 25.
  26. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 12 marca 1929 roku, s. 91.
  27. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 227, zatwierdzony na stanowisku komendanta.
  28. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 30 marca 1934 roku, s. 135.
  29. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934 roku, s. 283, z dniem 31 sierpnia 1934 roku został przeniesiony w stan spoczynku.
  30. a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 850.
  31. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1468, 1554, 1556, 1562, 1568, 1570.
  32. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1283, 1337.
  33. a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 17 z 14 lutego 1925 roku, s. 75.
  34. a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 86 z 26 sierpnia 1925, s. 468.
  35. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 105 z 14 października 1925 roku, s. 566.
  36. a b c Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 129 z 1 grudnia 1925 roku, s. 699.
  37. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 41 z 26 kwietnia 1924 roku, s. 235.
  38. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 56 z 17 czerwca 1924 roku, s. 331.
  39. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926 roku, s. 12.
  40. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 516.
  41. Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 8, 40, 85.
  42. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 11 kwietnia 1933 roku, s. 82.
  43. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 11 kwietnia 1933 roku, s. 84.
  44. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 6 lutego 1935 roku, s. 9.
  45. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 20 września 1930 roku, s. 288.
  46. Straty ↓.
  47. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934 roku, s. 273.
  48. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. VI.
  49. Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 158.

Bibliografia

  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
  • Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
  • Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty. 5 czerwca 1935. Warszawa: Dep. Piech. MSWojsk., 1935.
  • Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2018-11-27].
  • Karol Firich, Stanisław Krzysik, Tadeusz Kutrzeba, Stanisław Müller, Józef Wiatr: Almanach oficerski na rok 1923/24 zeszyt 2, dział III. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1923.
  • Witold Jarno: Okręg Korpusu Wojska Polskiego nr IV Łódź 1918-1939. Łódź: Wydawnictwo „Ibidem”, 2001. ISBN 83-88679-10-4.
  • Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
  • Jarosław Kowalewski: Historia Wojskowej Komendy Uzupełnień w Suwałkach. Wojskowa Komenda Uzupełnień w Suwałkach. [dostęp 2019-05-18].
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
  • Robert Szandrocho: 90 lat terenowych organów administracji wojskowej w Polsce. Wrocław: Wrocławskie Wydawnictwo Naukowe Atla 2, 2011. ISBN 978-83-60732-61-8.
  • Skorowidz Rzeczypospolitej Polskiej i księga adresowa miasta Krakowa 1926. Kraków: Gmina Stoł. Król. Miasta Krakowa i Towarzystwo Właścicieli Realności Wielkiego Krakowa, 1926.

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się