Kolonia Lubeckiego
Symbol zabytku nr rej. 1535-A z 20 grudnia 1993
Ilustracja
Kamienice przy skrzyżowaniu ulic Uniwersyteckiej i Mianowskiego
Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kolonia Lubeckiego”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kolonia Lubeckiego”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kolonia Lubeckiego”
52°13′08,0400″N 20°59′00,9600″E/52,218900 20,983600
Ulica Uniwersytecka w latach 30. XX wieku
ul. Mochnackiego w latach 30. XX wieku
Kamienice przy ul. Raszyńskiej
Skwer im. Sue Ryder
Ulica Mianowskiego

Kolonia Lubeckiego – zabytkowe osiedle na warszawskiej Ochocie. Zajmuje obszar ograniczony ulicami Filtrową, Krzywickiego, Wawelską, Grójecką i placem Narutowicza. Kolonia Lubeckiego mieści się w dwóch osiedlach wydzielonych przez MSI: Starej Ochocie i Filtrach. Na osiedle składają się w większości luźno pobudowane, międzywojenne kamienice o dość jednolitym charakterze z dużą ilością zieleni.

W najwęższym, pierwotnym ujęciu Kolonia Lubeckiego to obszar jednej działki ograniczonej ulicami Rapackiego, Raszyńską, Zapolskiej i Mianowskiego, gdzie powstały domy spółdzielni mieszkaniowej im. Lubeckiego. Następnie nazwę rozszerzono[1]. W zachodniej części Kolonii Lubeckiego koncentrycznie wygięte ulice Maurycego Mochnackiego i Józefa Mianowskiego otaczają plac Narutowicza. Wschodnia część sięgająca do parku Wielkopolskiego przez niektórych nie jest uważana za właściwą część kolonii[1]. Jeszcze dalej na wschód, pomiędzy parkiem Wielkopolskim a ulicą Krzywickiego, leży obszar, który bywa zaliczany zarówno do Kolonii Lubeckiego, jak i Kolonii Staszica[2].

Historia

Przed I wojną światową teren ten pozostawał poza granicami miasta, stanowiąc Mokotowskie Pole Wojenne. Magistrat planował początkowo utworzenie w tym miejscu parku, jednak urzędy centralne potrzebowały nowego osiedla dla swoich pracowników. Plan regulacji tego terenu wraz z pobliską kolonią Staszica powstał w 1923 roku. Od pierwszej spółdzielni mieszkaniowej inwestującej na tym terenie pochodzi nazwa osiedla. Pierwsze budynki zaczęły powstawać w 1924 roku. Spółdzielnia Kolonia Lubeckiego jako pierwsze zabudowała ulice Mochnackiego i Mianowskiego. Architektami, którzy stworzyli projekty domów na Kolonii Lubeckiego, byli Antoni Jawornicki, Aleksander Sygietyński, Wacław Weker i Teofil Wiśniowski[3]. Architektura pierwszych budynków powstałych w latach 20. była często historyzująca, neoklasycystyczna. W latach 30. zaczęły powstawać budynki modernistyczne.

W czasie powstania warszawskiego w okresie od 6 do 11 sierpnia 1944 roku wielu mieszkańców osiedla padło ofiarą pacyfikacji Ochoty. 11 sierpnia Niemcy zdobyli kamienicę przy ulicy Wawelskiej 60 (tzw. Redutę Wawelską), ostatni punkt polskiego oporu w dzielnicy.

Po II wojnie światowej domy odbudowano często w nieco uproszczonej formie.

Zabytki

Kolonia Lubeckiego jest wpisana do rejestru zabytków jako „Kolonia Lubeckiego – układ i zespół budowlany wraz z zielenią” z numerem 1535-A z 20.12.1993[4]. Wpis do rejestru obejmuje szeroko rozumianą kolonię – od ulic Akademickiej i Grójeckiej (przy skrzyżowaniu z Akademicką i Wawelską) po ulicę Górnickiego. Od północy granicą jest ulica Filtrowa, a od południa Wawelska. W ten sposób obszar pomiędzy ulicami Akademicką a Mochnackiego wchodzi równocześnie w skład zabytkowego zespołu placu Narutowicza[5]. Prawie wszystkie budynki z tego obszaru wpisane są do gminnej ewidencji zabytków[6].

Dodatkowo do rejestru zabytków nieruchomych wpisane są poszczególne budynki[5]:

Zabytkiem jest również Zieleniec Wielkopolski, a okolice ulicy bł. Ładysława z Gielniowa są zaliczone do układu Kolonii Staszica.

Ważniejsze obiekty

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Pomiędzy Kolonią Staszica a Kolonią Lubeckiego, [w:] Jarosław Zieliński, Ochotnicy na spacer, Warszawa: Veda, 2010, s. 44-59, ISBN 978-83-61932-22-2 (pol.).
  2. Jarosław Zieliński. Z dziejów Ochoty – Kolonia Lubeckiego (1). „Ochotnik”. 2 (11), s. 4-5, 2006. Ośrodek Kultury Ochoty. (pol.). 
  3. Juliusz A. Chrościcki, Andrzej Rottermund: Atlas architektury Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1977, s. 84.
  4. Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków - stan na 30 września 2018 r. – Warszawa [pdf], „Wykaz zabytków”, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 2018, s. 7 [dostęp 2019-01-04] [zarchiwizowane z adresu 2019-01-04] (pol.).
  5. a b Serwis mapowy NID [online].
  6. Serwis mapowy Urzędu M. St. Warszawy – Zabytki [online].

Bibliografia

  • Jarosław Zieliński, Z dziejów Ochoty: Kolonia Lubeckiego (1), Ochotnik nr 11 02/2006 ISSN 1734-5510
  • Jarosław Zieliński, Z dziejów Ochoty: Kolonia Lubeckiego (2), Ochotnik nr 12 03/2006 ISSN 1734-5510
  • Kolonia Lubeckiego w Spacerowniku Gazety Wyborczej

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się