Kebnekaise
Giebnegáisi
Ilustracja
Państwo

 Szwecja

Położenie

Gmina Kiruna

Pasmo

Góry Skandynawskie

Wysokość

2096,8 m n.p.m.

Wybitność

~1740 m

Pierwsze wejście

1883
Charles Rabot

Położenie na mapie Norrbotten
Mapa konturowa Norrbotten, u góry nieco na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Kebnekaise”
Położenie na mapie Szwecji
Mapa konturowa Szwecji, u góry znajduje się czarny trójkącik z opisem „Kebnekaise”
Ziemia67°53′N 18°33′E/67,883333 18,550000

Kebnekaise (płn-lap. Giebnegáisi) – dwuwierzchołkowy szczyt w Górach Skandynawskich w Laponii w gminie Kiruna, w kręgu polarnym. Jest najwyższym szczytem Szwecji, Laponii i europejskiej strefy polarnej. Skalisty wierzchołek północny (Nordtoppen) ma wysokość 2096,8 m n.p.m.

Wierzchołek południowy (Sydtoppen) pokryty jest czapą lodową o grubości kilkudziesięciu metrów, która topiąc się latem i rosnąc zimą sprawia, że wysokość szczytu waha się w granicach kilkunastu metrów (skała sięga do wysokości 2060 m n.p.m.). W XX wieku dla wierzchołka południowego podawano wysokości od 2111 m latem do 2123 m zimą.

Latem 2016 wysokość południowego szczytu wynosiła 2097,5 m n.p.m., 18 sierpnia 2017 zmierzono 2098,5 m n.p.m.[1], 2 lipca 2018 wysokość wynosiła 2101 m, a 31 lipca 2018 już tylko 2097 m[2][3], natomiast 5 sierpnia wyniosła 2096,5 m[4].

Ocieplenie klimatu spowodowało iż 2 sierpnia 2018 wierzchołek północny po raz pierwszy był wyższy od wierzchołka południowego i tym samym to właśnie on stał się w tym czasie wierzchołkiem należącym do Korony Europy[5]. Latem 2019 wierzchołek północny był wyższy od południowego ponad 120 cm[6], 14 sierpnia 2021 o 220 cm[7], a we wrześniu 2023 o 360 cm[8].

Góra znajduje się około 90 km na zachód od Kiruny. Szczyt jest trudno dostępny ze względu na spore oddalenie od cywilizacji, od najbliższego parkingu w miejscowości Nikkaluokta do schroniska (STF Kebnekaise fjällstation, 670 m n.p.m.) trzeba przejść 19 km i kolejne 10 km na wierzchołek. Wliczając drogę powrotną do przejścia jest prawie 60 km i ponad 2000 m podejść.

Literatura

W powieści Selmy Lagerlöf Cudowna podróż pojawia się Akka z Kebnekaise - przywódczyni stada gęsi.

Zobacz też

Przypisy

  1. Tarfala forskningsstation [online], Institutionen för naturgeografi [dostęp 2017-11-03] (szw.).
  2. Kebnekaises sydtopp inte längre högst
  3. Kebnekaise South peak is melting at record speed. su.se. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-16)].
  4. Kebnekaises nordtopp nu högre än Sydtoppen
  5. Upał roztopił najwyższy szczyt w Szwecji. Przez miesiąc zmalał o cztery metry i stracił tytuł
  6. Najwyższy szczyt Szwecji traci swój tytuł z powodu globalnego ocieplenia
  7. Kebnekaises sydtopp fortsätter smälta – två meter sedan förra året
  8. Kebnekaises sydtopp fortsätter smälta i snabb takt

Bibliografia

  • Kebnekaise

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się