John Updike
John Updike (2008)
|
| Data i miejsce urodzenia
|
18 marca 1932
Reading
|
| Data i miejsce śmierci
|
27 stycznia 2009
Beverly Farms (Massachusetts)
|
| Narodowość
|
amerykańska
|
| Dziedzina sztuki
|
literatura
|
| Ważne dzieła
|
|
cykl Królik
|
|
| Odznaczenia
|
|
|
Multimedia w Wikimedia Commons
|
|
|
Cytaty w Wikicytatach
|
|
John Hoyer Updike (ur. 18 marca 1932 w Reading, zm. 27 stycznia 2009 w Beverly Farms, Massachusetts) – amerykański pisarz i poeta. Odznaczony Narodowym Medalem Sztuki.
Tematem jego książek było zazwyczaj życie przedstawicieli amerykańskiej protestanckiej klasy średniej z małego miasteczka. W swoich tekstach często zajmował się seksem, wiarą, śmiercią i ich wzajemnymi powiązaniami.
Życiorys
Updike urodził się w Reading w stanie Pensylwania, był jedynakiem. Jego ojciec uczył matematyki w liceum. Do 13. roku życia przyszły pisarz mieszkał w miasteczku Shillington, potem na farmie odległej o kilkanaście kilometrów. W dzieciństwie cierpiał na łuszczycę i jąkanie. Matka zachęcała go do pisania.
Studiował anglistykę na Harvard University, którą ukończył w 1954 z wyróżnieniem, a następnie został stałym współpracownikiem New Yorkera. W 1957 opuścił Manhattan i przeniósł się do Ipswich w stanie Massachusetts. W 1959 opublikował zbiór opowiadań The Same Door.
Twórczość
Najbardziej znane dzieła Updike’a to seria o Króliku (Uciekaj, Króliku; Przypomnij się, Króliku; Jesteś bogaty, Króliku; Królik odpoczywa i Rabbit, Remembered). Jesteś bogaty, Króliku i Królik odpoczywa zostały uhonorowane nagrodą Pulitzera. Tytułowy bohater to Harry „Rabbit” Angstrom, przeciętny Amerykanin, którego życie obserwujemy na przestrzeni kilku dekad na tle zmian w USA.
Updike opublikował 21 powieści, wiele zbiorów opowiadań i poezji, tekstów krytycznych oraz książek dla dzieci. Powieść Czarownice z Eastwick (1984), doczekała się ekranizacji (1987) pod tym samym tytułem. Oprócz nagrody Pulitzera otrzymał też m.in. National Book Critics Circle Award (1982 i 1990), PEN/Malamud Award (1988) i PEN/Faulkner Award (2004).
- Powieści z cyklu o Króliku
- (1960) Uciekaj, Króliku (Rabbit, Run)
- (1971) Przypomnij się, Króliku (Rabbit Redux)
- (1981) Jesteś bogaty, Króliku (Rabbit Is Rich)
- (1990) Królik odpoczywa (Rabbit At Rest)
- (2001) Rabbit Remembered (patrz: Miłosne kawałki)
- Powieści z cyklu o Bechu
- (1970) Bech, a Book
- (1982) Bech Is Back
- (1998) Bech at Bay
- Powieści z cyklu o Buchananie
- (1974) Buchanan Dying (sztuka)
- (1992) Memories of the Ford Administration (powieść)
- Powieści z cyklu o Eastwick
- (1984) Czarownice z Eastwick (The Witches of Eastwick)
- (2008) The Widows of Eastwick
- Pozostałe powieści
- (1959) Jarmark domu ubogich (The Poorhouse Fair)
- (1963) Centaur (The Centaur)
- (1965) Farma (Of the Farm)
- (1968) Pary (Couples)
- (1975) A Month of Sundays
- (1977) Wyjdź za mnie (Marry Me)
- (1978) The Coup
- (1986) Roger’s Version
- (1988) S. (S.)
- (1994) Brazylia (Brazil)
- (1996) W krasie lilii (In the Beauty of the Lilies)
- (1997) Po kres czasu (Toward the End of Time)
- (2000) Gertruda i Klaudiusz (Gertrude and Claudius)
- (2002) Szukajcie mego oblicza (Seek My Face)
- (2004) Miasteczka (Villages)
- (2006) Terrorysta (Terrorist)
|
Zbiory opowiadań
- (1959) The Same Door
- (1961) A & P
- (1962) Gołębie pióra (Pigeon Feathers)
- (1964) Olinger Stories (wybór)
- (1966) Szkoła muzyczna (The Music School)
- (1972) Muzea i kobiety oraz inne opowiadania (Museums And Women)
- (1979) Problems
- (1979) Too Far To Go (powiązane ze sobą opowiadania o jednej rodzinie)
- (1987) Trust Me
- (1994) The Afterlife
- (2000) The Best American Short Stories of the Century (redaktor)
- (2001) Miłosne kawałki: dwanaście opowiadań oraz kontynuacja powieści „Uciekaj króliku” (Licks of Love)
- (2003) The Early Stories: 1953–1975
- (2009) My Father’s Tears and Other Stories
- Poezja
- (1957) Ex-Basketball Player
- (1958) The Carpentered Hen
- (1963) Telephone Poles
- (1969) Midpoint
- (1969) Dance of the Solids
- (1977) Tossing and Turning
- (1985) Facing Nature
- (1993) Collected Poems 1953–1993
- (2001) Americana: and Other Poems
- Eseje, krytyka, literatura faktu
- (1965) Assorted Prose
- (1975) Picked-Up Pieces
- (1983) Hugging The Shore
- (1989) Self-Consciousness: Memoirs
- (1989) Just Looking
- (1991) Odd Jobs
- (1996) Golf Dreams: Writings on Golf
- (1999) More Matter
- (2005) Still Looking: Essays on American Art
- (2007) Due Considerations: Essays and Criticism
- Wstępy
|
Ekranizacje
Linki zewnętrzne
- The Centaurian. userpages.prexar.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-03-03)]. (strona poświęcona Johnowi Updike) (ang.)
- Pełna biografia, galeria fotografii i nagranie wideo (ang.)
- Dźwiękowy zapis wywiadu z 1984. wiredforbooks.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-04)]. (wymaga wtyczki RealAudio, 31 min. 33 s.) (ang.)
- John Updike w bazie IMDb (ang.)
