Jidyszkajt (jid. ‏ייִדישקייט‎) – termin dosłownie oznaczający „żydowskość”, tj. żydowski sposób życia. Dla niektórych ortodoksyjnych Żydów oznacza on życie zgodnie z wymogami judaizmu. W szerszym aspekcie termin ten oznacza tradycyjny styl życia żydowskich mieszkańców Europy Środkowej i Wschodniej (włącznie z językiem jidysz), a niekiedy – Żydów aszkenazyjskich w ogólności[1][2].

W świeckiej perspektywie jidyszkajt związany jest z kulturą masową lub zwyczajami ludowymi Żydów mówiących językiem jidysz: m.in. znanymi tradycjami pochodzenia religijnego, wschodnioeuropejską kuchnią żydowską, mówioną i pisaną kulturą języka jidysz, specyfiką życia w sztetlach, charakterystycznym żydowskim dowcipem oraz muzyką klezmerską[3][4].

Przed nadejściem Haskali (z hebr. „oświecenie żydowskie”), esencją jidyszkajtu było studiowanie przez mężczyzn Tory i Talmudu oraz życie rodzinne i gminne zgodne z regułami Halachy (z hebr. „żydowskiego prawa religijnego”). W pochodzących z Europy środkowo-wschodniej społecznościach Haredim (z hebr., Żydów ultraortodoksyjnych), których większość członków do dziś mówi w jidysz na co dzień, owo pierwotne znaczenie słowa jidyszkajt pozostało niezmienione.

Przypisy

  1. Julian Sinclair: Yiddishkeyt. 2009-03-06. [dostęp 2012-11-02]. (ang.).
  2. Judaism 101 A Glossary of Basic Jewish Terms and Concepts. [dostęp 2012-11-02]. (ang.).
  3. Fradle Pomerantz Freidenreich: Passionate Pioneers: The Story of Yiddish Secular Education in North America, 1910-1960. Secular Culture and Ideas: Rethinking Jewish, 2010. [dostęp 2012-11-02]. (ang.).
  4. Hershl Hartman: Yiddishkeit/Mentshlichkeit: What’s so new about that?. [dostęp 2012-11-03]. (ang.).

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się