Z wykształcenia inżynierelektryk. Absolwent Shanghai Shixi High School. Wstąpił do KPCh w 1946, w późniejszych latach był funkcjonariuszem partyjnym w przemyśle. Wewnątrz struktur partyjnych, był znany jako liberał partyjny. W 1983 został ministrem przemysłu elektronicznego. W 1985 został mianowany burmistrzem Szanghaju, a następnie, w 1988, Sekretarzem Partii Komunistycznej w tym mieście. Od 1987 był członkiem Biura Politycznego KPCh. W 1989 r., po zdławieniu przez wojsko prodemokratycznych wystąpień studenckich na placu Tian’anmen, został wyznaczony jako następca dla Zhao Ziyanga, w tym samym roku zajął stanowisko sekretarza generalnego. Jiang był sprzymierzeńcem Deng Xiaopinga, jawnie popierał i kontynuował przemiany gospodarcze[4], które zachodziły w Chinach już wcześniej od lat 80. W następnych latach zastąpił Denga na stanowisku szefa Centralnej Komisji Wojskowej.
Działalność polityczna
Jiang był postrzegany za polityka pragmatycznego, osobę krytyczną wobec rzeczywistości i człowieka otwartego. Był też czynnym zwolennikiem otwarcia gospodarczego – dopuścił m.in. do wprowadzenia Chin do Światowej Organizacji Handlu (WTO)[5].
Niektóre źródła zarzucają mu zbudowanie pewnej wąskiej grupy oligarchii w strukturach partii komunistycznej, odchodząc tym od ideałów ideologicznych. Jiang Zemin chciał, by zachowano wobec niego pełną lojalność. Z tego powodu wytworzyła się wąska grupa bliskich adeptów jego chińskiej polityki. Niedługo później, wykorzystał to do obsadzania tych ludzi w najważniejszych funkcjach kierowniczych: w Biurze Politycznym i Stałym Komitecie Politbiura. Wiele źródeł opisuje korupcję w trakcie jego rządów[6].
Polityka Jiang Zemina była też wątpliwa dla wojskowych. W 1993 r. grupa 116 oficerów napisała do niego list otwarty, w którym poddała krytyce ustępstwa Chin wobec Stanów Zjednoczonych[7].
W listopadzie 2002 z powodów zdrowotnych zrezygnował z przewodnictwa w partii, w marcu 2003 ze stanowiska przewodniczącego ChRL (na obu stanowiskach zastąpił go Hu Jintao); w marcu 2005 zrezygnował z funkcji przewodniczącego Centralnej Komisji Wojskowej ChRL, co było jego ostatnim oficjalnym stanowiskiem. Tę funkcję przejął Hu Jintao.
W październiku 2012 gościł na XVIII zjeździe KPCh, wziął też udział w bankiecie z okazji 65. rocznicy powstania Chińskiej Republiki Ludowej. We wrześniu 2015 pojawił się na chińskiej paradzie wojskowej z okazji 70. rocznicy zakończenia II wojny światowej[potrzebny przypis]. W październiku 2017 gościł na XIX zjeździe KPCh[16]. W 2019 pojawił się na pogrzebie byłego premiera ChRLLi Penga[17][18][19]. Był także obecny podczas parady wojskowej z okazji 70. rocznicy proklamowania Chińskiej Republiki Ludowej.
Zmarł w Szanghaju, 30 listopada 2022 roku. Według oświadczenia wydanego przez KPCh powodem śmierci była białaczka i niewydolność wielonarządowa[20][21]. Jego ciało zostało skremowane, a 11 grudnia 2022 roku prochy rozrzucono przy ujściu rzeki Jangcy z pokładu fregaty Yangzhou[22][23].
↑Frank W.F.W.ThackerayFrank W.F.W., John E.J.E.FindlingJohn E.J.E., Events That Formed the Modern World, ABC-CLIO, 2012, ISBN 978-1-59884-901-1 [dostęp 2020-11-11](ang.).brak strony (książka)
↑P.R. (Peter R.)P.R.(P.R.)BaehrP.R. (Peter R.)P.R.(P.R.), Deng's Generation: Young Intellectuals in 1980s China, and: Tiger on the Brink: Jiang Zemin and China's New Elite, and: The Era of Jiang Zemin (review), „China Review International”, 7 (1), 2000, s. 7–18, DOI: 10.1353/cri.2000.0001, ISSN 1527-9367 [dostęp 2022-11-30], Cytat: Many argue that Jiang's greatest legacy is continued economic reform and development..
↑JoannaJ.SkrzypczyńskaJoannaJ., Chiny w WTO, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” (406), 2015, DOI: 10.15611/pn.2015.406.06 [dostęp 2022-11-30].
↑JózefJ.PawłowskiJózefJ., System władzy w ChRL w okresie reform: Ewolucja, wyzwania, sprzeczności. Część I: lata 1978-2002, „Roczniki Humanistyczne”, 68 (9), 2020, s. 67–99, DOI: 10.18290/rh20689-4, ISSN 2544-5200 [dostęp 2022-11-30], Cytat: ludzie Jiang Zemina zaczęli także coraz liczniej zajmować funkcje w najważniejszych gremiach kierowniczych: w Biurze Politycznym i Stałym Komitecie Politbiura. W ten sposób doszło do ukształtowania się wewnątrzpartyjnej grupy bliskich stronników Jianga, nazywanej dziś nieformalnie „frakcją szanghajską” (Shanghai ban 上海办), która już w drugiej połowie lat 90. XX wieku stanowiła trzon elity władzy, mający silną reprezentację nie tylko w aparacie centralnym, ale także we władzach prowincji.(pol.).
↑Modernization of the Chinese PLA : from massed militia to force projection | WorldCat.org [online], www.worldcat.org [dostęp 2022-11-30], Cytat: The attempt apparently failed because in mid-April 1993, 116 high-ranking PLA officers reportedly wrote to Deng Xiaoping and Jiang Zemin[...](ang.).
↑V.V.V.V.MoiseevV.V.V.V. i inni, Main Factors of Economic Growth of China, Atlantis Press, wrzesień 2019, s. 536–540, DOI: 10.2991/icemse-19.2019.124, ISBN 978-94-6252-796-6 [dostęp 2022-11-30], Cytat: Deng Xiaoping's reforms were successfully continued by
his successors - Jiang Zemin (1989-2002), Hu Jintao (2002-
2012) and Xi Zemin (from 2012 to the present) [18, р. 14].
Thanks to their well-coordinated work on managing the
country's social and economic development, the steady
implementation of the course developed by Deng Xiaoping, as
early as 2010 the Chinese economy outperformed the Japanese
economy and became the world's second economy by nominal
GDP, and since December 2014 is the world's first GDP in
parity purchasing power.(ang.).
↑JakubJ.RatajczakJakubJ., Uwarunkowania bezpośrednich inwesytcji zagranicznych na przykładzie Chińskiej Republiki Ludowej, 2020, DOI: 10.13140/RG.2.2.33587.66080 [dostęp 2022-11-30], Cytat: Ważnym elementem badania rozwoju gospodarczego Chińskiej Republiki Ludowej jest spojrzenie na szereg wdrażanych tam reform, które przez niedemokratyczny system władzy pozwalał regulować każdą gałąź gospodarki. Dzięki zastosowaniu „socjalizmu o chińskiej specyfice” władze ChRL implementowały długofalowe plany i strategię, szczególnie odnoszące się do bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Istotą chińskiego sukcesu na arenie międzynarodowej jest strategiczne myślenie o przyszłości kraju, wykorzystując BIZ i nadając mu własną specyfikę.(pol.).brak strony (książka)
↑YuY.XieYuY., XiangX.ZhouXiangX., Income inequality in today’s China, „Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America”, 111 (19), 2014 [dostęp 2022-11-30], Cytat: Since its beginning in 1978, China’s economic reform has led
not only to rapid economic growth but also to a large in-
crease in economic inequality. Although scholars continue to
debate about precise estimates (1), the consensus is that income
inequality in China has now reached a level much higher than
that in the United States (2). As we will discuss below, the Gini
coefficient for family income in China has now reached a level
above 0.5, compared with 0.45 in the United States in 2010..brak strony (czasopismo)
↑China’s leadership makes show of unity ahead of key Communist Party congress [online], web.archive.org, 13 października 2007 [dostęp 2020-11-09] [zarchiwizowane z adresu 2007-10-13].
↑CCP birthday gala: where’s Jiang Zemin? [online], web.archive.org, 8 lipca 2011 [dostęp 2020-11-09] [zarchiwizowane z adresu 2011-07-08].
↑HannahH.BeechHannahH., Is China’s Ex-Leader Jiang Zemin Dead? Local Censors Don’t Want Any Speculation, „Time”, 6 lipca 2011, ISSN 0040-781X [dostęp 2020-11-09](ang.).brak strony (czasopismo)
↑Ex-China President Jiang Appears in Public After Death Report, „Bloomberg.com”, 9 października 2011 [dostęp 2020-11-09](ang.).
↑19th Party Congress: Former president Jiang Zemin’s appearance quashes death rumour [online], The Straits Times, 18 października 2017 [dostęp 2020-11-09](ang.).
↑Ex-president Jiang joins mourners at Tiananmen premier’s funeral [online], South China Morning Post, 29 lipca 2019 [dostęp 2020-11-09](ang.).
↑多维新闻, 【李鹏逝世】中共七常委出席李鹏告别式 江泽民现身[图] [online], 多维新闻, 29 lipca 2019 [dostęp 2020-11-09](chiń.).
↑92-year-old Jiang Zemin makes rare appearance at Li Peng funeral [online], Nikkei Asia [dostęp 2020-11-09](ang.).
↑Jiang Zemin: Former Chinese leader dies aged 96, „BBC News”, 30 listopada 2022 [dostęp 2022-12-02](ang.).
↑Former Chinese president Jiang Zemin dies at 96 [online], the Guardian, 30 listopada 2022 [dostęp 2022-12-02](ang.).
↑Late Chinese leader Jiang Zemin's ashes are scattered at mouth of Yangtze River, „Reuters”, 11 grudnia 2022 [dostęp 2023-03-27](ang.).
↑Ashes of former Chinese president Jiang Zemin scattered into the sea [online], South China Morning Post, 11 grudnia 2022 [dostęp 2023-03-27](ang.).