Jerzy Axer
Ilustracja
Prof. Jerzy Axer (2013)
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

18 kwietnia 1946
Łódź

profesor doktor habilitowany nauk humanistycznych
Specjalność: filologia klasyczna i neolatynistyka, teatrologia, źródłoznawstwo
Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Doktorat

1972
Uniwersytet Warszawski

Habilitacja

1976
Uniwersytet Warszawski

Profesura

1986

Polska Akademia Nauk / Umiejętności
Status PAN

Członek rzeczywisty

Status PAU

Członek czynny Wydziału I Filologicznego

Doktor honoris causa
Uniwersytet Państwowy im. Iwana Franki we Lwowie – 2003
Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Warszawski

Wydział

Wydział „Artes Liberales”

Stanowisko

profesor zwyczajny

Uczelnia

Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie

Wydział

Wydział Reżyserii

Stanowisko

profesor zwyczajny

Dziekan
Wydział

Wydział „Artes Liberales” UW

Okres spraw.

2012–2016

Następca

dr hab. Robert Sucharski

Dyrektor
Kolegium

Kolegium Artes Liberales

Okres spraw.

od 2016

Poprzednik

prof. dr hab. Piotr Wilczek

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Złoty Orderu Feniksa (Grecja)
Strona internetowa

Jerzy Axer (ur. 18 kwietnia 1946 r. w Łodzi[1]) – polski filolog klasyczny, wykładowca Uniwersytetu Warszawskiego, od 2022 członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk[2].

Życiorys

Syn Erwina Axera, znanego polskiego reżysera teatralnego, wychowanego we Lwowie, i Bronisławy z Kreczmarów – przedstawicielki warszawskiej rodziny nauczycielskiej. Żonaty z Anną Axer. Absolwent VI Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Reytana w Warszawie (1964)[3].

Kariera naukowa i tytuły

Członkostwo w towarzystwach naukowych

Członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk (2022)[2]. Członek z wyboru wielu towarzystw naukowych, polskich i zagranicznych, m.in. Polskiej Akademii Umiejętności (PAU), Polskiego Towarzystwa Filologicznego (PTF, prezes 1992–2001), Towarzystwa Naukowego Warszawskiego (TNW), International Society for the History of Rhetoric (wiceprzewodniczący 1997–1999, przewodniczący 1999–2001, past-president 2001–2003), Academia Europaea (Londyn, od 1993), Academia Latinitati Fovendae(inne języki) (Rzym, od 1990)[6]. Członek honorowy Collegium Invisibile[7].

Zainteresowania naukowe

Początkowo zajmował się krytyką tekstu, przede wszystkim na przykładzie twórczości Cycerona. Od czasów studenckich łączył jednak latynistykę z zainteresowaniami historią nowożytną, w tym teatrem jezuickim, dziejami dyplomacji, a także edytorstwem źródeł historycznych. Kieruje obecnie międzynarodowym programem edycji źródeł historycznych: Corpus epistularum Ioannis Dantisci, któremu patronuje International Academic Union[8].

Przedmiotem jego zainteresowania jest również obecność i funkcja tradycji antycznej w wielkich dziełach literackich – Jana Kochanowskiego, Adama Mickiewicza, Henryka Sienkiewicza.

W jego twórczości naukowej ważną rolę odgrywa problematyka widowisk w świecie antycznym i nowożytnym. Interesują go także przemiany klasycznego kanonu w czasach najnowszych. Od lat dziewięćdziesiątych zajmuje się jednak przede wszystkim recepcją kultury antycznej w kulturach narodowych i regionalnych Europy Środkowowschodniej, kierując międzynarodowymi programami badawczymi, m.in. „Łacina w Polsce. Teksty literackie i dokumenty z Europy Środkowowschodniej” (z udziałem uczonych ukraińskich, białoruskich, litewskich, włoskich, niemieckich i polskich; wyniki programu opublikowane zostały w zeszytach naukowych „Łacina w Polsce”, t. 1–12, 1995–1998) oraz „Respublica Polonorum a Respublica Litteraria Europaea”, również z udziałem badaczy wschodnioeuropejskich.

Działalność organizatorska

Na fali ruchu pierwszej „Solidarności” został wybrany prodziekanem, a następnie dziekanem Wydziału Polonistyki UW (1980–87). Wkrótce potem (1991) utworzył w Uniwersytecie Warszawskim centrum interdyscyplinarnych badań humanistycznych – Ośrodek Badań nad Tradycją Antyczną w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej na Uniwersytecie Warszawskim (od roku 2008 Instytut Badań Interdyscyplinarnych „Artes Liberales”, od roku 2012 Wydział „Artes Liberales”) i powołał organizacyjnie z nim związaną nową formę studiów humanistycznych – Kolegium Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych (1992), próbując stworzyć środowisko zdolne do łączenia wysokiej klasy badań naukowych z dydaktyką przywracającą między studentem a profesorem relacje mistrz – uczeń. 10 grudnia 2008 na mocy porozumienia z Fundacją „Instytut Artes Liberales” i Uniwersytetem Warszawskim powołał do życia Collegium Artes Liberales, będące jedyną w Europie Wschodniej placówką szkolnictwa wyższego nawiązującą do tradycji edukacji liberalnej, ugruntowanej w amerykańskich college’ach. Stanął na jego czele[9]. Sprawuje funkcję Prezydenta Rady Fundacji „Instytut Artes Liberales”[10].

Odznaczenia

Publikacje

Wybrana bibliografia:

  • M.T. Cicero, Pro Roscio Comoedo, oprac. Jerzy Axer, Bibliotheca Teubneriana, Leipzig 1976
  • Jerzy Axer, The Style and Composition of Cicero’s Speech „Pro Roscio Comoedo”, przeł. Joanna Holzman, Warszawa 1980
  • Joannes Joncre, Tragoedia Boleslaus Secundus Furens, oprac. Jerzy Axer, Wrocław 1972
  • Georgii Ticinii ad Martinum Cromerum epistulae, oprac. Jerzy Axer, Wrocław 1978
  • Georgii Ticinii ad principes Radziwiłł epistulae, oprac. Jerzy Axer, Wrocław 1980
  • Polski dyplomata na papieskim dworze: wybór listów Jerzego z Tyczyna do Marcina Kromera, tł., wstęp i oprac. Jerzy Axer, Warszawa 1982
  • Españoles y polacos en la corte de Carlos V. Cartas del embajador Juan Dantisco, red. Antonio Fontán, Jerzy Acer, Madrid 1994
  • J. Kochanowski, Dzieła wszystkie. T. 2: Treny (współautor komentarza), Wrocław 1983
  • Jerzy Axer, Filolog w teatrze, Warszawa 1991
  • Z Rzymu do Rzymu (koncepcja i redakcja naukowa z M. Bokszczanin), Warszawa 2002
  • Rhetoric of Transformation (koncepcja i redakcja naukowa), Warszawa 2003
  • Łacina jako język elit (koncepcja i redakcja naukowa), Warszawa 2004
  • Jerzy Axer, „Présentation. Une République aux confins de l’Europe”, w: Adam Mickiewicz, Les Slaves. Cours du Collège de France 1842, Paris 2005
  • Jerzy Axer, „The Classical Tradition in Central-Eastern Europe”, w: Companion to the Classical Tradition, London 2007
  • Po co Sienkiewicz (koncepcja i redakcja naukowa wraz z T. Bujnickim), Warszawa 2007

Nagrody

Przypisy

  1. Prof. dr hab. Jerzy Axer. mpd.al.uw.edu.pl. [dostęp 2020-10-15].
  2. a b AXER, Jerzy [online], Polska Akademia Nauk - Członkowie PAN, 1 maja 2020 [dostęp 2023-02-01] (pol.).
  3. W. Rylski: Absolwenci Szkoły im. Tadeusza Reytana w Warszawie, rocznik 1964, nr 1. wne.uw.edu.pl (zarchiwizowane w archive.org). [dostęp 2020-07-11].
  4. Prof. dr hab. czł. koresp. PAN Jerzy Axer, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2019-01-13].[martwy link]
  5. Członkowie Polskiej Akademii. Nauk Wydział I Nauk Humanistycznych i Społecznych. Członkowie krajowi korespondenci. Axer Jerzy. PAN. [dostęp 2019-01-13].
  6. Jerzy Axer. ae-info.org. [dostęp 2021-01-28]. (ang.).
  7. Collegium Invisible. Raport roczny 2007/2008, s. 15. ci.edu.pl. [dostęp 2020-10-15].
  8. Corpus epistularum Ioannis Dantisci. dantiscus.al.uw.edu.pl. [dostęp 2020-10-28].
  9. Kierownictwo Collegium. mish.uw.edu.pl. [dostęp 2020-10-14].
  10. Prof. hab. Jerzy Axer. ial.org.pl. [dostęp 2022-10-03].
  11. a b Antyk i my. Warszawa: Wydział „Artes Liberales” UW, 2013, s. 269–270. ISBN 978-83-63636-18-0.
  12. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Nagroda im. Stefanii Światłowskiej, reytan.edu.pl [dostęp 2023-11-26].

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się