Janusz Stefanowicz
Data i miejsce urodzenia

24 listopada 1932
Włocławek

Data śmierci

17 grudnia 1998

Poseł VIII kadencji Sejmu PRL
Okres

od 23 marca 1980
do 31 sierpnia 1985

Przynależność polityczna

Stowarzyszenie „Pax”

Ambasador PRL we Francji
Okres

od 7 grudnia 1984
do 17 listopada 1988

Poprzednik

Eugeniusz Kułaga

Następca

Ryszard Fijałkowski

Odznaczenia
Order Sztandaru Pracy II klasy Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal 30-lecia Polski Ludowej
Grób Janusza Stefanowicza na Cmentarzu Powązkowskim

Janusz Juliusz Stefanowicz (ur. 24 listopada 1932 we Włocławku, zm. 17 grudnia 1998) – polski dziennikarz i politolog, działacz Stowarzyszenie „Pax”, redaktor naczelny dziennika „Słowo Powszechne” w latach 1972–1980, poseł na Sejm PRL VIII kadencji (1980–1985), ambasador PRL w Paryżu (1984–1988), profesor nauk humanistycznych.

Życiorys

Od 1950 studiował prawo na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Debiutował na łamach „Słowa Powszechnego” w 1951 artykułem Sinclair Lewis, opublikowanym we wkładce W młodych oczach. W 1952 przeniósł się na studia na Uniwersytet Warszawski, od lutego 1954 pracował w Wydziale Zagranicznym Stowarzyszenia „Pax”, w czerwcu 1954 obronił na UW pracę magisterską Geneza i funkcjonowanie Organizacji Państw Amerykańskich napisaną pod kierunkiem Manfreda Lachsa. W 1955 został redaktorem w dziale zagranicznym „Słowa Powszechnego”, w 1956 kierownikiem działu zagranicznego, w 1960 zastępcą redaktora naczelnego pisma. Od 1957 był członkiem kandydatem, od 1959 członkiem Stowarzyszenia „Pax”, w 1960 został kierownikiem działu zagranicznego Stowarzyszenia, od 1962 był członkiem jego zarządu. W 1967 uzyskał na Wydziale Historycznym UW stopień doktora nauk humanistycznych, na podstawie pracy Kościół i Chrześcijańska Demokracja we Włoszech powojennych napisanej pod kierunkiem Rafała Gerbera. W 1968 został członkiem Prezydium Stowarzyszenia „Pax”, od 1971 był członkiem 8-osobowego Sekretariatu Prezydium. W 1972 został redaktorem naczelnym „Słowa Powszechnego”.

W latach 1972–1982 był wiceprezesem Polskiego Klubu Publicystów Międzynarodowych przy Stowarzyszeniu Dziennikarzy Polskich, w latach 1976–1980 członkiem prezydium SDP. Publikował także w „Polityce”, „Życiu Warszawy”, „Kulturze” i „Perspektywach”. Od stycznia 1976 był jednym z trzech wiceprzewodniczących zarządu Stowarzyszenia „Pax”, z tym, że jego wybór został przeforsowany przez władze PRL, wbrew stanowisku szeregowych członków „Pax”.

W 1980 uzyskał mandat posła na Sejm VIII kadencji w okręgu Białystok. Zasiadał w Komisjach: Nauki i Postępu Technicznego (później: Oświaty, Wychowania, Nauki i Postępu Technicznego), Spraw Zagranicznych, Do Spraw Samorządu Pracowniczego Przedsiębiorstw, Odpowiedzialności Konstytucyjnej oraz Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektu Ustawy Konstytucyjnej o Przedłużeniu Kadencji. Jesienią 1980 utracił członkostwo w Prezydium Stowarzyszenia „Pax”, stracił też funkcji redaktora naczelnego „Słowa Powszechnego”. Od listopada 1981 był zastępcą redaktora naczelnego „Życia Warszawy”. Po ogłoszeniu staniu wojennego wsparł nowe władze „Pax-u”, które poparły politykę Wojciecha Jaruzelskiego, w 1982 został dyrektorem i redaktorem naczelnym Instytutu Wydawniczego PAX oraz ponownie wiceprzewodniczącym Stowarzyszenia „Pax”, w lipcu 1982 został członkiem warszawskiej rady Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego, od maja 1983 był członkiem Rady Krajowej PRON[1]. Dzięki swojej publicystyce w pierwszej połowie lat 80. trafił na tzw. Listę Kisiela[2].

W styczniu 1982 habilitował się na podstawie pracy Europa powojenna na Wydziale Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, w październiku 1982 zrezygnował z pracy w „Życiu Warszawy” i od listopada 1982 był członkiem Komitetu nauk Politycznych PAN, od grudnia 1982 pracował jako docent w Centralnym Ośrodku Metodycznym Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego.

W 1984 mianowany ambasadorem PRL w Paryżu, organizował m.in. wizytę Wojciecha Jaruzelskiego u François Mitterranda w grudniu 1985. Był jedynym wówczas bezpartyjnym ambasadorem PRL. Misję dyplomatyczną zakończył w 1988, od marca 1989 był pracownikiem Instytutu Nauk Politycznych PAN.

W wyborach w 1989 bez powodzenia ubiegał się o mandat posła w okręgu Toruń[3], do marca 1990 był wiceprzewodniczącym Stowarzyszenia „Pax”. Następnie poświęcił się karierze naukowej, od 1990 pracował w nowo utworzonym Instytucie Studiów Politycznych PAN, m.in. był kierownikiem Zakładu Europejskich Stosunków Politycznych tamże. 15 kwietnia 1998 otrzymał tytuł profesora nauk humanistycznych. W ISP PAN pracował do lipca 1998.

Był laureatem Nagrody im. Włodzimierza Pietrzaka (1961), Nagród PISM za książki Świat w trzydziestu odsłonach (1967) i Europa powojenna (1978).

Spoczywa na cmentarzu Powązkowskim (kwatera O-4-13/14)[4].

Odznaczenia

Wybrane publikacje

  • Chrześcijańska demokracja, „Pax”, Warszawa 1963
  • Świat w trzydziestu odsłonach, „Pax”, Warszawa 1966
  • Watykan i Włochy. 1860-1960, „Pax”, Warszawa 1967
  • Don Murri, „Pax”, Warszawa 1970
  • Profile Europy, „Książka i Wiedza”, Warszawa 1971
  • Chadecja wczoraj i dziś, „Książka i Wiedza”, Warszawa 1973
  • W kręgu Marca Sangniera, „Pax”, Warszawa 1973
  • Kiedy ma się dwieście lat... Zapiski amerykańskie, „Pax”, Warszawa 1975
  • Włochy współczesne, „Wiedza Powszechna”, Warszawa 1976
  • Bunt mniejszości: współczesne separatyzmy narodowe, „Wiedza Powszechna”, Warszawa 1977
  • Europa powojenna. 1945–1975, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1977
  • Stary nowy świat. Ciągłość i zmiana w stosunkach międzynarodowych, „Pax”, Warszawa 1978
  • Bezpieczeństwo współczesnych państw, „Pax”, Warszawa 1984
  • Rzeczypospolitej pole bezpieczeństwa, ISP PAN, Warszawa 1993
  • Polityka europejska V [Piątej] Republiki, ISP PAN, Warszawa 1994
  • Ład międzynarodowy. Doświadczenie i przyszłość, ISP PAN, Warszawa 1996
  • Od Kapeta do Mitterranda: tysiącletni sen o potędze 987–1995, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996
  • Niewdzięczna misja. Zapiski ambasadora w Paryżu 1984–1989, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 1997
  • Anatomia polityki międzynarodowej: (podręcznik akademicki), Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 1999

Przypisy

  1. Trybuna Robotnicza”, nr 109 (12 961), 10 maja 1983, s. 6.
  2. Stefan Kisielewski: Moje typy. „Tygodnik Powszechny”, 2 grudnia 1984. [dostęp 2020-01-21].
  3. Kandydaci PAX – który lepszy?, „Ilustrowany Kurier Polski”, nr 140 (14 439), 16 czerwca 1989, s. 4.
  4. Cmentarz Stare Powązki: EMILIA STEINKELLER, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-11-30].

Bibliografia

  • Prof. dr hab. Janusz Stefanowicz, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2019-01-28].[martwy link]
  • Andrzej W. Kaczorowski, Janusz Stefanowicz (1932–1998) – kariera dziennikarza PAX-u, w: Nie tylko niezłomni i kolaboranci... Postawy dziennikarzy w kraju i na emigracji 1945–1989, wyd. IPN, Warszawa 2014, s. 172–190
  • Polski Słownik Biograficzny, tom 43 (biogram autorstwa Elżbiety Ciborskiej)
  • Kto jest kim w Polsce: informator biograficzny, „Interpress”, Warszawa 1989, s. 1248–1249
  • Strona sejmowa posła VIII kadencji

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się