Święty
Jan z Ávili
prezbiter
doktor Kościoła
apostoł Andaluzji
Ilustracja
Portret Jana z Ávili, pędzla El Greca (1580)
Data i miejsce urodzenia

6 stycznia 1499 albo 1500
Almodóvar del Campo

Data i miejsce śmierci

10 maja 1569
Montilla

Czczony przez

Kościół katolicki

Beatyfikacja

4 kwietnia 1894
przez Leona XIII

Kanonizacja

31 maja 1970
przez Pawła VI

Wspomnienie

10 maja

Jan z Ávili (hiszp. Juan de Ávila; ur. 6 stycznia 1499 albo 1500 w Almodóvar del Campo, zm. 10 maja 1569 w Montilli) – hiszpański prezbiter, mistyk, asceta, kaznodzieja i teolog, nazywany apostołem Andaluzji. Święty katolicki i doktor Kościoła.

Życiorys

Urodził się 6 stycznia 1499[1] albo 1500 roku[2] w Almodóvar del Campo, jako syn Alfonsa z Ávili oraz Cataliny Jijon[1]. Jego rodzina była zamożna, gdyż Alfonso (konwertyta z judaizmu) posiaład kopalnię srebra w górach Sierra Morena[1]. Około 1513 roku Jan rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie w Salamance[3]. Po czterech latach porzucił studia i wrócił do domu[4]. W 1520 roku, za namową franciszkańskiego zakonnika wstąpił do seminarium, rozpoczynając jednocześnie studia z zakresu sztuk wyzwolonych i teologii na Uniwersytecie w Alcalá de Henares[5]. Jego mistrzem był późniejszy dominikanin Domingo de Soto[6]. W 1526 roku przyjął święcenia kapłańskie[7]. Swoją mszę prymicyjną odprawił w rodzinnej miejscowości, a następnie zaproscił dwunastu ubogich, którym osobiście usługiwał (jego rodzice wówczas już nie żyli)[7].

Wkrótce potem cały swój majątek rozdał biednym i rozpoczął pracę ewangelizacyjną[8]. Planował także udać się na misję do Meksyku, lecz nie zgodził się na to arcybiskup Sewilli Alfonso Manrique de Lara y Solís[9]. Ponieważ jego praca duszpasterska odbywała się głównie w Andaluzji, zyskał przydomek „apostoła Andaluzji”[10]. Aby ułatwić katechizację wśród niepiśmiennego ludu, napisał wierszowaną formę katechizmu Doctrina cristiana que se canta, do której łatwiej było skomponować melodie do śpiewania[11].

Popularność wśród ludu i skuteczność kazań wzbudziły zazdrość hierarchów kościelnych, czego efektem były fałszywe oskarżenia o niemoralność i głoszenie nauk niezgodnych z doktryną Kościoła[12]. Doprowadziło to do uwięzienie przez inkwizycję w 1531 roku[12]. W czasie dwuletniego pobytu w więzieniu, napisał „Posłuchaj, córko” (hiszp. Audi, filia), które były przestrogą przed iluminizmem, o który był niesłusznie oskarżany[13]. Przełożył także na hiszpański tekst „O naśladowaniu Chrystusa[13]. W 1533 roku został oczyszczony z wszelkich zarzutów i uwolniony[13]. Następnie przez kilka lat posługiwał w Kordobie, a później w Estremadurze[14]. Wówczas zaczęli do niego dołączać pierwsi uczniowie, z którymi zamieszkał w alkazarze w Kordobie[15]. Był również mistrzem formacji w tamtejszym seminarium oraz w kolegium w Grenadzie[15]. Na prośbę biskupa Grenady Gaspara de Ávalos de la Cuevy prowadził ewangelizację w Sewilli, Baezie, Montilli, Zafrze, Fregenal de la Sierra i Friego[16].

Ponieważ szczególnie na sercu leżało mu praca misyjna wśród ludzi ubogich i niewykształconych, planował założenie zgromadzenia zakonnego posługującego na wsiach[17]. Zrezygnował z tych planów, kiedy Ignacy Loyola założył zakon jezuitów[17]. W 1537 roku spotkał Jana Bożego, który pod wpływem kazania Jana z Ávili, nawrócił się i sam został kapłanem[18]. Dwa lata później apostoł Andaluzji uczestniczył w pogrzebie królowej Izabelli Portugalskiej, żony Karola V[19]. W nabożeństwach uczestniczył także Franciszek Borgiasz, który słuchając kazań księdza Jana, sam postanowił zostać duchownym[20].

Oprócz działalności kaznodziejskiej, Jan zajmował się także kształceniem księży[21]. W 1538 roku założył Uniwersytet w Baezie, dwa kolegia większe w Kordobie i Jerez de la Frontera oraz jedenaście mniejszych kolegiów[22]. Został pierwszym rektorem uniwersytetu, gdzie działały wydziały: artium, teologii i medycyny[23]. Uczniami Jana byli między innymi: Ludwik z Grenady, Diego Pérez de Valdivia, Bernardino de Carleval, Diego Guzman i Juan Ramirez[24]. Po trzydziestu latach wędrownego kaznodziejstwa, w 1554 roku, osiadł w Montilli, gdzie zajął się pisaniem listów i traktatów[25]. Zredagował także dwa memoriały na potrzeby obrad soboru trydenckiego[26]. Jan dwukrotnie otrzymał propozycję objęcia diecezji (raz w Segowii, a raz w Grenadzie), jednak obie odrzucił[27]. Paweł III proponował mu także kapelusz kardynalski, lecz Jan odmówił jego przyjęcia[27]. Ignacy Loyola nakłaniał go by wstąpił do jezuitów, ale apostoł Andaluzji twierdził, że to nie jest jego powołanie[28]. Jan zmarł 10 maja 1569 roku w Montilli[28].

Kult

Kult Jana z Ávili został zaaprobowany przez papieża Klemensa XIII. Został ogłoszony Sługą Bożym w dniu 8 lutego 1759, błogosławionym 4 kwietnia 1894 przez Leona XIII, a kanonizowany został 31 maja 1970 przez Pawła VI[2].

Konferencja Episkopatu Hiszpanii ogłosiła św. Jana z Avilii patronem kapłanów diecezjalnych[29].

Kościół katolicki obchodzi wspomnienie liturgiczne w dzienną rocznicę śmierci (10 maja)[2].

7 października 2012 r. podczas mszy na Placu św. Piotra na Watykanie papież Benedykt XVI ogłosił św. Jana z Ávili wraz z św. Hildegardą z Bingen doktorami Kościoła[29]. Zapowiedź tego wydarzenia miała miejsce podczas obchodów Światowych Dni Młodzieży w Madrycie[29]. 25 stycznia 2021 papież Franciszek zarządził wpisanie jego wspomnienia do powszechnego Kalendarza Rzymskiego w randze wspomnienia dowolnego[30].

Dzieła

  • Audi filia (Alcalá, 1556)
  • Epistolario espiritual para todos los estados (Madrid, 1578)
  • Santísimo Sacramento
  • Del conocimiento de sí mismo
  • Contemptus mundo nuevamente romançado (Sevilla, Juan de Cromberger, 1536)
  • Advertencias al Concilio de Toledo
  • Tratado sobre el sacerdocio
  • Comentario a la Carta a los Gálatas (Córdoba, 1537)
  • Memorial a Trento (1551)
  • Doctrina cristiana (Valencia, 1554)
  • Dos pláticas a sacerdotes (Córdoba, 1595)

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c Panuś 2012 ↓, s. 8.
  2. a b c Święty Jan z Avili, prezbiter i doktor Kościoła. Internetowa Liturgia Godzin. [dostęp 2023-12-20]. (pol.).
  3. Panuś 2012 ↓, s. 12.
  4. Panuś 2012 ↓, s. 13-14.
  5. Panuś 2012 ↓, s. 14.
  6. Panuś 2012 ↓, s. 16.
  7. a b Panuś 2012 ↓, s. 19.
  8. Panuś 2012 ↓, s. 19-20.
  9. Panuś 2012 ↓, s. 20.
  10. Panuś 2012 ↓, s. 21.
  11. Panuś 2012 ↓, s. 27.
  12. a b Panuś 2012 ↓, s. 29.
  13. a b c Panuś 2012 ↓, s. 38.
  14. Panuś 2012 ↓, s. 39.
  15. a b Panuś 2012 ↓, s. 40.
  16. Panuś 2012 ↓, s. 41.
  17. a b Panuś 2012 ↓, s. 51.
  18. Panuś 2012 ↓, s. 62-63.
  19. Panuś 2012 ↓, s. 70.
  20. Panuś 2012 ↓, s. 70-71.
  21. Panuś 2012 ↓, s. 72.
  22. Panuś 2012 ↓, s. 72-73.
  23. Panuś 2012 ↓, s. 75.
  24. Panuś 2012 ↓, s. 81-82.
  25. Panuś 2012 ↓, s. 84.
  26. Panuś 2012 ↓, s. 98-99.
  27. a b Panuś 2012 ↓, s. 99.
  28. a b Panuś 2012 ↓, s. 102.
  29. a b c Nowi doktorzy Kościoła: święci Jan z Ávili i Hildegarda z Bingen. Katolicka Agencja Informacyjna. [dostęp 2023-12-20]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  30. Decree on the Inscription of the Celebrations. Biuro Prasowe Stolicy Apostolskiej. [dostęp 2023-12-20]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).

Bibliografia

  • Kazimierz Panuś: Św. Jan z Avili. Kraków: WAM, 2012. ISBN 978-83-7505-938-0. (pol.).
  • San Juan de Avila. Siervas de los Corazones Traspasados de Jesus y Maria. [dostęp 2023-12-20]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (hiszp.).

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się