Data i miejsce urodzenia |
22 stycznia 1941 |
---|---|
Data śmierci |
8 sierpnia 2021 |
Narodowość | |
Dziedzina sztuki | |
Strona internetowa |
Jaan Kaplinski (ur. 22 stycznia 1941 w Tartu, zm. 8 sierpnia 2021[1]) – estoński poeta, filozof i krytyk.
Jego matka była Estonką, a ojciec (Jerzy Kapliński) – Polakiem, wykładającym na Uniwersytecie w Tartu. Został aresztowany przez funkcjonariuszy Ludowego Komisariatu Spraw Wewnętrznych (NKWD) podczas radzieckiej okupacji Estonii w latach 1940–1941 i zginął w obozie pracy na terenie Związku Radzieckiego, gdy Jaan był jeszcze dzieckiem[2].
W latach 1992–1995 był członkiem estońskiego parlamentu Riigikogu, w gronie innych intelektualistów wspierał kandydaturę prezydencką Toomasa Hendrika Ilvesa, a w czasach radzieckiej aneksji Estonii był jednym z sygnatariuszy tzw. Listu 40 (Neljakümne kiri), w którym oprotestowano zachowania ówczesnych władz.
Od 1965 roku publikował poezję, prozę, jest także eseistą; tłumaczył z różnych języków, m.in. twórczość Tomasa Tranströmera. Jego własną twórczość tłumaczono m.in. na czeski, francuski[3], fiński, szwedzki, angielski, islandzki, węgierski, litewski, rosyjski i hebrajski i polski. Tematyka jaka pojawia się w dziełach Kaplinskiego porusza zagadnienia estońskiej tożsamości i historii, ale też spraw środowiska naturalnego czy chińskiej klasycznej filozofii. Niektóre z jego utworów były oryginalnie napisane w języku angielskim, fińskim lub rosyjskim[4]. W jego twórczości widoczne są fascynacje religiami i filozofią Wschodu (taoizm, buddyzm). Studiował romanistykę i lingwistykę na Uniwersytecie w Tartu, a edukację tam ukończył w 1964 jako filolog francuski. Pracował następnie jako tłumacz, wydawca, socjolog, a także jako ekolog w tallińskim Ogrodzie Botanicznym.
Kaplinski to m.in.laureat nagrody Vilenica w 2001 i wielu innych. Był wymieniany jako kandydat do Literackiej Nagrody Nobla. W 2014 r. był na liście nominowanych do Nagrody Europejskiego Poety Wolności[5]. Na początku roku 2016 został głównym laureatem Europejskiej Nagrody Literackiej (European Literature Prize (Prix Européen de Littérature)[6].
Asteroida 29528 Kaplinski jest nazwana na jego cześć.
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.