ResponseEve, a responsive template by SiGa

Język kamtok, wes cos (ang. Cameroon Creole English) – język kreolski na bazie angielskiego, używany jako język wehikularny (niekiedy jako macierzysty) przez ok. 2 miliony osób w Kamerunie^[1]. Nazwa pochodzi od wyrażenia Cameroon talk. Wykazuje podobieństwo do języka krio.

Historia

Oparty na angielskim język pidżynowy służył od XIX w. jako lingua franca pomiędzy użytkownikami różnych języków zachodnioafrykańskich. Początkowo nie cieszył się on wielkim prestiżem, określany był jako „łamany angielski” bądź Bush English^[2], jednak od lat 60. XX w. zyskuje coraz bardziej na znaczeniu jako wspólny język w kraju, w którym istnieje ponad dwieście wzajemnie niezrozumiałych języków plemiennych. Używany jest jako język religii, handlu i policji. Wykazuje cechy jednocześnie pidżynu i języka kreolskiego^[2].

Gramatyka

Rzeczowniki

Rzeczowniki zazwyczaj nie posiadają liczby mnogiej ma pikin „moje dziecko” lub „moje dzieci”, ale dla jednoznaczności często dodaje się liczebnik. np. dat tu man pikin „tych dwóch chłopców”, albo zaimek dem („oni”), np. papa dem „starsi mężczyźni”.

Czasowniki

Same czasowniki są nieodmienne, zaś do wyrażenia czasu gramatycznego i aspektu używa się różnych partykuł:

• a di wok 'I am working'
• a dohn wok 'I have worked'
• a nehva wok 'I haven't worked'
• a foh wok 'I would have worked'
• a go wok 'I will work'
• a sabi wok 'I usually work'
• a wan wok 'I am about to work'
• a bin wok 'I worked'

Słownictwo

Język kamtok czerpie wprost z wielu miejscowych języków, a także tworzy kalki leksykalne na ich podstawie, np.:

• af dai (half + die = trudny)
• drai ai (dry + eye = odwaga)
• put han (put + hand = pomóc)
• wuman taiga (woman + tiger = tygrysica)
• wuman pikin (woman + portugalskie pequeno „mały” = dziewczynka)

Istnieje również szereg zapożyczeń z języka francuskiego:

• dantite „dowód tożsamości” (< carte d'identité)
• jandam „żandarm” (< gendarme)
• kamyong „ciężarówka” (< camion)
• kurang „prąd” (< courant)

Przypisy

Bibliografia

• Hans-Georg Wolf: English in Cameroon. Contributions to the Sociology of Language, Volume 85. Walter de Gruyter, Berlin, Germany 2001, ISBN 3-11-017053-1.
• Carole de Féral: Pidgin-English du Cameroun. Description linguistique et sociolinguistique. Peeters/Selaf, Paris, France 1989, ISBN 2-87723-023-6.
• Kouega, Jean-Paul (2008). A Dictionary of Cameroon Pidgin English Usage: Pronunciation, Grammar and Vocabulary. Muenchen, Germany: Lincom Europa. ISBN 978-3-89586-204-5