od 2023-06 → zweryfikować niektóre informacje, od 2023-06 → dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł, poprawić opis bibliograficzny. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
W okresie Grecji klasycznej hetery były często bogatymi i wykształconymi kobietami, które prowadziły swobodny tryb życia, ale zarazem były towarzyszkami ważnych osobistości, jak wodzowie, politycy czy filozofowie[1]. Jest to główny kruczek heter – mieć władzę nad kochankami dając im nadzieję, a odsuwając chwilę rozkoszy [...] więc musimy raz być zajęte albo też śpiewać, grać na flecie, tańczyć, wydawać uczty, przyozdabiać mieszkanie, musimy robić przerwy w zażyłości miłosnej, która bez tego szybko by zwiędła, tłumaczyła jedna z heter, towarzyszka filozofa[2].
Pozycja towarzyska heter wiązała się z usytuowaniem kobiet w społeczeństwie greckim, które poza heterami nie brały udziału w życiu towarzyskim i publicznym. Znanymi heterami były m.in. Fryne, Lais, Lagiska, Bakchis. Krążyło wiele opowieści anegdotycznych o heterach, obrazujących ich inteligencję, spryt i piękno.
Słynne hetery z V wieku p.n.e.
Aspazja – nielegalna, lecz faktycznie druga żona Peryklesa. W młodości była ona heterą, niektórzy autorzy przypuszczają, że później utrzymywała dom publiczny (choć nie ma na to dowodów).
Lais (starsza) – urodziła się i mieszkała w Koryncie (w czasach wojny peloponeskiej), przez koleżanki zwana siekierą z powodu nieustępliwości, co do wysokości honorarium. Do jej kochanków należeli dwaj słynni filozofowie greccy: Arystyp z Cyreny (twórca hedonizmu) i Diogenes z Synopy, przedstawiciele filozofii cynickiej. Związanych jest z nią wiele opowieści. Oto jedna z nich: Pewnego razu grupa przyjaciół zorganizowała zabawę. Malarz Apelles, który miał przyprowadzić heterę, przyprowadził ze sobą podlotka spotkanego po drodze i twierdził, że za kilka lat będzie to najpiękniejsza kobieta w Koryncie. Była to oczywiście Lais[3].
Słynne hetery z IV wieku p.n.e.
Fryne – jedna z najpiękniejszych i najbogatszych (a także najdroższych) heter antyku, bohaterka licznych anegdot, które stawały się inspiracją dla różnych artystów w czasach nowożytnych.
Lais (młodsza) – z którą przyjaźnił się Demostenes.
Leontion – przyjaciółka Epikura, która żyła u jego boku.
↑Por. Maria Nowak: Pozycja prawna i obyczajowa heter w Atenach epoki klasycznej.brak strony w książce, [w:] Formy organizacji życia społecznego w starożytności (praca zbiorowa). A. Gendźwiłł, A. Izdebski, D. Jasiński, R. Toczko (redaktorzy). Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2006, s. 36–37. ISBN 83-7177-402-8.
↑AlkifronListy heter. Przekł. H. Wiszniewska, Wrocław 1962, s. 24–25.
↑Aleksander Krawczuk. Groby Cheronei. PWN Warszawa 1972.