Francis Ford Coppola na San Diego Comic-Con (2011) | |
Data i miejsce urodzenia |
7 kwietnia 1939 |
---|---|
Zawód |
reżyser, scenarzysta, producent filmowy |
Współmałżonek |
Eleanor Coppola |
Lata aktywności |
od 1960 |
Odznaczenia | |
Francis Ford Coppola (ur. 7 kwietnia 1939 w Detroit) − amerykański reżyser i scenarzysta, również kompozytor, producent filmowy i aktor. Był centralną postacią ruchu filmowego Nowe Hollywood w latach 60. i 70. XX wieku i jest powszechnie uważany za jednego z największych filmowców wszech czasów.
Po wyreżyserowaniu dramatu Ludzie z deszczu (1969), Coppola był współautorem scenariusza Patton (1970), zdobywając Oscara za najlepszy oryginalny scenariusz wraz z Edmundem H. Northem[1]. Reputacja Coppoli jako filmowca została ugruntowana wraz z wydaniem dramatu kryminalnego Ojciec chrzestny (The Godfather, 1972). Film zrewolucjonizował produkcję filmów gangsterskich i został doceniany zarówno przez publiczność, jak i przez krytyków. Ojciec chrzestny zdobył trzy Oscary: najlepszy film, najlepszy aktor i najlepszy scenariusz adaptowany wspólnie z Mario Puzo.
Urodził się w Detroit w rodzinie włoskich imigrantów jako drugie z trojga dzieci Italii (z domu Pennino; 1912–2004) i Carmine Coppoli (1910–1991), flecisty i kompozytora[2]. Dorastał w Nowym Jorku ze starszym bratem Augustem Floydem (1934–2009) i młodszą siostrą Talią Rose Shire (ur. 1946). Jego dziadkowie ze strony ojca przybyli do Stanów Zjednoczonych z Bernaldy, w regionie Basilicata[2]. Jego dziadek ze strony matki, popularny włoski kompozytor Francesco Pennino, wyemigrował z Neapolu we Włoszech[2]. Coppola otrzymał drugie imię na cześć Henry’ego Forda.
W dzieciństwie zachorował na chorobę Heinego-Medina. Wówczas Coppola przez długi czas leżał w łóżku, co pozwoliło mu pobudzić wyobraźnię domowymi przedstawieniami teatru lalek. W wieku 15 lat przeczytał Tramwaj zwany pożądaniem, co odegrało kluczową rolę w jego zainteresowaniu teatrem. Początkowo planował karierę muzyczną, grał na tubie i zdobył stypendium muzyczne w Akademii Wojskowej w Nowym Jorku. Coppola uczęszczał do 23 innych szkół, zanim ostatecznie ukończył Great Neck North High School. W 1955 rozpoczął studia w dziedzinie sztuki dramatycznej w Hofstra College w Hempstead. Tam otrzymał stypendium w dziedzinie dramatopisarstwa. To sprzyjało jego zainteresowaniu reżyserią teatralną pomimo dezaprobaty ojca, który chciał, by syn studiował inżynierię.
Po uzyskaniu dyplomu teatralnego na Hofstra w 1959, studiował na wydziale filmowym UCLA[3] w Los Angeles, gdzie wyreżyserował krótkometrażowy horror zatytułowany The Two Christophers, zainspirowany nowelą William Wilson Edgara Allana Poego, oraz Ayamonn the Terrible, film o koszmarach rzeźbiarza. W 1967 ukończył studia i otrzymał tytuł magistra sztuki[3].
We wczesnych latach sześćdziesiątych Coppola popadł w biedę, był zmuszony do utrzymywania się za 10 dolarów tygodniowo. Szukając sposobu na zarobienie dodatkowych pieniędzy, odkrył, że wielu kolegów ze szkoły filmowej płaci swoje rachunki, kręcąc produkcje erotyczne. W wieku 21 lat Coppola napisał scenariusz do 12-minutowego filmu krótkometrażowego The Peeper, komedii o podglądaczu, który próbuje szpiegować zmysłową sesję zdjęciową w studiu obok jego mieszkania. Młody filmowiec znalazł zainteresowanego producenta, który użyczył mu 3 tys. dolarów na nakręcenie filmu. Zatrudnił dziewczynę magazynu Playboy Marli Renfro, do roli modelki i swojego przyjaciela Karla Schanzera, do roli podglądacza. Potem napisał scenariusz do westernu komediowego Tonight for Sure (1962).
W latach 1962–1964 był asystentem Rogera Cormana[4], niezależnego producenta i realizatora niskobudżetowych produkcji. Został scenarzystą horroru Nawiedzony pałac (The Haunted Palace, 1963) z udziałem Vincenta Price’a i współreżyserował Strach (1963) z Borisem Karloffem. W 1969 w San Francisco założył ośrodek produkcji filmów American Zoetrope, z którym współpracowali m.in.: George Lucas, Martin Scorsese i Peter Bogdanovich.
Spośród filmów nakręconych przez Francisa Forda Coppolę najbardziej doceniana jest trylogia Ojciec chrzestny – opowiadająca o włoskiej rodzinie mafijnej w USA, dreszczowiec Rozmowa i opowieść o wojnie w Wietnamie – Czas apokalipsy, na motywach powieści Josepha Conrada Jądro ciemności[5].
Przewodniczył jury konkursu głównego na 49. MFF w Cannes (1996).
Francis Ford Coppola miał czwórkę dzieci: Gian-Carlo Coppola (zm. 1986), Mary Coppola, Sofia Coppola i Roman Coppola. Sofia poszła w ślady ojca i została reżyserką i scenarzystką. Jego bratanek zrobił błyskotliwą karierę aktorską pod pseudonimem Nicolas Cage.
Rok | Kategoria | Za | Wynik |
---|---|---|---|
2010 | Nagroda im. Irvinga G. Thalberga | Wygrana[6] | |
1990 | Najlepszy film | Ojciec chrzestny III | Nominacja[6] |
1990 | Najlepsza reżyseria | Ojciec chrzestny III | Nominacja[6] |
1979 | Najlepszy film | Czas apokalipsy | Nominacja[6] |
1979 | Najlepsza reżyseria | Czas apokalipsy | Nominacja[6] |
1979 | Najlepszy scenariusz adaptowany | Czas apokalipsy | Nominacja[6] |
1974 | Najlepszy film | Ojciec chrzestny II | Wygrana[6] |
1974 | Najlepsza reżyseria | Ojciec chrzestny II | Wygrana[6] |
1974 | Najlepszy scenariusz adaptowany | Ojciec chrzestny II | Wygrana[6] |
1974 | Najlepszy film | Rozmowa | Nominacja[6] |
1974 | Najlepszy scenariusz oryginalny | Rozmowa | Nominacja[6] |
1973 | Najlepszy film | Amerykańskie graffiti | Nominacja[6] |
1972 | Najlepszy scenariusz adaptowany | Ojciec chrzestny | Wygrana[6] |
1972 | Najlepsza reżyseria | Ojciec chrzestny | Nominacja[6] |
1970 | Najlepsze materiały do scenariusza i scenariusz oparte na faktach lub na materiałach nigdy wcześniej niepublikowanych | Patton | Wygrana[6] |
Rok | Kategoria | Za | Wynik |
---|---|---|---|
1998 | Najlepszy miniserial lub film telewizyjny | Odyseja | Nominacja[7] |
1991 | Najlepszy reżyser | Ojciec chrzestny III | Nominacja[7] |
1991 | Najlepszy scenariusz | Ojciec chrzestny III | Nominacja[7] |
1985 | Najlepszy reżyser | Cotton Club | Nominacja[7] |
1980 | Najlepszy reżyser | Czas apokalipsy | Wygrana[7] |
1975 | Najlepszy reżyser | Ojciec chrzestny II | Nominacja[7] |
1975 | Najlepszy reżyser | Rozmowa | Nominacja[7] |
1975 | Najlepszy scenariusz | Ojciec chrzestny II | Nominacja[7] |
1975 | Najlepszy scenariusz | Rozmowa | Nominacja[7] |
1973 | Najlepszy reżyser | Ojciec chrzestny | Wygrana[7] |
1973 | Najlepszy scenariusz | Ojciec chrzestny | Wygrana[7] |
Rok | Nagroda | Kategoria | Za | Wynik |
---|---|---|---|---|
1980 | Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej | Najlepsza muzyka | Czas apokalipsy | Nominacja[8] |
Najlepsza reżyseria | Wygrana[8] | |||
Najlepszy film | Nominacja[8] | |||
1975 | Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej | Najlepsza reżyseria | Rozmowa | Nominacja[8] |
Najlepszy scenariusz | Nominacja[8] | |||
1979 | 32. MFF w Cannes | Nagroda FIPRESCI | Czas apokalipsy | Wygrana |
Złota Palma | Wygrana | |||
1974 | 27. MFF w Cannes | Wyróżnienie Jury Ekumenicznego | Rozmowa | Wygrana |
Złota Palma | Wygrana | |||
1967 | 20. MFF w Cannes | Złota Palma | Jesteś już mężczyzną | Nominacja |
1992 | 49. MFF w Wenecji | Honorowy Złoty Lew za całokształt twórczości | Wygrana | |
1980 | César | Najlepszy film zagraniczny | Czas apokalipsy | Nominacja[9] |
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.