 Fotografia z 17 sierpnia 1969 | |
| Termin |
15-18 sierpnia 1969[a] |
|---|---|
| Państwo | |
| Miejscowość | |
| Organizator |
Michael Lang, Artie Kornfeld, Joel Rosenman, John P. Roberts |
| Tematyka | |
| Strona internetowa | |
The Woodstock Music and Art Fair, nieformalnie Woodstock Festival lub Woodstock – festiwal muzyczny zorganizowany 15-18 sierpnia 1969 w Bethel w stanie Nowy Jork. Hasłem przewodnim było: Peace, Love and Happiness (pol. pokój, miłość i szczęście). Uczestniczyło w nim ponad 400 tys. osób[1]. Jeden z największych zlotów młodzieżowych końca lat 60. XX wieku[2].
Występy artystów zostały zarejestrowane i wydane jako film dokumentalny pt. Woodstock. Został on nagrodzony Oscarem w 1970[3]. Opublikowano także 2 albumy koncertowe: Woodstock: Music from the Original Soundtrack and More oraz Woodstock 2, zawierające muzykę zarejestrowaną podczas festiwalu[4].
Magazyn muzyczny „Rolling Stone” uznał festiwal za jedno z 50 wydarzeń, które zmieniły historię rock and rolla[5].
Miejsce, w którym odbywał się festiwal zostało w 2017 wpisane na listę National Register of Historic Places[6].
Festiwal został zorganizowany z inicjatywy producentów muzycznych Artiego Kornfelda i Michaela Langa oraz inwestorów: Joela Rosenmana i Johna P. Robertsa. Rosenman i Roberts poszukiwali atrakcyjnych ofert inwestycyjnych. W odpowiedzi na ich ogłoszenia prasowe Kornfeld i Lang złożyli propozycję założenia studia nagrań w Woodstock. W wyniku podjętych rozmów zamiast studia nagrań zdecydowano się na organizację festiwalu muzycznego[7]. Pierwszym zespołem, który podpisał kontrakt, był Creedence Clearwater Revival. Uczynił to w kwietniu 1969 roku, zgadzając się zagrać za 10 tysięcy dolarów.
Bilety kosztowały 18 USD w przedsprzedaży i 24 USD w dniu koncertu (równowartość 114,60 USD i 152,80 USD w 2014)[8]. Sprzedawane były w sklepach muzycznych w Nowym Jorku lub poprzez skrzynkę pocztową w Radio City Station Post Office, znajdującą się w centrum Manhattanu. W przedsprzedaży zostało sprzedanych ok. 186 tys. biletów, a organizatorzy spodziewali się, że na koncercie zjawi się około 200 tys. osób. W dniu koncertu pod naporem tłumu zniszczone zostały ogrodzenia i bramki biletowe, wobec czego organizatorzy zdecydowali się na ogłoszenie, że festiwal jest bezpłatny. Spowodowało to przybycie kolejnych widzów, których liczba przekroczyła ostatecznie 400 tysięcy[9][1].
Woodstock pierwotnie miał się odbyć w Mills Industrial Park w mieście Wallkill, w stanie Nowy Jork. Organizatorzy wiosną 1969 r. wynajęli to miejsce za 10 tys. dolarów. Urzędnicy Wallkill zostali zapewnieni, że w imprezie weźmie udział mniej niż 50 tys. osób. W wyniku protestów mieszkańców rada miasta na początku lipca uchwaliła akt prawny wymagający pozwolenia na każde zbiorowisko powyżej 5 tys. osób. 15 lipca 1969 r. urzędnicy zakazali przeprowadzenia koncertu, ponieważ przenośne toalety nie spełniały odpowiednich standardów[10]. Spowodowało to duży rozgłos dla festiwalu[11]. Pośpiesznie znalezionym miejscem do organizacji festiwalu były łąki na farmie hodowcy bydła Maxa Yasgura w Bethel w stanie Nowy Jork[12][13]. Obszar, który ostatecznie wybrano, miał kształt niecki, pochylonej w stronę stawu. Takie ukształtowanie było dogodne ze względów organizacyjnych, ponieważ przypominało naturalną widownię w układzie amfiteatru. Późna zmiana miejsca nie dała organizatorom wystarczająco dużo czasu na przygotowanie odpowiednich warunków imprezy.
W trakcie wydarzenia zmarły dwie osoby (jedna w wyniku przedawkowania środków odurzających, druga została przejechana przez ciągnik rolniczy), ponadto doszło do dwóch porodów i kilku poronień[14][15][16][17]. Najczęstszym urazem były skaleczenia stóp[16]. Powszechne było zażywanie narkotyków[18]. Festiwal odbył się jednak we względnym spokoju pomimo ogromnej liczby uczestników, intensywnych opadów deszczu, logistycznego chaosu, braku regulaminu, służb porządkowych oraz powierzeniu większości zadań organizacyjnych wspólnotowemu samorządowi[17][19].
W festiwalu wzięło udział 33 artystów, w tym Jimi Hendrix oraz Janis Joplin.
Wykonawcy, którzy wystąpili w piątek i sobotę (15 i 16 sierpnia):
| Artysta | Godzina występu | Uwagi |
|---|---|---|
| Richie Havens | 17:07 – 19:00 | |
| Swami Satchidananda | 19:10 – 19:20 | Wygłosił przemówienie otwierające festiwal |
| Sweetwater | 19:30 – 20:10 | |
| Bert Sommer | 20:20 – 21:15 | |
| Tim Hardin | 21:20 – 21:45 | |
| Ravi Shankar | 22:00 – 22:35 | Występ w opadach deszczu |
| Melanie Safka | 22:50 – 23:20 | |
| Arlo Guthrie | 23:55 – 0:25 | |
| Joan Baez | 0:55 – 2:00 |
Wykonawcy, którzy wystąpili rano w sobotę i niedzielę (16 i 17 sierpnia):
| Artysta | Godzina występu | Uwagi |
|---|---|---|
| Quill | 12:15 – 12:45 | |
| Country Joe McDonald | 13:00 – 13:30 | pierwszy występ Country Joe McDonald |
| Santana | 14:00 – 14:45 | |
| John Sebastian | 15:30 – 15:55 | był zwykłym uczestnikiem festiwalu, ale zagrał, ponieważ pozostali artyści nie zdążyli jeszcze przyjechać |
| Keef Hartley Band | 16:45 – 17:30 | |
| The Incredible String Band | 18:00 – 18:30 | |
| Canned Heat | 19:30 – 20:30 | |
| Mountain | 21:00 – 22:00 | |
| Grateful Dead | 22:30 – 0:05 | występ został przerwany po tym, gdy ich wzmacniacze uległy awarii, w trakcie utworu „Turn On Your Love Light” |
| Creedence Clearwater Revival | 0:30 – 1:20 | |
| Janis Joplin z The Kozmic Blues Band[20] | 2:00 – 3:00 | |
| Sly & the Family Stone | 3:30 – 4:20 | |
| The Who | 5:00 – 6:05 | na krótko przerwany przez Abbiego Hoffmana |
| Jefferson Airplane | 8:00 – 9:40 |
Wykonawcy, którzy wystąpili rano w niedzielę i poniedziałek (17 i 18 sierpnia):
| Artysta | Godzina występu | Uwagi |
|---|---|---|
| Joe Cocker i The Grease Band | 14:00 – 15:25 | Na zakończenie występu ogłoszono przerwę z powodu burzy |
| Country Joe i Fish | 18:30 – 20:00 | Drugi występ Country Joe McDonald |
| Ten Years After | 20:15 – 21:15 | |
| The Band | 22:00 – 22:50 | |
| Johnny Winter | 0:00 – 1:05 | |
| Blood, Sweat & Tears | 1:30 – 2:30 | |
| Crosby, Stills, Nash & Young | 3:00 – 4:00 | |
| Paul Butterfield Blues Band | 6:00 – 6:45 | |
| Sha Na Na | 7:30 – 8:00 | |
| Jimi Hendrix / Gypsy Sun and Rainbows | 9:00 – 11:10 | Znacznie mniejsza publiczność (mniej niż 200 tys.)[21] |
Woodstock stał się symboliczną kulminacją wielu nurtów muzyki rockowej, ale również ikoną pokolenia dzieci kwiatów – obyczajowości i kultury lat 60. Symbolizował epokę hippisów, lecz równocześnie stanowił zapowiedź jej kresu. Nawiązywały do niego wszelkie późniejsze zbiorowe manifestacje rockowe (np. festiwal na wyspie Wight w 1970). Wydarzenia związane z festiwalem dokumentują m.in. film Woodstock M. Wadleigha (1970) oraz dwa albumy płytowe: Woodstock i Woodstock II. Miały też miejsce kolejne koncerty i festiwale o nazwie Woodstock w kolejne rocznice pierwszego festiwalu:
W Polsce Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy co roku organizuje festiwal „Pol’and’Rock Festival”[22], do 2018 pod nazwą Przystanek Woodstock. W założeniu będącym podziękowaniem od fundacji WOŚP dla wolontariuszy. Pierwsza edycja odbyła się w 1995 w Czymanowie nad jeziorem Żarnowieckim[23].
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.
