Ferdinand Čatloš
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

7 października 1895
Liptowski Peter

Data i miejsce śmierci

16 grudnia 1972
Martin

Minister obrony Słowacji
Okres

od 1938
do 1944

Odznaczenia
Krzyż Żelazny (1813) II Klasy
Grób Čatloša

Ferdinand Čatloš (ur. 7 października 1895 w miejscowości Liptowski Peter, zm. 16 grudnia 1972 w Martinie) – słowacki generał.

Życiorys

Podpułkownik przedwojennej armii czechosłowackiej. W 1938 nawiązał współpracę z księdzem Jozefem Tiso. Od 1938 zajmował stanowisko ministra obrony Słowacji. Podczas ataku słowackiego na Polskę w 1939 dowodził Armią „Bernolak”, walczącą u boku Trzeciej Rzeszy. We wrześniu 1939 oddał honory przy pomniku Józefa Piłsudskiego w Bukowsku[1]. Walczył przeciwko Związkowi Radzieckiemu.

W 1944 uznał, że III Rzesza nie będzie stroną zwycięską w wojnie, w związku z tym opracował plan przewrotu i zaprowadzenia dyktatury wojskowej. Junta miałaby zmienić front, opowiadając się po stronie ZSRR, a przeciw III Rzeszy i jej sojusznikom. W szczególności Čatloš liczył na wojnę z Królestwem Węgier. Čatloš pomógł wysłać 4 sierpnia 1944 samolot partyzancki do Związku Radzieckiego. Delegacja SNR (Slovenská Národná Rada) dostarczyła w zamian 23 sierpnia jego propozycje ZSRR. Jego plan został jednak przez SNR odrzucony, tak jak kolejne próby zbliżenia się do partyzantki. Kiedy 29 sierpnia wybuchło słowackie powstanie narodowe, urażony Čatloš odwodził rodaków od uczestnictwa w nim[2]. Jego słów posłuchała głównie armia stacjonująca w zachodniej Słowacji, która nie miała informacji o wcześniejszym wybuchu powstania. Pomagał również Niemcom w rozbrojeniu oddziałów w Bratysławie. Wtedy jednak ponownie zmienił front, uciekając do powstańców. Ci jednak po radiowej konsultacji z prezydentem Czechosłowacji Edvardem Benešem uznali go za niewiarygodnego i aresztowali[3]. Razem z gen. Jozefem Turancem został przekazany partyzantom radzieckim, którzy przetransportowali ich samolotem do Kijowa, a potem do Moskwy[2].

W 1947 skazany w procesie przez Słowaków na 5 lat więzienia, został przedterminowo zwolniony w 1948[4]. Do końca życia przebywał w mieście Martin, gdzie pracował jako urzędnik.

Odznaczenie

Przypisy

  1. (Fotographie). „Kleine Volks-Zeitung”. Nr 262, s. 3, 23 września 1939. 
  2. a b István Janek: A szlovák vezetés külpolitikai törekvései a komáromi tárgyalásoktól 1945-ig. nogradhistoria.eu. [dostęp 2014-12-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-19)]. (węg.).
  3. László Éhn: Füstbe ment terv – a szlovák nemzeti felkelés. tortenelemportal.hu, 2010-08-30. [dostęp 2014-12-18]. (węg.).
  4. S. Żerko, Biograficzny leksykon II wojny światowej, Poznań 2013, s. 76.
  5. Słowackich wodzów odznaczono Krzyżem Żelaznym. „Ilustrowany Kurier Codzienny”, s. 1, nr 257 z 27 września 1939. 

Bibliografia

  • Čatlošovo memorandum, www.fronta.cz (cz.)
  • Ferdinand Čatloš, Hans Frank, Ferenc Szombathelyi, Karl von Roques na balkonie Sejmu Krajowego we Lwowie po uroczystościach przyłączenia dystryktu Galicja do Generalnego Gubernatorstwa (pol.)

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się