| |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Kraj związkowy | |||||
| Zarządzający |
Thomas Kufen↗ | ||||
| Powierzchnia |
210,31 km² | ||||
| Populacja (30.09.2023) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Nr kierunkowy |
201 | ||||
| Kod pocztowy |
45127-45359 | ||||
| Tablice rejestracyjne |
E | ||||
Położenie na mapie Nadrenii Północnej-Westfalii  | |||||
Położenie na mapie Niemiec  | |||||
 51°27′N 7°01′E/51,450000 7,016667
| |||||
| Strona internetowa | |||||
Essen (MAF: /ˈɛsn̩/, ⓘposłuchaj) – miasto na prawach powiatu w zachodniej części Niemiec, w kraju związkowym Nadrenia Północna-Westfalia, w rejencji Düsseldorf. Pełni funkcję portu nad Ruhrą i nad Kanałem Ren-Herne. Pod koniec 2019 roku, z liczbą mieszkańców wynoszącą około 580 tys., Essen zajmowało dziesiąte miejsce w Niemczech pod względem liczby ludności[potrzebny przypis]. Siedziba biskupstwa rzymskokatolickiego założonego w 1958 r. Od roku 1972 miasto uniwersyteckie. W roku 2010 Essen wraz z sąsiednimi miastami pod nazwą RUHR.2010 było Europejską Stolicą Kultury.
Miasto Essen jest podzielone na 9 dzielnic. Aktualny podział przedstawia się następująco:
Główny ośrodek przemysłowy i handlowy Zagłębia Ruhry (przede wszystkim przemysł metalowy, maszynowy, środków transportu, zbrojeniowy, chemiczny, elektrotechniczny).
Essen jest siedzibą wielu przedsiębiorstw, jak: RWE, Hochtief, Con-Energy, Aldi-Nord, Arcandor (były Karstadt-Quelle) i ThyssenKrupp. Oprócz tego Essen jest siedzibą instytucji finansowych i handlowych, miejscem targów międzynarodowych i siedzibą instytucji naukowo-badawczych.
Głównym dworcem kolejowym jest Essen Hauptbahnhof. Inne stacje kolejowe to Essen-Frohnhausen, Essen-Horst, Essen-Hügel, Essen-Stadtwald, Essen-Kettwig, Essen-Werden.
Pomimo olbrzymich zniszczeń spowodowanych nalotem brytyjskim 11 marca 1943 r. – 3000 budynków zostało całkowicie zniszczonych, dalszych 2000 uszkodzonych – Essen zachowało liczne dzieła sztuki, przede wszystkim z czasów panowania Ottonów oraz z okresu wielkiej industrializacji miasta w XIX w.
W centrum Essen zachowało się dawne opactwo żeńskie, w którego skład wchodzi katedra św. Kosmy i Damiana (Hl. Cosmas und Damian), z ottońską kryptą i westwerkiem oraz wczesnogotyckim halowym korpusem nawowym. Wewnątrz m.in. złota Madonna z ok. 980 r. oraz siedmioramienny świecznik z roku 1000. Cenne dzieła sztuki ottońskiej mieści skarbiec katedralny, między innymi zabytki z czasów rządów Matyldy i Teofano – wśród nich znajdują się cztery krzyże procesyjne w tym krzyż Ottona i Matyldy, miecz ceremonialny, Korona Ottona III. Obok katedry późnogotycki kościół św. Jana Chrzciciela (Johannes) z 1471. Również późnogotycki w stylu kościół św. Gertrudy (St. Gertrud) zachował romańską wieżę zachodnią.
Z zabytków świeckich m.in. zamek Borbeck z XVIII w. oraz XIX-wieczna Villa Hügel, dawna rezydencja Kruppów. Wśród zabytków techniki wyróżniają się dawny kompleks przemysłowy kopalni i koksowni Zollverein (niem. Zeche und Kokerei Zollverein), od 2001 roku na liście światowego dziedzictwa UNESCO oraz zabytkowe osiedla robotnicze. Pamiątką po gminie żydowskiej jest stara synagoga z 1913, dzieło Edmunda Körnera. Pomimo zniszczeń zachowała w całości swoją modernistyczną architekturę.
W dzielnicy Werden znajduje się dawny klasztor benedyktynów (znany od 875) z romańskim kościołem św. Ludgera (St. Ludgerus) z 2 poł. XII w. Obok kościół św. Lucjusza (St. Lucius) udokumentowany od 995, przebudowany w XI–XII w. z zabudowaniami klasztornymi z XVIII w.
Innymi wizytówkami Essen są muzeum Folkwang oraz Grugapark z ogrodem botanicznym.
W mieście rozgrywany jest kobiecy turniej tenisowy, pod nazwą Bredeney ITF, zaliczany do rozgrywek rangi ITF, z pulą nagród 25 000 $[3].
Miejscowości partnerskie:
Grenoble, Francja
Niżny Nowogród, Rosja
Sunderland, Wielka Brytania
Tampere, Finlandia
Tel Awiw, Izrael
Zabrze, Polska
Changzhou, Chiny
| Miasta na prawach powiatu | |
|---|---|
| Powiaty |
|
| Rejencje (Regierungsbezirk) |
|
| Związki komunalne |
|
|
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.
