Â
|
â
|
Ĉ
|
ĉ
|
C̭
|
c̭
|
D̂
|
d̂
|
Ð̂
|
ð̂
|
Ê
|
ê
|
Ĝ
|
ĝ
|
Ĥ
|
ĥ
|
Î
|
î
|
Ĵ
|
ĵ
|
K̂
|
k̂
|
L̂
|
l̂
|
M̂
|
m̂
|
N̂
|
n̂
|
Ô
|
ô
|
R̂
|
r̂
|
Ŝ
|
ŝ
|
ẞ̂
|
ß̂
|
Ʃ̂
|
ʃ̂
|
Þ̂
|
þ̂
|
Û
|
û
|
X̂
|
x̂
|
Ẑ
|
ẑ
|
Ʒ̂
|
ʒ̂
|
|
Akcent przeciągły (cyrkumfleks, łac. circumflexus, gr. περισπωμένος / perispomenos), często nazywany daszkiem, to znak diakrytyczny używany w językach: esperanto, francuskim, greckim, rumuńskim, słowackim, portugalskim, kaszubskim i innych. Jest też używany w statystyce, gdzie na ogół oznacza wynik estymacji.
Użycie
- afrykanerski – oznaczenie samogłoski o nieregularnej, niesprecyzowanej wymowie
- transliteracja bułgarska – oznaczenie szwy, odpowiednikiem w cyrylicy jest ъ
- cziczewa – ŵ oznacza spółgłoskę szczelinową dwuwargową dźwięczną [β]
- esperanto – akcent zmienia brzmienie spółgłoski. Litery ĉ, ĝ, ĥ, ĵ i ŝ są, podobnie jak polskie znaki, integralną częścią alfabetu
- francuski – może występować nad wszystkimi samogłoskami oprócz y, najczęściej oznacza zanik spółgłoski s lub samogłoski e, także służy do odróżniania znaczenia homonimów, wtedy oznacza samogłoskę długą
- friulski, jèrriais, walijski – akcent przeciągły używany jest nad â, ê, î, ô i û, i oznacza długą samogłoskę.
- grecki – w grece klasycznej akcent przeciągły oznacza akcentowaną samogłoskę długą, wymawianą w tonie wznosząco-opadającym. Język nowogrecki nie jest już językiem tonalnym, jednak z użycia akcentu przeciągłego w ortografii zrezygnowano dopiero w 1982 roku. Obecnie do oznaczania samogłosek akcentowanych używa się wyłącznie akcentów ostrych.
- portugalski, wietnamski – akcent przeciągły nad literą zmienia jej wartość fonetyczną – dana samogłoska wymawiana jest wyżej
- rumuński – obecnie daszek występuje tylko nad â i î, dawniej także nad ô i û. Służy on do oznaczenia samogłoski /ɨ/. Użycie â i î regulowane jest przez odpowiednie zasady ortograficzne.
- słowacki – daszek (vokáň) zmienia literę „o” w dyftong /u̯o/.
- śląski – w ślabikŏrzowym szrajbōnku nad samogłoską ô oznacza nagłos (uo) występujący w niektórych wschodnich dialektach (np. Ôstŏw te ôkno ôtwarte. Ôblykej sie.).
- walijski – zaznaczenie długich samogłosek.
W języku prasłowiańskim intonacją cyrkumfleksalną nazywa się intonację opadającą.
W Unikodzie cyrkumfleks występuje w wersjach:
Znak |
Unicode |
Kod HTML |
Nazwa unikodowa |
Nazwa polska
|
^
|
U+005E |
ˆ lub ^ lub ^
|
CIRCUMFLEX ACCENT |
cyrkumfleks
|
ˆ
|
U+02C6 |
ˆ lub ˆ
|
MODIFIER LETTER CIRCUMFLEX ACCENT |
cyrkumfleks modyfikujący
|
̂
|
U+0302 |
̂ lub ̂
|
COMBINING CIRCUMFLEX ACCENT |
cyrkumfleks dostawny
|
Zobacz też