Urodził się jako dziesiąte dziecko w ubogiej żydowskiej rodzinie krawca w miasteczku Śmiłowicze niedaleko Mińska. W 1913 wyemigrował do Paryża i blisko związał się z grupą malarzy, nazwaną później École de Paris, do której należeli m.in. Marc Chagall i Amedeo Modigliani. Główny przedstawiciel ekspresjonizmu. Wypracował własny styl, wyróżniający się jaskrawymi kolorami, energicznymi ruchami pędzla, smugami impastów. Jego obrazy nasycone są gorączkowymi emocjami. W latach 20. malował groteskowe postacie z wykrzywionymi twarzami i zdeformowanymi ciałami. Od 1925 coraz częściej w jego twórczości pojawiała się martwa natura, m.in. oskubane ptactwo i zabite zwierzęta obdarte ze skóry. Anegdota głosi, że wraz ze znajomymi malarzami wyniósł z rzeźni ubitego wołu, którego później przez wiele dni trzymał w mieszkaniu. Czekał aż mięso nabierze „właściwych barw”, by móc je namalować. Lokatorzy kamienicy wezwali straż miejską z powodu roznoszącego się smrodu.
Courbet umiał oddać atmosferę Paryża malując ciało kobiece – ja chcę pokazać Paryż w tuszy wołu.
Deformacja to Życie. Sztuka Rafaela, Tycjana jest oczywiście doskonała, ale śmiertelnie nudna.
Ekspresja zawarta jest w pociągnięciu pędzla.
Gdybym nie był malarzem, zostałbym bokserem.
Skoro piękno nie oddaje się samo, trzeba je brać gwałtem.
To drzewo podobne jest do katedry.
W oczach krytyków
Interesowały go nie tylko kształty liści i płatków, co krwista, ognista czerwień, którą kładł na płótno jak języki ognia. – Monroe Wheeler
U Soutine’a brzydota, obnażona w swym absolucie, także pojmowanym w kategoriach absolutu, pięknem olśniewającym, niezwyciężonym, które zmuszeni jesteśmy zaakceptować, chociażby się przed nią wzbraniać. – Raymond Cogniat
Żył w oczekiwaniu szoku, jaki przeżywał w zetknięciu się z modelem lub motywem, takie spotkanie go przeobrażało. – Marcellin Castaing
Jak van Gogh, Soutine, maluje ręce, ułomne, niezgrabne, tak zdeformowane, że wydają się nie należeć do danej postaci i odgrywać niezależną od niej rolę. – Maurice Tuchman
Kolor u niego to rwący potok lawy. – George Waldemar
Soutine malował bardzo szybko. Nosił w sobie pomysł przez wiele miesięcy, a gdy był gotów, rzucał się z zapałem do dzieła. Pracował wtedy z pasją, jak w gorączce, jak w transie… - Chana Orloff
Soutine to większy artysta niż van Gogh. – Albert Barnes
Podobnie jak u Delacroix, szrafowania u Soutine’a budzą kolor do życia. Powierzchnie zdają się wibrować dzięki technice, polegającej na kładzeniu farby nieregularnymi pociągnięciami pędzla, przy zachowaniu harmonijnych przejść kolorystycznych. – George Waldemar
Mistrzowsko łącząc błękity z zieleniami, Soutine doprowadza kolor poddany działaniu światła i wiatru, do najwspanialszego rozkwitu. – Pierre Courthion
Buduje on powierzchnię, która przypomina tkaninę, materię. Jest w jego twórczości swego rodzaju transfiguracja, pewne pogrubienie cielesności. – Willem de Kooning
Soutine był mistrzem subtelnych połączeń i bardzo odważnych zestawień. Potrafił łączyć i harmonizować tonacje, które uchodzą za niemożliwe do połączenia. – Pierre Courthion
Wybrane dzieła
Autoportret (1916), 54 x 30 cm, Ermitaż, Sankt Petersburg
Biały dom (1919), 66 x 55 cm, Musée de l’Orangerie, Paryż
Czerwone gladiole (1919), Musée de l’Orangerie, Paryż
Domy na wzgórzu (1920-21), 58 x 92 cm, Musée de l’Orangerie, Paryż
Groon (Goniec z lokalu Maxime'a) (1928), 38,5 x 31,5 cm, Musee de l’Orangerie, Paryż
Indyk z pomidorami (1925), 81 x 49 cm, Musee de l’Orangerie, Paryż
Kamerdyner (Grand valet de chambre) (1928), 87 x 66 cm, Musée de l’Orangerie, Paryż
Katedra w Chartres (1933), 36 x 20 cm, Museum of Modern Art, Nowy Jork
Kobieta w niebieskiej sukni (1924-25), 81 x 60 cm, Musée d’Art Moderne de la Ville de Paris, Paryż
Królik i żelazne naczynie (1925), 73 x 36 cm, Musée de l’Orangerie, Paryż
Królik oskórowany (1921-22), 73 x 60 cm, Foundation Barnes, Merion
Liściaste drzewo (1922), 60 x 81 cm, Musée de l’Orangerie, Paryż
Maciory (1942), 45 x 56 cm, Musée d’Art Moderne de la Ville de Paris, Paryż
Mały cukiernik (1921-22), 66,3 x 50,3 cm, Foundation Barnes, Merion
Martwa natura z fajką (1914-15), Musée d’Art Moderne, Troyes
Ministrant (1926), 69 x 49 cm, Musée de l’Orangerie, Paryż
Młoda Angielka (1928-29), 46 x 55 cm, Musée de l’Orangerie, Paryż
Narzeczona (1920-21), 82 x 45 cm, Musée de l’Orangerie, Paryż
Od Maneta do Pollocka. Słownik malarstwa nowoczesnego, JohnJ.Ashbery, HelenaH.Devechy (tłum.), Warszawa: Arkady, 1995, ISBN 83-213-3760-0, OCLC 833965022.brak strony (książka)
Harry Pye, Soutine Chaim, [w:] 501 wielkich artystów, red. Stephen Farthing, Warszawa: MWK, 2009. ISBN 978-83-61065-32-6
Jon Thompson, Jak czytać malarstwo współczesne, Kraków: Universitas, 2006. ISBN 83-242-0415-6
Alfred Werner, Soutine, Nowy Jork: Harry N. Abrams, 1985. ISBN 0-8109-1500-6
Linki zewnętrzne
Artykuł o artyście na portalu Niezła Sztuka
Prace artysty w zbiorach Metropolitan Museum of Art