Cerkiew św. Michała Archanioła w Brunarach
A-1215/M[1] z dnia 30.10.1933 i 29.06.2010
cerkiew parafialna
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Brunary

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Parafia Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej w Brunarach

Wezwanie

św. Michała Archanioła

Położenie na mapie gminy Uście Gorlickie
Mapa konturowa gminy Uście Gorlickie, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Brunary, cerkiew”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Brunary, cerkiew”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Brunary, cerkiew”
Położenie na mapie powiatu gorlickiego
Mapa konturowa powiatu gorlickiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Brunary, cerkiew”
Ziemia49°32′02,6″N 21°01′57,2″E/49,534056 21,032556
Drewniane cerkwie regionu karpackiego w Polsce i na Ukrainie[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Państwo

 Polska

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

III, IV

Numer ref.

1424

Region[b]

Europa i Ameryka Północna

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

2013
na 37. sesji

  1. Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO
  2. Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

Cerkiew św. Michała Archanioła w Brunarach – dawna greckokatolicka cerkiew, obecnie kościół w Brunarach.

Znaczenie

W 2013 została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO wraz z innymi drewnianymi cerkwiami w Polsce i na Ukrainie. Znajduje się na szlaku architektury drewnianej województwa małopolskiego.

Historia

Pierwsza cerkiew w Brunarach została wzniesiona po 1616, kiedy we wsi powstała parafia unicka. Nowa świątynia powstała w 1653, zaś współczesna cerkiew – w XVIII stuleciu. W 1831 została przebudowana i powiększona. Dawne prezbiterium połączono z nawą, dostawiając nowe, trójbocznie zamknięte, zaś całość pokryto nowym dachem. Po Akcji „Wisła” cerkiew została przejęta przez Kościół łaciński. Obecnie cerkiew jest użytkowana jako kościół rzymskokatolickiej parafii Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej w Brunarach należącej do dekanatu Ropa diecezji tarnowskiej.

Architektura

Cerkiew w Brunarach jest cerkwią łemkowską, trójdzielną. Nad przedsionkiem wznosi się wieża z hełmem zwieńczonym kutym krzyżem. Podobne hełmy znajdują się ponad nawą i prezbiterium. We wnętrzu znajduje się barokowy, osiemnastowieczny ikonostas. W cerkwi zachowała się polichromia, pokrywająca całość stropu i wewnętrznych ścian obiektu, wykonywana etapami między XVIII i XIX wiekiem, utrzymana w błękitnej tonacji barwnej, z motywem winorośli. Oprócz ołtarza głównego z XVII w. w cerkwi znajdują się dwa ołtarze boczne z wieku XVIII. Znajdują się w nich ikony Matki Bożej oraz Przemienienia Pańskiego.

Przy świątyni znajduje się nagrobek księdza Antoniego Pohoreckiego, proboszcza brunarskiego w latach 1932-1940[2].

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
  2. napis na nagrobku in situ

Bibliografia

  • G. i Z. Malinowscy, E. i P. Marciniszyn, Ikony i cerkwie. Tajemnice łemkowskich świątyń, Carta Blanca, Warszawa 2009, ISBN 978-83-61444-15-2

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się