Bob Rafelson (2009) | |
Prawdziwe imię i nazwisko |
Robert Jay Rafelson |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
21 lutego 1933 |
Data i miejsce śmierci |
23 lipca 2022 |
Zawód | |
Współmałżonek |
Toby Carr Rafelson |
Lata aktywności |
1959–2002 |
Robert Jay „Bob” Rafelson (ur. 21 lutego 1933 w Nowym Jorku, zm. 23 lipca 2022 w Aspen[1]) – amerykański reżyser, scenarzysta i producent filmowy.
Jest uważany za jedną z kluczowych postaci w tworzeniu ruchu Nowego Hollywood w latach 70., w których rozkwitali obrazoburczy filmowcy, tacy jak Robert Altman, Martin Scorsese i Francis Ford Coppola[2]. Nominowany do Oscara w dwóch kategoriach – najlepszy film i najlepszy scenariusz oryginalny filmu Pięć łatwych utworów (Five Easy Pieces, 1970)[3] z Jackiem Nicholsonem.
Urodził się na nowojorskim Manhattanie[4] w rodzinie żydowskiej[5][4] jako syn Marjorie (Blumenfeld) i Sydneya Rafelsona[6]. Miał starszego brata Donalda[7]. Jego ojciec był producentem kapeluszy[8], który spodziewał się, że jego synowie w przyszłości zajmą się rodzinnym biznesem[9]. Jego matka była alkoholiczką[10]. Uczęszczał do Trinity-Pawling School w Pawling[11]. W wieku 15 lat jeździł na rodeo w Arizonie, dwa lata później został majtkiem oceanicznym, a rok później perkusistą w zespole jazzowym w Acapulco[12]. Po ukończeniu studiów filozoficznych na Dartmouth College[11], został powołany do United States Army i stacjonował w Japonii. Tam pracował jako DJ w stacji radiowej, tłumacz japońskich filmów i doradzał w Shōchiku, jakie filmy odniosłyby sukces finansowy w Stanach Zjednoczonych.
Jako scenarzysta, pisał do wielu nowojorskich programów telewizyjnych, a następnie podróżował na zachód, by spróbować szczęścia w Hollywood. Jego przewiewny, patchworkowy styl pisania idealnie pasował do sitcomu NBC The Monkees (1966-67) z The Monkees, gdzie pracował jako scenarzysta, reżyser i współproducent[13]. W 1967 został uhonorowany nagrodą Emmy dla najlepszego serialu komediowego[14].
Wspólnie z Jackiem Nicholsonem napisał scenariusz do surrealistycznej komedii muzycznej Głowa (Head, 1968), którą również wyreżyserował. Film był odpowiednim bodźcem dla wyższych sfer z Columbia Pictures, aby sfinansować kolejną współpracę Rafaelson-Nicholson. Pięć łatwych utworów (1970) było intensywnie osobistym i nieco autobiograficznym studium młodego mężczyzny (Nicholson), którego wyobcowanie ze status quo powoduje, że porzuca bezpieczeństwo swojej muzycznej kariery i bogatej rodziny na rzecz dryfującego życia[15]. Film przyniósł mu dwie nominacje do Oscara oraz dwie nominacje do Złotego Globu dla najlepszego reżysera i najlepszy scenariusz[14]. Zrealizował teledysk do piosenki Lionela Richiego „All Night Long” (1983).
W 1996 zdobył nominację do Złotej Muszli na festiwalu filmowym w San Sebastián[14] za dramat kryminalny Krew i wino (1996). W 2002 był nominowany do nagrody Złotego Świętego Jerzego na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Moskwie[14] za dreszczowiec Zakładnik (No Good Deed, 2002) z Samuelem L. Jacksonem.
W listopadzie 1955 ożenił się z Toby Carr, scenografką jego wczesnych filmów. Mieli syna Petera (ur. 30 października 1960)[7] i córkę Julie (ur. 1962)[7], która zmarła w sierpniu 1973 w wieku 10 lat, po wybuchu pieca na propan w jego domu w Aspen[10]. W czerwcu 1977 małżeństwo zakończyło się rozwodem. W 1999 poślubił Gabrielle Taurek. Mieli dwóch synów – Ethana „E.O.” i Harpera[16].
Zmarł 23 lipca 2022 w Aspen w Kolorado w wieku 89 lat[17].
Rok | Tytuł | Reżyser | Scenarzysta | Producent | Montażysta |
---|---|---|---|---|---|
1968 | Głowa (Head) | z Jackiem Nicholsonem |
|||
1969 | Swobodny jeździec (Easy Rider) | ||||
1970 | Pięć łatwych utworów (Five Easy Pieces) | z Carole Eastman |
|||
1971 | Ostatni seans filmowy (The Last Picture Show) | ||||
1972 | Król Marvin Gardens (The King of Marvin Gardens) | z Jacobem Brackmanem |
|||
1974 | Hearts and Minds (dokumentalny) | ||||
1976 | Niedosyt (Stay Hungry) | z Charlesem Gainesem |
|||
1981 | Listonosz zawsze dzwoni dwa razy | ||||
Modesty (krótkometrażowy) | |||||
1987 | Czarna wdowa | ||||
1990 | Góry Księżycowe | z Williamem Harrisonem |
|||
1992 | Kłopoty z facetami | ||||
1995 | Wet (krótkometrażowy) | ||||
Picture Windows odc. Armed Response |
|||||
1996 | Krew i wino | ||||
1998 | Zbrodnia doskonała (Poodle Springs, TV) | ||||
2002 | Zakładnik (No Good Deed) | ||||
Porn.com (krótkometrażowy) |
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.