Anna Grodzka (2014) | |
Imię i nazwisko urodzenia |
Krzysztof Bogdan Bęgowski |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
16 marca 1954 |
Zawód, zajęcie |
działaczka społeczna i polityczna, przedsiębiorca |
Stanowisko |
posłanka na Sejm VII kadencji (2011–2015) |
Partia |
Anna Grodzka (ur. 16 marca 1954 w Otwocku) – polska działaczka społeczna i polityczna, przedsiębiorca, współzałożycielka i pierwsza prezes Fundacji Trans-Fuzja, posłanka na Sejm VII kadencji, pierwsza otwarcie transpłciowa osoba w polskim parlamencie.
Jest osobą transpłciową. Po urodzeniu jej płeć została określona jako męska, nosiła imiona Krzysztof Bogdan[1][2][3][4][5] i nazwisko Bęgowski[1][6]. W dzieciństwie została adoptowana[5] przez Józefa i Kazimierę[1], o czym dowiedziała się w 2007[5].
Od końca lat 70. była w związku małżeńskim z kobietą[7], rozwiodła się w 2007[3][5]. Na sądowe ustalenie płci i fizyczny proces jej korekty zdecydowała się dopiero gdy syn ze związku małżeńskiego[3] był już dorosły. Operację przeszła w klinice w Bangkoku[8]. Procesowi korekty płci Anny Grodzkiej (formalnie zakończonemu w 2010[5]) został poświęcony film dokumentalny Trans-akcja wyprodukowany w 2010 przez HBO[9][10].
Ukończyła studia z zakresu psychologii klinicznej na Uniwersytecie Warszawskim[11]. Uzyskała stopień wojskowy starszego sierżanta i tytuł podchorążego rezerwy[7]. W okresie PRL działała w Socjalistycznym Zrzeszeniu Studentów Polskich (m.in. jako instruktorka polityczna młodych kadr[12]) i PZPR (m.in. zasiadając podczas stanu wojennego w egzekutywie podstawowej organizacji partyjnej na UW[12]). Od 1980 była etatową pracownicą SZSP, od 1984 zatrudniona w przedsiębiorstwie Alma Press[13], w 1986 objęła w nim stanowisko dyrektorskie[12]. W połowie 1986 pełniła funkcję kierowniczki grupy podczas wyjazdu na Kubę w ramach Brygady Młodzieży Polskiej im. Karola Roloffa-Miałowskiego[1].
Po 1989 prowadziła własną działalność gospodarczą w branży wydawniczej, reklamowej i poligraficznej, była producentką wykonawczą drugiego sezonu serialu Defekt z 2005[14]. W latach 2003–2006 zasiadała w radzie nadzorczej rozgłośni Radio dla Ciebie[15]. Działała w Socjaldemokracji RP, następnie do września 2011 była członkinią Sojuszu Lewicy Demokratycznej w Warszawie[3]. Wstąpiła także do Stowarzyszenia „Ordynacka”[16]. W wyborach samorządowych z 1998 bez powodzenia kandydowała na radną sejmiku mazowieckiego z listy Sojuszu Lewicy Demokratycznej[17].
W 2011 wystartowała w wyborach do Sejmu RP. Otrzymała pierwsze miejsce na liście wyborczej Ruchu Palikota w okręgu krakowskim (wskutek startu z ramienia tej partii została wykluczona z SLD we wrześniu 2011[3]). W wyniku głosowania z 9 października uzyskała mandat posłanki, otrzymując 19 451 głosów[18]. Została tym samym pierwszą w Polsce i pierwszą w Europie osobą publicznie ujawniającą swoją transpłciowość, którą wybrano do parlamentu na szczeblu krajowym[19][20][a].
W Sejmie VII kadencji została wiceprzewodniczącą klubu poselskiego Ruchu Palikota, wiceprzewodniczącą Komisji Kultury i Środków Przekazu, członkinią sejmowej Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka[21], a także wiceprzewodniczącą Parlamentarnej Grupy Kobiet[22]. W trakcie kadencji wstąpiła do partii, a po jej przekształceniu w październiku 2013 została działaczką Twojego Ruchu. W czerwcu 2014 przeszła z Twojego Ruchu do Partii Zieloni, pozostając w klubie poselskim TR[23]. 23 września tego samego roku poinformowała, że została wykluczona z KP TR[24].
Zarejestrowała swój komitet wyborczy w wyborach prezydenckich w 2015, nie zdołała jednak zebrać 100 tysięcy podpisów poparcia umożliwiających wystartowanie w tych wyborach[25]. Po roku działalności w Partii Zieloni wystąpiła z tego ugrupowania[26]. W 2015 nie ubiegała się o poselską reelekcję. Została zaliczona przez tygodnik „Polityka” do grona kilkunastu „najlepszych posłów” VII kadencji Sejmu[27]. W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2019 bezskutecznie ubiegała się o mandat posłanki, startując z listy koalicji Lewica Razem[28]. W tym samym roku przystąpiła do Polskiej Partii Socjalistycznej[29]. W grudniu 2021 skrytykowała działania przewodniczącego partii Wojciecha Koniecznego[30], wkrótce zaś wystąpiła z tego ugrupowania[31].
W 2008 brała udział w założeniu Fundacji Trans-Fuzja[5], która postawiła sobie za cel upowszechnianie wiedzy o transpłciowości i podejmowanie działań na rzecz wsparcia osób transpłciowych[32]. Od 2009 do 2011 zajmowała stanowisko prezesa w tej organizacji[33], później została przewodniczącą rady tej fundacji[34]. Do 2011 była wiceprzewodniczącą działającej przy prezydencie m.st. Warszawy Komisji Dialogu Społecznego[35]. Została również członkinią rady Fundacji Dziennikarskiej Medium Publiczne[36] oraz członkinią rady programowej stowarzyszenia Kongres Kobiet[37]. W 2012 była wśród fundatorów Fundacji LGBT Bussiness Forum[38]. Współtworzyła i została przewodniczącą Stowarzyszenia na rzecz Zrównoważonego Rozwoju Społecznego „Społeczeństwo FAIR”[34].
Została wyróżniona nagrodą „Okulary Równości” Fundacji im. Izabeli Jarugi-Nowackiej (2012)[39]. W 2013 wydała książkę autobiograficzną pt. Mam na imię Ania[40].
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.