 Biuro Krajowe w Giraitė pod Kownem | |
| Państwo | |
|---|---|
| Liczebność (2023) |
2945 |
| % ludności kraju (2023) |
0,11% |
| Liczba zborów (2023) |
41 |
| Rozpoczęcie działalności | |
Świadkowie Jehowy na Litwie – społeczność wyznaniowa na Litwie, należąca do ogólnoświatowej wspólnoty Świadków Jehowy, licząca w 2023 roku 2945 głosicieli, należących do 41 zborów[1][a]. Na dorocznej uroczystości Wieczerzy Pańskiej w 2023 roku zgromadziło się 4761 osób[2][b]. Działalność miejscowych Świadków nadzoruje Biuro Oddziału, znajdujące się w Vantaa, w Finlandii[3]. Biuro Krajowe wraz z Biurem Tłumaczeń[4] znajduje się w Giraitė na przedmieściach Kowna[5]. Również tam znajduje się jeden z 17 ośrodków szkoleń biblijnych na świecie[6].
W 1912 roku po raz pierwszy rozpowszechniano publikacje religijne w okolicach miasta Memel (obecnie Kłajpeda), co zaowocowało powstaniem pierwszych grup wyznawców[7]. W październiku 1913 roku niemieckojęzyczne grupy w Heydekrug (obecna Szyłokarczma), Memel odwiedził Paul Balzereit, a w lutym i lipcu 1915 roku pielgrzym Bernhard Buchholz[8][9].
W 1917 roku grupę w Bismarcku (obecne Žalgiriai) odwiedził przedstawiciel niemieckiego biura, pielgrzym Karl Wellershaus[10]. W 1920 roku grupy w Uszlöknen (obecnie Užlėkniai) oraz w Memel odwiedził przedstawiciel niemieckiego biura, pielgrzym Hermann Herkendell (1889–1926)[11].
W 1920 roku współwyznawcy z Wielkiej Brytanii, Danii, Finlandii i Niemiec zaczęli na Litwie rozpowszechniać publikacje religijne i wygłaszać wykłady, których wysłuchało kilka tysięcy osób.
.png)
W 1925 roku nadzór nad działalnością Świadków Jehowy na Litwie i w innych krajach nadbałtyckich oraz skandynawskich objęło Biuro Północnoeuropejskie w Danii[12]. W tym samym roku odbyło się zgromadzenie w teatrze Mariampolu, na który przybyło około 700 osób, a w lipcu w Możejkach odbyło się mniejsze zgromadzenie, w którym wzięło udział 35 osób, w tym wyznawcy z Kłajpedy[13].
W 1926 roku Fred Gabler z Anglii udał się na Litwę, a wkrótce dołączył do niego Percy Dunham, aby prowadzić działalność kaznodziejską. Dwa lata później powstał duży zbór polskojęzyczny w Wilnie (wówczas w Polsce).
W lipcu 1931 roku Świadkowie Jehowy (przyjęcie nowej nazwy[c]) zorganizowano zgromadzenie w Heydekrugu[14]. W tym samym roku oprócz kilkudziesięciu głosicieli mieszkających w Wilnie działało jeszcze 11 głosicieli. 20 kwietnia 1934 roku prawnie zarejestrowano stowarzyszenie Tarptautinė Biblijos Tyrinėtojų Sajunga (Międzynarodowe Stowarzyszenie Badaczy Pisma Świętego), które reprezentowało Świadków Jehowy. Sługą Biura Oddziału w Kownie w roku 1934 został Andrew Jack. 1 stycznia 1938 roku rejestracja stowarzyszenia została anulowana, a prześladowania Świadków Jehowy na Litwie nasiliły się jeszcze przed wybuchem II wojny światowej[7]. W 1939 roku na terenie Litwy działalność kaznodziejską prowadziło 62 Świadków Jehowy.
Po drugiej wojnie światowej kilkunastu polskojęzycznych Świadków Jehowy zostało przesiedlonych na tereny Polski. Wśród nich było kilka nauczycielek przybyłych z Wileńszczyzny do Braniewa[15].
Pierwsze deportacje Świadków Jehowy na Syberię rozpoczęły się nocą 10 lutego 1940 roku. 1 kwietnia 1951 roku rozpoczęła się Operacja Północ, 151 Świadków Jehowy zesłano także na Syberię, a ich mienie zostało skonfiskowane[16][17][18]. Niewielka grupka Świadków, która uniknęła deportacji, rozpoczęła działalność podziemną. W 1946 roku niektórzy zainteresowani wierzeniami Świadków Jehowy uwolnieni z łagrów na Syberii, w wyniku repatriacji zostali bezpośrednio przesiedleni do Polski i tam dopiero zostali ochrzczeni. W 1959 roku co najmniej dwóch Świadków Jehowy powróciło z zesłania, jednak większość litewskich współwyznawców pozostawała w łagrach[19][20][21]. W latach 1960–1961 i 1964–1990 literaturę biblijną na język litewski głównie z rosyjskiego tłumaczyła Ona Mockutė. W latach 1962–1964 za tę działalność była więziona w Tallinie w Estonii[19]. Świadkowie Jehowy na Litwie nadal znosili prześladowania ze strony władz radzieckich[22].
W latach 1970–1989 litewscy Świadkowie Jehowy przemycali na Litwę mikrofilmy ze „Strażnicą” z Rosji. Na miejscu tajnie drukowali również inne publikacje Świadków Jehowy. Przez 30 lat do roku 1990 literatura biblijna była tłumaczona w konspiracyjnych warunkach głównie z języka rosyjskiego. 1 września 1992 roku otworzono małe biuro tłumaczeń w Kłajpedzie. Następnie dział ten przeniesiono do Biura Oddziału pod Kownem[19].
Latem roku 1989 i 1990 kilkudziesięciu delegatów z Litwy pojechało do Polski na kongresy pod hasłem „Prawdziwa pobożność” oraz pod hasłem „Czysta mowa”. W 1991 roku litewscy delegaci pojechali autobusami na kongres pod hasłem „Lud miłujący wolność” do Tallinna w Estonii.
W 1993 roku na Litwę przybyli pierwsi misjonarze – absolwenci Biblijnej Szkoły Strażnicy – Gilead.
21 lipca 1993 roku zarejestrowano Lietuvos Jehovos liudytojų religinė bendrija (Religijne Towarzystwo Świadków Jehowy na Litwie). Po zmianach prawnych z 1995 roku, dotyczących związków wyznaniowych zostało ono zarejestrowane ponownie 3 stycznia 1997 roku, a 11 września tego samego roku zarejestrowano również dwa inne stowarzyszenia reprezentujące Świadków Jehowy na Litwie[7]. W roku 1995 na Litwę skierowano 18 polskich absolwentów Kursu Usługiwania.
W 2006 roku 250 litewskich delegatów uczestniczyło w kongresie międzynarodowym pod hasłem „Wyzwolenie jest blisko!” w Chorzowie. We wrześniu 2008 roku powstała w Wilnie grupa polskojęzyczna, prowadząca zebrania w tym języku. Rok później kilkuset litewskich delegatów uczestniczyło w kongresie międzynarodowym pod hasłem „Czuwajcie!” w Poznaniu.
W 2010 roku zanotowano liczbę 3110 głosicieli, a na uroczystości Wieczerzy Pańskiej (Pamiątce) zebrały się 5644 osoby. Latem 2011 roku polscy współwyznawcy pomagali w przeprowadzaniu specjalnej kampanii kaznodziejskiej. W tym samym roku przybyli kolejni misjonarze ze 130. klasy Szkoły Gilead[23], a w następnym roku ze 131. klasy[24]. 15 lipca 2011 roku podczas zgromadzeń pod hasłem „Niech przyjdzie Królestwo Boże!” Stephen Lett, członek Ciała Kierowniczego ogłosił wydanie w języku litewskim Chrześcijańskich Pism Greckich w Przekładzie Nowego Świata[25]. 24 listopada 2018 roku w miejscowości Hämeenlinna w Finlandii, ogłoszono wydanie Pisma Świętego w Przekładzie Nowego Świata w języku litewskim[26]. W 2019 roku delegacje z Litwy uczestniczyły w kongresach międzynarodowych pod hasłem „Miłość nigdy nie zawodzi!” w Atlancie, Berlinie, Kopenhadze, Saint Louis, Toronto, Warszawie[27].
7 czerwca 2022 roku Europejski Trybunał Praw Człowieka wydał korzystne dla Świadków Jehowy orzeczenie w skardze przeciwko Litwie, w kwestii odmowy Świadkowi Jehowy z Litwy możliwości skorzystania ze zwolnienia z odbywania służby wojskowej[28][29][30].
Kongresy regionalne odbywają się w języku litewskim i rosyjskim (zgromadzenia obwodowe i zebrania zborowe dodatkowo również w języku angielskim i litewskim migowym). W Kłajpedzie działa kiosk z bezpłatną literaturą biblijną w różnych językach. W 2021 roku na Litwie co miesiąc prowadzono przeciętnie ponad 1800 bezpłatnych kursów biblijnych[31].
Działalność wśród polskojęzycznej ludności Wileńszczyzny rozpoczęto w latach 20. XX wieku. W roku 1925 w Wilnie (na terenie ówczesnej Polski) działało 37 głosicieli[32], a w 1928 roku powstał zbór polskojęzyczny. Wileńscy wyznawcy będący kolejarzami rozpowszechniali publikacje biblijne na trasach kolejowych (m.in. na trasach do Białegostoku i Mińska)[33]. W Wilnie działał m.in. Kulwanowski. W 1931 roku w Wilnie było kilkudziesięciu polskojęzycznych Świadków Jehowy, a poza miastem mieszkało ich 11. Działalność kaznodziejską w języku polskim prowadzono również w powiecie brasławskim, gdzie później powstała grupa głosicieli[34]. Od 10 lutego 1940 roku niektórych deportowano na Syberię. Po II wojnie światowej większość Świadków Jehowy pochodzenia polskiego zostało przesiedlonych na tereny Polski (w tym zainteresowani wierzeniami Świadków Jehowy w roku 1946 uwolnieni z łagrów na Syberii)[15].
W roku 1995 do Wilna skierowano 18 pionierów specjalnych, polskich absolwentów ówczesnego Kursu Usługiwania[35]. We wrześniu 2008 roku powstała w Wilnie grupa polskojęzyczna[36], w roku 2012 została przekształcona w zbór, w roku 2022 ponownie w grupę, która działała do wiosny 2024 roku[37]. Latem 2011 roku polscy współwyznawcy pomagali w przeprowadzaniu specjalnej kampanii kaznodziejskiej wśród ludności polskojęzycznej. W roku 2014 przybyło z Polski dwóch pionierów specjalnych, absolwentów Kursu Biblijnego dla Braci[38], a jesienią 2015 roku – absolwenci Kursu dla Ewangelizatorów Królestwa zorganizowanego w Polsce.
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.
